Chán cảnh trồng cao su, người phụ nữ Kon Tum chuyển nuôi loài quý hiếm tên lạ hoắc, có người "cả đời chưa nghe đến"

Cám cảnh trồng cao su, chuyển nuôi loài quý hiếm

Thông tin trên báo Dân trí, từng gắn bó nhiều năm với cây cao su và mô hình chăn nuôi heo, chị Lê Thị Lan (sinh năm 1986, trú tại phường Ngô Mây, thành phố Kon Tum) luôn trăn trở vì hiệu quả kinh tế mang lại không cao, thu nhập còn bấp bênh. Với quyết tâm tìm hướng đi mới, chị đã thử sức với việc nuôi chồn, dúi, nhím đá ngay trong khu vườn của gia đình.

Tuy nhiên, nhận thấy thị trường cho các loài vật nuôi này dần trở nên bão hòa và lợi nhuận không đột phá, chị Lan đã táo bạo chuyển hướng sang một loài vật hoang dã có giá trị kinh tế vượt trội, con cheo cheo. Đây là một lựa chọn đầy chiến lược, bởi chị nhận định rằng sự mới mẻ của loài vật này sẽ mở ra một thị trường ngách tiềm năng với đầu ra ổn định và thu nhập cao hơn.

Chị Lan đầu tư 20 chuồng để nuôi cheo cheo. Ảnh: Dân trí 

Chị kiên trì tự mày mò, chắt lọc thông tin từ mọi nguồn trên internet. Không dừng lại ở việc học lý thuyết, chị còn không quản ngại đường sá xa xôi, tự mình tìm đến các trang trại lớn, uy tín tại các "thủ phủ" chăn nuôi như Lâm Đồng, Đắk Lắk, Đồng Nai để trực tiếp học hỏi kinh nghiệm thực tế.

Sau một thời gian chuẩn bị kỹ lưỡng, đến tháng 6/2024, một trang trại quy củ đã hình thành. Chị Lan cho xây dựng 20 chuồng nuôi, được phân chia khoa học thành 3 khu vực riêng biệt: khu cho cheo cheo bố mẹ sinh sản, khu nuôi cheo cheo con và khu nuôi cheo cheo thương phẩm.

Để bắt đầu, chị mạnh dạn đầu tư 42 triệu đồng để nhập 7 con cheo cheo giống (3 đực, 4 cái) từ một cơ sở ở Trà Vinh. Song song với việc chuẩn bị chuồng trại, chị chủ động hoàn tất các thủ tục pháp lý và đã được Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum cấp mã số cơ sở nuôi động vật rừng thuộc nhóm IIB – nhóm động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm được phép gây nuôi.

"Sau nhiều đêm tính toán, tôi quyết định đầu tư vào loài thú rừng này để cung cấp cho các nhà hàng, quán ăn đặc sản," chị Lan chia sẻ. "Thế nhưng, do chưa có kinh nghiệm, thời gian đầu tôi đã rất vất vả khi đàn cheo cheo liên tục mắc bệnh, phần vì chưa thích nghi với khí hậu, môi trường sống mới."

Cheo cheo là loài vật cần ít thời gian chăm sóc mà đưa lại thu nhập cao. Ảnh: Tuổi trẻ Online

Thu nhập đáng mơ ước

Theo chị Lan, bí quyết để cheo cheo khỏe mạnh nằm ở việc vệ sinh chuồng trại. Công tác này được chị đặt lên hàng đầu. Để chống chọi với thời tiết khắc nghiệt, vào mùa lạnh, chị phủ rơm lên mái chuồng để giữ ấm; còn mùa nóng thì phun nước làm mát để giảm nhiệt độ. Về dinh dưỡng, thức ăn của cheo cheo khá đơn giản và tiết kiệm, chủ yếu gồm cám công nghiệp, bắp hạt, các loại trái cây và rau muống. Chi phí thức ăn cho mỗi con chỉ khoảng 2.000 đồng mỗi ngày.

Thành quả ngọt ngào đã đến sau 8 tháng kiên trì chăm sóc, đàn cheo cheo ban đầu từ 7 con đã sinh sôi, phát triển lên 24 con. Chị cho biết: "Cheo cheo sinh sản khá đều, khoảng 3 lứa mỗi năm. Đặc biệt, mỗi lần chúng chỉ sinh một con duy nhất sau chu kỳ mang thai kéo dài khoảng 100 ngày."

Gần đây, chị Lan đã xuất bán những lứa đầu tiên. Chị bán 7 cặp cheo cheo giống cho các trang trại ở Hà Tĩnh và người dân tại xã Ia Chim (TP.Kon Tum) với giá 10 triệu đồng/cặp. Song song đó, cheo cheo thương phẩm (thịt) cũng được cung cấp cho một số nhà hàng tại thành phố Kon Tum với mức giá dao động từ 1,2 đến 1,5 triệu đồng/kg.

Tổng kết sau khoảng 10 tháng khởi nghiệp, mô hình đã mang về cho chị Lan doanh thu gần 100 triệu đồng. Với thành công bước đầu đầy khích lệ này, chị đang lên kế hoạch mở rộng quy mô trang trại lên 100 cặp bố mẹ để đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng tăng. Ngoài ra, chị còn tích cực kết nối, trao đổi kinh nghiệm với các nông dân khác để cùng nhau phát triển bền vững mô hình nuôi cheo cheo.

Cheo cheo, loài thú móng guốc nhỏ bé, dễ thương. Ảnh: Tuổi trẻ Online 

Báo Tuổi trẻ Online dẫn thông tin từ Chi cục Kiểm lâm tỉnh Kon Tum cho hay, cơ sở nuôi cheo cheo của chị Lan đã được cấp mã số cơ sở nuôi.

Việc nuôi thành công loài cheo cheo tạo ra một hướng đi mới trong phát triển kinh tế của người dân, được khuyến khích nhân rộng. Việc phát triển mô hình nuôi động vật hoang dã như cheo cheo góp phần giảm tình trạng săn bắt trái phép trong môi trường tự nhiên.

Qua đó đóng góp vào công tác bảo tồn các loài động vật hoang dã trong tự nhiên trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Tại địa phương này, qua khảo sát ghi nhận loài cheo cheo có tồn tại ở các khu rừng các huyện Đăk Tô, Ia H'Drai, Kon Plông, Đăk Hà và Sa Thầy.

Ông Đào Xuân Thủy, giám đốc Vườn quốc gia Chư Mom Ray (Kon Tum), cho hay cheo cheo là loài được xếp vào danh mục động vật rừng nguy cấp, quý hiếm cần được bảo vệ.

Trước đây, cheo cheo xuất hiện phổ biến tại nhiều vùng rừng núi của Việt Nam, có phạm vi phân bố rộng từ Bắc tới Nam. Nhưng nhiều năm gần đây loài này đã khó bắt gặp hơn trong tự nhiên do suy giảm số lượng bởi nguyên nhân bị bẫy bắt nhiều.

Theo ông Thủy, do đặc tính hiền lành, chậm chạp, cheo cheo dễ trở thành nạn nhân của người săn bắt thú rừng.

"Trong nghiên cứu đa dạng sinh học, cheo cheo được coi như vật chỉ thị tính đa dạng của vùng rừng. Nơi nào còn nhiều cheo cheo chứng tỏ vùng rừng đó còn đa dạng giống loài khác, ngược lại những nơi không thấy cheo cheo cũng có thể hiểu rằng vùng rừng đang suy kiệt", ông Thủy nói.