Cận cảnh đường sắt cao tốc 5 tỷ USD tại Indonesia thuộc loạt dự án 'Vành đai và Con đường' của Trung Quốc bị đình trệ

Dự án đường sắt cao tốc Jakarta-Bandung tiếp tục bị trì hoãn tới năm 2020, với chi phí có thể tăng từ 5,5 tỷ USD theo dự kiến ban đầu lên 6 tỷ USD.

Năm 2015, Trung Quốc trúng thầu dự án đường sắt cao tốc Jakarta-Bandung tại Indonesia. Lễ khởi công được tổ chức vào tháng 1/2016 và công trình dự kiến hoàn thành trong năm 2019.

Đơn vị chịu trách nhiệm xây dựng và vận hành là Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc (CRG) và PT Wijaya Karya Tbk, một cơ quan nhà nước của Indonesia. Chi phí chủ yếu là các khoản vay từ Ngân hàng Phát triển Trung Quốc (CDB). 

Tuy nhiên, tình trạng chậm trễ trong giải phóng mặt bằng - vốn là điều kiện để Ngân hàng Phát triển Trung Quốc cấp vốn (75%) - đã khiến dự án bị chậm tiến độ, đẩy lùi mốc hoàn thành tới năm 2021.

Bắc Kinh coi dự án này là một phần quan trọng trong Sáng kiến Vành đai và Con đường. Hồi tháng 6/2019, Chủ tịch Tập Cận Bình phát biểu tại một cuộc gặp với Tổng thống Indonesia Joko Widodo: "Chúng ta phải kiên định xây dựng và cải thiện chất lượng hợp tác theo Sáng kiến Vành đai và Con đường".

Tuyến đường sắt cao tốc dài 140km này là một trong những dự án chiến lược quốc gia của Indonesia, bao gồm 4 ga chính: Halim ở Jakarta, Karawang ở Tây Java và Walini, Tegaluar ở Bandung.

Theo kế hoạch, đây sẽ là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Đông Nam Á có chiều dài khoảng 142 km với tốc độ dự kiến tối đa 350 km/h.

Gần đây, do tác động của đại dịch Covid-19, dự án bị xem xét trì hoãn tới năm 2022. Airlangga Hartarto, Bộ trưởng phụ trách điều phối các vấn đề kinh tế, thừa nhận điều này. Một bản đánh giá về các dự án phát triển hạ tầng của Indonesia chỉ ra, chi phí dự toán xây tuyến Jakarta-Bandung sẽ lên đến 6 tỷ USD, cao hơn so với mức 5,5 tỷ USD ước tính trước đó.

Điều này khiến chính quyền Indonesia hôm 29/5 cân nhắc mở rộng tuyến đường sắt tới Surabaya và mời Nhật Bản tham gia dự án, sau khi Tổng thống Widodo và các thành viên nội các họp bàn đánh giá lại những dự án chiến lược quốc gia.

Đề xuất mới sẽ kết hợp tuyến Jakarta-Bandung với tuyến Jakarta-Surabaya dài 170 km mà Nhật Bản - Indonesia đang nâng cấp. Nhiều thành viên trong chính phủ Indonesia cho rằng một tuyến đường sắt duy nhất chạy từ Jakarta qua Bandung đến Surabaya sẽ hiệu quả hơn so với các tuyến đường riêng từ thủ đô đi về 2 địa điểm trên. 

Nhật Bản là một đối tác phát triển cơ sở hạ tầng quan trọng của Indonesia và sự hợp tác sẽ giúp kết nối các thành phố của Indonesia với nhau và kích thích tăng trưởng kinh tế nhanh hơn, bà Marsudi cho hay.

Sự thay đổi trong các kế hoạch của Indonesia gây khó cho phía Nhật Bản. CỤ thể, quốc gia này đã tiến hành một nghiên cứu khả thi cho tuyến Jakarta-Surabaya nên sẽ vấp phải trở ngại khi thay đổi thiết bị. Thiết kế của Nhật sử dụng đường ray hiện có và có nhiều thông số khác với tuyến đường sắt cao tốc của Trung Quốc.

"Chúng tôi không thể tưởng tượng được đề xuất mới của Indonesia sẽ như thế nào", Nikkei Asian Review dẫn lời một nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Nhật Bản.

Nhật Bản từng thua thầu dự án Jakarta-Bandung năm 2015. Đề xuất mời Nhật Bản tham gia một dự án mà nước này từng thua thầu trước đối thủ Trung Quốc được đưa ra giữa thời điểm mà sự hợp tác Trung - Nhật về cơ sở hạ tầng ở các nước thứ 3 đang được thúc đẩy.

Một số hình ảnh dự án:

Mộc Miên (Theo The Jakarta Post)