Những ngày qua, câu chuyện bán thận của người dân ở xã Thạnh Phú, huyện Cờ Đỏ, TP Cần Thơ trở thành tâm điểm dư luận. Có nhiều tình tiết cho thấy, có thể có một đường dây mua bán thận qua Trung Quốc.
Sang Trung Quốc bán thận?
Men theo con lộ nông thôn, chúng tôi đến nhà anh Danh Lan (SN 1982, còn gọi là Lâm), ngụ ấp 7, xã Thạnh Phú. Cảnh tượng đầu tiên đập vào mắt chúng tôi, là căn nhà tôn mục nát trống huơ trống hoác, không có lấy một tài sản gì có giá trị.
Con đường bán thận của anh Danh Lan khác hẳn với ông Hồ Văn Tranh ở ấp 6. Ông Tranh còn "hạnh phúc" khi bán đi một quả thận mà biết rõ tên tuổi, địa chỉ người nhận. Mọi thủ tục từ xét nghiệm, chờ đợi đến khi phẫu thuật cắt thận, đều được thực hiện tại một bệnh viện ở TP HCM.
Còn anh Danh Lan, 9 năm trước anh và chị Đào Thị Xan đến với nhau từ bàn tay trắng. Cuộc sống càng thêm khó khăn khi 3 đứa con lần lượt ra đời, vợ con bệnh tật ốm đau, nợ nần chồng chất. Cả gia đình đành dắt díu nhau từ Cần Thơ lên Bình Dương làm mướn. Năm 2013, tình cờ anh gặp Ngô Phú Anh, người quen cùng quê, mọi việc bắt đầu từ đây.
Anh Danh Lan đã sang Trung Quốc để bán thận. Ảnh: P.T |
Anh Danh Lan kể: “Sau bữa gặp lại, Ngô Phú Anh đặt thẳng vấn đề, hoàn cảnh gia đình tôi nghèo khó như vậy thì có đồng ý bán thận lấy tiền trả nợ ? Sau mấy ngày đắn đo, rồi tôi cũng quyết định bán, chúng tôi làm biên bản cam kết về tiền nong, bán một quả thận với giá 115 triệu đồng. Tuy nhiên, để hợp thức hoá việc bán thận, Phú Anh hướng dẫn tôi làm đơn xin tự nguyện hiến thận với người nhận thận. Khi mọi thủ tục đã xong xuôi, Phú Anh kêu tôi về nhà đợi “bên kia” gọi”. Phóng viên hỏi: “Bên kia là bên nào, ở đâu?”. Anh Danh Lan ngập ngừng: “Bên Trung Quốc”.
Anh Danh Lan kể tiếp: “Sau khi làm xét nghiệm xong về Cần Thơ hơn một tháng, khoảng thời gian này, cũng chính Ngô Phú Anh dẫn tôi đi làm các giấy tờ như khai xuất nhập cảnh, hộ chiếu… Sau khi làm xong giấy tờ, Phú Anh gọi tôi lên TP HCM gấp. Tôi mua vé xe lên TP HCM, ngủ lại một đêm, sau đó bay qua Trung Quốc. Lúc này, Phú Anh không đi cùng mà tôi phải đi với một người môi giới không biết tên tuổi. Khi đến Quảng Tây - Trung Quốc, tôi được đưa thẳng đến bệnh viện. Ở đó 2 tuần, họ tiếp tục làm các xét nghiệm lại, khi thấy tôi không có bệnh gì, họ đưa vào bệnh viện phẫu thuật cắt thận”.
“Phẫu thuật xong, 10 ngày sau mổ tôi được người lạ đó đưa về Việt Nam, thời gian cả đi về và ở lại Trung Quốc hơn một tháng. Về đến sân bay Tân Sơn Nhất, một người đàn ông đón tôi sẵn ở sân bay và tự giới thiệu tên là Nghĩa, trả tiền quả thận cho tôi là 115 triệu đồng và dặn “về quê, nếu ai muốn qua Trung Quốc bán thận thì gọi cho tôi”. Sau khi về Việt nam, khoảng thời gian 6 tháng đầu tôi không dám làm gì và cũng không làm được việc nặng. Bây giờ, tôi thấy sức khỏe có phần giảm, nhưng vẫn phải làm việc, vì tôi còn có 4 người ăn theo”, Anh Danh Lan buồn bã nói.
