Các món ăn từng bị coi là "đồ nhà nghèo" nay trở thành "xa xỉ phẩm"

Nấm sâu bướm

Đây là loại nấm ký sinh trên sâu bướm trong tự nhiên, được đánh giá cao trong y học cổ truyền Trung Quốc qua nhiều thế kỷ nhờ lợi ích sức khỏe như chữa mệt mỏi, bệnh thận và giảm ham muốn tình dục. Nó được biết đến nhiều hơn với tên "đông trùng hạ thảo" và từng rất rẻ trong quá khứ.

Thương mại hóa và nhu cầu tăng cao, đặc biệt trong y học cổ truyền Trung Quốc, đã biến nó thành loại nấm ăn đắt nhất thế giới, thậm chí đắt hơn nấm cục trắng. Nấm mọc tự nhiên ở cao nguyên Tây Tạng và vùng Himalaya, được cộng đồng địa phương thu hái để sử dụng trong y tế truyền thống. Sự khan hiếm và điều kiện sinh trưởng đặc biệt góp phần vào giá cao hiện nay.

Tôm hùm

Tới giữa thế kỷ 19, tôm hùm vẫn bị xem là biểu tượng của người nghèo. Hình thức xấu xí khiến chúng bị xem là "đồ gián biển" không ai thèm đụng đến. Người Mỹ từng dùng tôm hùm làm mồi cho cá, số khác lại để tù nhân, nô lệ ăn món "hạ cấp" này. Từng có thời điểm, những người hầu còn kiến nghị với chủ nhân "chỉ ăn tôm hùm 2 lần/tuần". Sự phát triển của hệ thống đường sắt khiến việc du lịch đến các vùng biển thuận tiện. Nhiều người biết đến món tôm hùm và mê mẩn chúng.

Cá mặt quỷ

Trước đây, cá mặt quỷ là được biết đến là một loài cá xấu xí và thậm chí người Pháp đã cấm bán nó vì vẻ bề ngoài khiến nhiều người sợ hãi. Cá mặt quỷ được mệnh danh là “tôm hùm của người nghèo”. Hiện nay loài cá này được đánh giá cao tại một số nhà hàng cao cấp trên thế giới.

Trứng cá muối (caviar) 

Trứng cá muối (caviar) là loại thực phẩm xa xỉ bậc nhất thế giới với giá dao động từ 7.000-10.000 USD/kg (khoảng 183 triệu đồng đến 262 triệu đồng). Tuy nhiên, người ta từng phục vụ miễn phí trứng cá muối ở các quán bar trên khắp nước Mỹ vào những năm 1800. Điều này giúp quán bán được nhiều bia hơn. Dù vậy, việc đánh bắt quá mức khiến cá tầm (nguyên liệu chính) trở nên khan hiếm nên giá món này bị đẩy cao vút. 

Bò Wagyu

Tạp chí Tri thức cho biết, loại A5 Kobe Wagyu là món steak đắt đỏ nhất thế giới. Tuy nhiên, vào đầu thế kỷ 20, chất lượng Wagyu bị đánh giá kém hơn so với giống bò nhập khẩu từ Mỹ và châu Âu. Sau năm 1868, bò ngoại được nhập vào Nhật Bản, dẫn đến lai chéo rộng rãi với giống địa phương, tạo ra "bò Nhật cải tiến".

Năm 1944, bốn giống Wagyu được công nhận chính thức gồm Japanese Black (bò đen Nhật), Japanese Brown (bò nâu Nhật), Japanese Polled (bò Nhật không sừng) và Japanese Shorthorn (bò Nhật sừng ngắn) - trong đó Japanese Black vùng Tajima chiếm 90%.

Thịt bò Wagyu và đặc biệt Kobe Wagyu nổi tiếng toàn cầu vào thập niên 1980-1990. Năm 1983, Hiệp hội Tiếp thị và Phân phối Thịt bò Kobe được thành lập để định nghĩa và quảng bá thương hiệu, đặt tiêu chuẩn nghiêm ngặt cho nhãn Kobe. Chất lượng vượt trội của Wagyu kết hợp với thành công marketing đã đẩy giá lên cao, trở thành biểu tượng của ẩm thực cao cấp. 

Gan ngỗng

Gan ngỗng (foie gras) - món ngon từ gan béo của vịt hoặc ngỗng - có lịch sử lâu dài và gây tranh cãi. Thời trung cổ, gan ngỗng là phần quan trọng trong ẩm thực nông dân Do Thái, dùng làm nguồn mỡ rẻ tiền. Đến thời Phục hưng, nó dần biến thành món ngon được giới giàu có săn đón, đến mức họ cử người hầu đến Rome để mua. Sự chuyển biến này phản ánh thay đổi nhận thức và giá trị của gan ngỗng theo thời gian.

Tuy nhiên, phương pháp sản xuất, đặc biệt là vỗ béo, gây tranh cãi về phúc lợi động vật, dẫn đến quy định ở nhiều quốc gia. Nguồn cung hạn chế và quy trình tốn thời gian làm tăng giá.

Polenta

Theo báo Dân việt, Polenta là một loại bột ngô đã bị hỏng, muốn ăn nó phải tốn tới 3 giờ khuấy liên tục. Cùng với việc tốn thời gian để nấu ăn, nó cũng có một hương vị nhạt nhẽo. Polenta bị ghét đến nỗi từ "polentoni" trong tiếng Ý đã được sử dụng như một sự xúc phạm.

Lý do duy nhất mà Polenta bây giờ được xem là món ăn sang trọng là vì các đầu bếp nổi tiếng. Thật khó để chế biến nguyên liệu có vị nhạt nhẽo, điều này khiến nó trở thành một thành phần lý tưởng để chứng minh kỹ năng nấu ăn của người nấu. 

Ốc sên

Ốc sên từng dồi dào và có giá rẻ nhưng nay trở thành món đắt đỏ ở nhiều nền ẩm thực như Hy Lạp, Catalan và Pháp. Thịt của một số loài ốc sên đất như ốc Burgundy được đánh giá cao nhờ hương vị độc đáo và kết cấu mềm. Món này thường được nấu với bơ tỏi và thảo mộc, phục vụ như món khai vị hoặc chính, trở thành biểu tượng của ẩm thực tinh tế.

Hàu

Vào những năm 1800, hàu là món ăn phổ biến trong tầng lớp lao động ở New York (Mỹ) và London (Anh). Giống như trứng cá muối, chúng được phục vụ miễn phí trong quán bar để tăng nhu cầu mua bia. Theo thời gian, dân số của 2 thành phố này tăng lên nhanh chóng khiến lượng cung không đáp ứng cầu. Sự thiếu hụt hàu khiến giá của chúng bị đội lên nhanh chóng, trở thành loại hải sản đắt đỏ bậc nhất.