Bộ trưởng GD&ĐT: Kỳ thi tốt nghiệp THPT mang nhiều vai trò, không chỉ đơn thuần là xét tốt nghiệp

Hai luồng ý kiến về việc tổ chức thi hay xét tốt nghiệp

Chiều 29/9, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách đã diễn ra để thảo luận, cho ý kiến về dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Thông tin trên báo VietNamnet, một trong những nội dung trọng tâm là vấn đề thi tốt nghiệp THPT, với hai luồng ý kiến trái ngược được đưa ra. Ý kiến thứ nhất ủng hộ việc tiếp tục tổ chức kỳ thi, trong đó giao thẩm quyền ra đề thi cho Bộ trưởng Bộ GD&ĐT và giao các địa phương chịu trách nhiệm tổ chức. Ngược lại, ý kiến thứ hai đề xuất không tổ chức thi mà thay bằng hình thức xét tốt nghiệp.

Theo dự thảo luật, phương án được đề xuất là bỏ bằng tốt nghiệp THCS nhưng vẫn giữ bằng tốt nghiệp THPT. Cụ thể, học sinh sau khi hoàn thành chương trình THPT và đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT sẽ được tham dự kỳ thi. Nếu đạt yêu cầu, hiệu trưởng nhà trường sẽ cấp bằng tốt nghiệp THPT.

Đóng góp ý kiến, đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn Hưng Yên) bày tỏ sự thống nhất với phương án giữ lại kỳ thi. Ông cho rằng kỳ thi không chỉ đơn thuần đánh giá mức độ đạt chuẩn giáo dục phổ thông của học sinh mà quan trọng hơn, nó "tạo nên một chuẩn đo lường khách quan hơn".

Ông phân tích thêm: "Một khi đã tạo ra chuẩn đo lường khách quan để đánh giá năng lực học sinh, việc gắn kỳ thi này với việc xét tuyển đại học, cao đẳng như hiện nay là phù hợp". Tuy vậy, đại biểu cũng đề nghị cần có những cải tiến để kỳ thi trở nên gọn nhẹ hơn mà vẫn đảm bảo đánh giá được năng lực toàn diện của người học.

Về vấn đề bằng tốt nghiệp THCS, ông Huy đồng tình với đề xuất bãi bỏ vì cho rằng tấm bằng này hiện chỉ mang tính hình thức, nội dung xác nhận học sinh hoàn thành chương trình phổ cập giáo dục bắt buộc 9 năm đã được thể hiện rõ qua học bạ.

Dù vậy, ông cũng chỉ ra một thực tế rằng ở các vùng nông thôn, vùng khó khăn, bằng tốt nghiệp THCS vẫn được xem là một chứng chỉ quan trọng để xin việc hoặc chứng minh trình độ học vấn. Do đó, việc bãi bỏ đột ngột có thể gây ra những xáo trộn về tâm lý.

Đại biểu đề xuất cần bổ sung quy định về việc xây dựng một hệ thống thay thế, chẳng hạn như giấy chứng nhận hoặc dữ liệu điện tử, để xác nhận việc hoàn thành chương trình THCS.

Trong khi đó, đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) nhận định đây là một quyết định rất khó khăn. Ông đề nghị các cơ quan chức năng cần phân tích, đánh giá và làm rõ những ưu, nhược điểm của từng phương án để các đại biểu có đủ cơ sở trước khi đưa ra quyết định cuối cùng. Theo ông, mục tiêu quan trọng nhất vẫn là phải nâng cao chất lượng và hiệu quả của giáo dục.

Kỳ thi là căn cứ để điều chỉnh chính sách cho cả hệ thống

Phát biểu giải trình tại hội nghị, VTC đưa tin, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã làm rõ vai trò và sự cần thiết của kỳ thi tốt nghiệp THPT ở thời điểm hiện tại. Ông cho rằng, bên cạnh mục đích chính là kiểm tra xem người học đã đạt chuẩn để tốt nghiệp hay chưa, kỳ thi còn là căn cứ để có một đánh giá khách quan về việc học sinh đã đạt chuẩn như thế nào và đáp ứng các yêu cầu chuẩn ra sao ở từng nhóm đối tượng, từng vùng miền khác nhau. Kỳ thi cũng cung cấp những dữ liệu sâu hơn khi cần thực hiện các đánh giá chuyên môn.

Bộ trưởng nhấn mạnh vai trò đa mục tiêu của kỳ thi. "Kỳ thi trung học phổ thông không chỉ là chuẩn tốt nghiệp cho người học, cũng không chỉ là căn cứ cho việc xét đầu vào của các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng. Mà nó còn là các căn cứ để làm chính sách, điều chỉnh các chính sách đối với cả hệ thống giáo dục phổ thông, chứ không chỉ có câu chuyện tốt nghiệp," ông Nguyễn Kim Sơn khẳng định. Từ những phân tích đó, ông kết luận: "Cho nên, tại thời điểm này, chúng tôi xét thấy việc tổ chức kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông là rất cần thiết".

Cũng tại hội nghị, trước lo ngại về tình trạng thiếu giáo viên mầm non ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết cơ chế hiện hành đã cho phép các trường cao đẳng sư phạm sử dụng phương thức xét tuyển thay vì thi tuyển. Điều này tạo điều kiện ưu tiên cho con em đồng bào dân tộc. Ông cho biết cơ chế này sẽ tiếp tục được phát huy thông qua quy chế tuyển sinh hằng năm mà không cần thiết phải đưa vào luật.

Cuối cùng, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cam kết rằng cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp, tiếp tục rà soát để hoàn thiện dự thảo luật trình Quốc hội trong các kỳ họp tới, đồng thời sẽ có văn bản trả lời chi tiết từng vấn đề mà các đại biểu đã nêu.