Vợ con anh Danh Lan. Ảnh: P.T |
Nghe chồng kể lại cuộc hành trình bán thận của mình, chị Đào Thị Xan rưng rưng nước mắt nói: “Thời điểm tháng 5/2013, lúc anh ấy đi không nói gì, chỉ nói là mấy người bạn rủ đi làm ăn kiếm tiền trả nợ. Lúc bán thận về, nghe anh kể tôi mới biết, thấy sức khỏe anh giảm sút hơn trước, nhưng hoàn cảnh gia đình khó khăn. Hiện tại, cũng chưa trả hết nợ nên anh Lan đi làm suốt ngày. Bây giờ như vậy, tôi cũng thương chồng lắm, nhưng vì hoàn cảnh nên đành phải chấp nhận”.
Tiếp xúc với phóng viên, chị Lê Thị Bích Phụng, Bí thư ấp 7, xã Thạnh Phú cho biết: “Tôi thấy sức khỏe của Danh Lan từ ngày bán thận về yếu hẳn so với trước đây. Cụ thể, 6 tháng sau khi bán thận về, Danh Lan chỉ ở mà không đi, mặc dù gia đình thuộc hộ nghèo của ấp, hai vợ chồng chỉ làm mướn”.
Người “môi giới” không còn ở địa phương
Sau khi tiếp xúc với anh Danh Lan, chúng tôi quay trở lại nhà ông Ngô Văn Y ở ấp 6 - gia đình có 5 người đã bán thận. Trong đó có anh Ngô Phú Anh, con trai của ông Y, là người trực tiếp giới thiệu anh Danh Lan qua Trung Quốc bán thận. Tuy nhiên, khi phóng viên tới, các người con của ông Y đều không có mặt ở địa phương.
Ông Võ Hải Triều - Bí thư Đảng ủy - Chủ tịch UBND xã Thạnh Phú tiếp xúc với PV chiều 11/4. Ảnh: P.T |
Chiều 11/4, khi không gặp được các “nhân vật” chính cũng không gặp được người thân trong gia đình ông Y, phóng viên đã tới UBND xã Thạnh Phú để tìm hiểu nguyên nhân vì sao cả gia đình lại vắng mặt như vậy. Ông Võ Hải Triều, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã cho biết: “Theo kết quả của điều tra của Công an huyện, 5 người con của ông Y đã bán thận. Tuy nhiên, ở cấp độ xã, chúng tôi chỉ ghi nhận 2 trường hợp là Ngô Phú Anh và Ngô Thanh Hoài, vì 2 người này đang cư ngụ ở địa phương, còn 3 người con khác của ông Y đã cắt khẩu đi nơi khác, nên chúng tôi không tính và cũng không đưa vào danh sách những người đã bán thận. Hiện, trường hợp gia đình ông Ngô Văn Y, phía công an đang điều tra nên, chúng tôi chưa cung cấp được gì thêm”.
Cũng theo ông Triều, “những người đã bán thận đều đi làm ăn xa nhà, thực hiện việc mua bán ở nơi khác nên địa phương rất khó quản lý. Cụ thể, các trường hợp ở xã Thạnh Phú đã bán đều những đi làm chung với nhau ở các tỉnh, thành như Bình Dương, Đồng Nai hay TP HCM họ quen biết nhau rồi giới thiệu cho nhau và bán thận trên đó, chỉ khi bán thận xong thì về quê dưỡng bệnh thì địa phương mới phát hiện”.
Còn ông Nguyễn Ngọc Hòa, Bí thư Chi bộ ấp 6 xã Thạnh Phú cho biết: “Những ngày này, ngoài đến hỏi thăm sức khỏe của những người đã đi bán thận, chúng tôi không quên nhiệm vụ tuyên truyền phân tích rõ cho người dân về tác hại của việc hiến thận, kêu gọi người dân cảnh giác, phối hợp tốt với chính quyền, thông báo kịp thời về các đối tượng “cò” thận xuất hiện dụ dỗ người dân trên địa bàn”.
Nguyễn Hương (theo Dân trí)