Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 28/3, Bộ trưởng Quốc phòng Canada Anita Anand cho biết F-35 "đã được chứng minh là loại máy bay chiến đấu tiên tiến, đa nhiệm và có khả năng tương tác.
Tiêm kích F-35A Mỹ diễn tập tại đảo Guam trên Thái Bình Dương hồi năm 2021. Ảnh: USAF.
Quyết định của chính phủ Thủ tướng Trudeau được đưa ra sau khi Canada cân nhắc giữa F-35 của Mỹ và Gripen-E của Thụy Điển. Thủ tướng Trudeau cũng cho biết chính phủ của ông sẵn sàng tăng cường đầu tư quốc phòng để đối phó với các mối đe dọa, trong đó bao gồm cả chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine.
NATO ước tính Canada chi tiêu 1,39% GDP cho quốc phòng trong năm 2021, mức rất thấp so với mục tiêu 2% của liên minh.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Anand ngày 28/3 cho biết, việc Canada tìm mua máy bay chiến đấu mới đã bắt đầu từ khá lâu trước khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Hơn 10 năm qua, Canada đã không thành công trong việc thay thế các máy bay chiến đấu F-18 vốn đã cũ kỹ và lạc hậu. Thực tế, chính phủ đảng Bảo thủ năm 2010 từng tuyên bố sẽ mua 65 chiến đấu cơ F-35 nhưng sau đó phải hủy bỏ quyết định này.
"F-35 đang được các đối tác của Bộ tư lệnh phòng không Bắc Mỹ (NORAD) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sử dụng trong các sứ mệnh trên toàn cầu" - Bộ trưởng Quốc phòng Anita Anand cho biết.
"F-35 đã chứng tỏ năng lực, tính hoàn thiện và khả năng hiệp đồng tác chiến. Đó là lý do chúng tôi bước sang giai đoạn hoàn tất hợp đồng mua sắm. Canada là một trong những không phận lớn nhất thế giới vì thế cần bảo đảm phi đội tiêm kích tiếp theo có thể đối phó nhiều mối đe dọa".
Quyết định trên có nghĩa là Ottawa sẽ chỉ đàm phán duy nhất với đối tác Lockheed Martin về hợp đồng cung cấp 88 máy bay chiến đấu F-35. Hợp đồng này có trị giá lên tới 19 tỷ CAD (15 tỷ USD).
Nếu các cuộc đàm phán thành công, Canada có thể bắt đầu nhận các máy bay mới vào năm 2025. Nếu các cuộc đàm phán thất bại, Canada sẽ chuyển sang nhà thầu xếp thứ hai là Saab AB của Thụy Điển - chuyên sản xuất máy bay chiến đấu Gripen.
Mộc Miên (T/h)