‘Cài’ tiêu chí hạn chế nhà thầu, Sở NN&PTNT Nam Định có làm trái chỉ thị của Thủ tướng?

Việc Sở NN&PTNT tỉnh Nam Định “cài cắm” những tiêu chí gây hạn chế nhà thầu, được nhiều người nhận định là thiếu minh bạch, giảm sự công bằng, đặc biệt làm trái lại chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ.

Theo tài liệu PV có được, dự án Đầu tư xây dựng cảng cá Quần Vinh (huyện Nghĩa Hưng – Nam Định) có tổng số vốn đầu tư 105 tỷ đồng từ 100% vốn ngân sách nhà nước. Dự án “trăm tỷ” này được UBND tỉnh Nam Định chia làm 6 gói thầu và giao sở Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) tổ chức đấu thầu.

Ở giai đoạn 1 của dự án, ông Nguyễn Doãn Lâm - Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Nam Định đã ký nhiều quyết định phê duyệt hồ sơ mời thầu và trúng thầu đối với một số gói. Tuy nhiên, điều phi lý là trong nhiều hồ sơ mời thầu Sở NN&PTNT tỉnh Nam Định lại “cài” một số tiêu chí gây hạn chế nhà thầu.

Cụ thể, tại gói thầu Tư vấn giám sát thi công thuộc dự án xây dựng Cảng cá Quần Vinh, giá dự toán là 973 triệu đồng, được ông Lâm ký quyết định phê duyệt hồ sơ mời thầu ngày 11/6 có đưa ra yêu cầu, nhà thầu phải có 1 giám sát trưởng, 5 cán bộ giám sát và 1 cán bộ đo bóc khối lượng.

Tuy nhiên, Sở NN&PTNT Nam Định lại “lồng” vào điều kiện: Nhân sự tư vấn giám sát trưởng phải có bảo hiểm xã hội, y tế liên tục tối thiểu 10 năm trở lên, tính đến hết tháng 5/2020. Điều kiện tương tự đối với vị trí cán bộ giám sát nhưng được rút ngắn thời hạn xuống còn 3 năm.

Thỏa mãn tiêu chí mà Sở NN&PTNT Nam Định đưa ra, chỉ có nhà thầu Liên danh Công ty CP tư vấn xây dựng Nam Định và Công ty CP tư vấn và thiết kế công trình đáp ứng được. Đây cũng là nhà thầu duy nhất tham gia, và hiển nhiên đơn vị này đã trúng thầu với giá hơn 900 triệu đồng.

Ở gói thầu Thi công xây dựng một số hạng mục công trình thuộc dự án đầu tư xây dựng cảng cá Quần Vinh (Giai đoạn 1), với giá dự toán hơn 55 tỷ đồng, bên mời thầu tiếp tục đưa ra những tiêu chí làm hạn chế nhà thầu.

Đơn cử như tiêu chí yêu cầu nhà thầu phải có doanh thu bình quân hàng năm từ hoạt động xây dựng tối thiểu là 35 tỷ đồng. Bên cạnh đó, nhà thầu phải có hợp đồng tương tự trị giá lớn hơn hoặc bằng 40 tỷ đồng (số lượng 02 hợp đồng tương tự).

Về nhân sự, hồ sơ mời thầu cũng yêu cầu 1 chỉ huy trưởng, 2 cán bộ kỹ thuật, 1 cán bộ làm hồ sơ thanh quyết toán có hợp đồng lao động không xác định thời hạn.

Ngày 30/7, ông Lâm cũng là người ký Quyết định lựa chọn Công ty cổ phần Xây dựng Giao Thủy thực hiện gói thầu trên, với giá 55,08 tỷ đồng (tiết kiệm 57 triệu đồng so với giá dự toán).

Theo nhiều chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu, việc bên mời thầu đưa ra một số tiêu chí ở những gói thầu trên có dấu hiệu làm hạn chế nhà thầu, gây hạn chế tính cạnh tranh, minh bạch và công bằng trong công tác đấu thầu.

Dưới góc độ pháp lý, Luật sư Lê Khắc Hải – Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13, Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ là 2 cơ sở pháp lý rất vững chắc để các bên thực hiện đấu thầu công khai và minh bạch. Tuy nhiên, đâu đó tình trạng lách luật vẫn diễn ra gây nhức nhối cho cộng đồng, điển hình là việc bên mời thầu “cài” một số tiêu chí gây hạn chế nhà thầu.

Để khắc phục tình trạng này, theo luật sư Hải, hiện Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 47/CT-TTg ngày 27/12/2017 về việc chấn chỉnh công tác đấu thầu trong các dự án đầu tư phát triển và hoạt động mua sắm thường xuyên sử dùng vốn nhà nước.

Luật sư Hải dẫn Chỉ thị số 47/CT-TTg nêu rõ, đơn vị mời thầu không được đưa ra các điều kiện để hạn chế sự tham dự thầu của nhà thầu như: Yêu cầu nhân sự thực hiện gói thầu phải được đóng bảo hiểm xã hội, phải là nhân sự đăng ký hợp đồng với nhà thầu, thiết bị thi công phải thuộc sở hữu của nhà thầu mà không được đi thuê, đã thực hiện hợp đồng tương tự trên một địa bàn cụ thể... hoặc quy định năng lực, kinh nghiệm của nhà thầu cao hơn mức yêu cầu của gói thầu...

“Căn cứ theo quy định tại Nghị định này, việc Sở NN&PTNT Nam Định “cài” một số tiêu chí tại 2 gói thầu rõ ràng làm hạn chế nhà thầu, điều này liệu có làm trái với chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ”, luật sư Hải nhấn mạnh.

Trả lời về vấn đề này, Giám đốc Sở Nguyễn Doãn Lâm cho biết, đã cử lãnh đạo Ban QLDA Đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT giải đáp những thắc mắc mà cơ quan thông tấn báo chí quan tâm.

Tuy nhiên, khi PV xuống phòng vị lãnh đạo Ban QLDA Đầu tư xây dựng các công trình NN&PTNT tỉnh Nam Định, người này lập tức cáo bận và từ chối buổi làm việc với báo chí.

Để không gây hiểu lầm và bức xúc cho dư luận, thiết nghĩ, UBND tỉnh Nam Định và những cơ quan chức năng liên quan nhanh chóng làm rõ dấu hiệu bất thường tại dự án Đầu tư xây dựng cảng cá Quần Vinh.

Xuân Tùng