Bộ trưởng Đào Hồng Lan chỉ rõ các nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế

Theo Báo điện tử Chính phủ, trong phiên thảo luận, Bộ trưởng Đào Hồng Lan đã phát biểu, sau đại dịch COVID-19, lĩnh vực y tế của nước ta cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới đối mặt nhiều khó khăn, bộc lộ nhiều hạn chế…

Có thể nói đây là giai đoạn cực kỳ khó khăn của ngành y tế với khối lượng công việc tồn đọng. Sau gần 3 năm tập trung chống dịch, vấn đề thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế trầm trọng ở nhiều cơ sở y tế. Cán bộ, nhân viên y tế từ Trung ương xuống địa phương, nhiều người vi phạm pháp luật, làn sóng xin nghỉ việc chuyển ra khỏi khu vực y tế công. Cơ chế chính sách còn nhiều vướng mắc, gây khó khăn cho quá trình triển khai thực hiện…

Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhận định, trong bối cảnh đó, ngành y tế đã nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ban, ngành, địa phương, đặc biệt là sự chia sẻ, động viên của các vị đại biểu Quốc hội, cử tri và nhân dân cả nước. Đội ngũ nhân viên ngành y tế đã nỗ lực, cố gắng đoàn kết vượt qua khó khăn, đổi mới phương pháp, các thức làm việc, tập trung cao nhất để giải quyết khó khăn, vướng mắc, bất cập của ngành…

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan Phát biểu giải trình, làm rõ ý kiến đại biểu Quốc hội nêu tại phiên thảo luận về kinh tế-xã hội sáng 1/11. Ảnh: Báo Chính phủ

Trước tình hình khó khăn ngành đang gặp phải, lãnh đạo Bộ đã đưa ra những đề xuất để phát triển ổn định, bền vững. Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, ngành y tế đã tập trung thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ của Quốc hội, Chính phủ giao; ưu tiên hàng đầu cho công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chiến lược trong lĩnh vực y tế để tạo hành lang pháp lý đảm bảo cho công tác khám, chữa bệnh phục vụ người dân cũng như thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong lĩnh vực y tế.

Đồng thời, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh ở các cấp; tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm; giải quyết các vấn đề tồn tại, tồn đọng của ngành như các nội dung mà đại biểu quan tâm trong phiên thảo luận kinh tế-xã hội lần này.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu thuốc và giải pháp

Phát biểu về vấn đề đang rất nóng hiện nay đó là tình trạng thiếu thuốc và vật tư y tế, Bộ trưởng cho biết có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến vấn đề này. 

Trong đó, chủ yếu do nguồn cung nguyên liệu hoạt chất thế giới khan hiếm, giá cả biến động, lạm phát, khủng hoảng năng lượng và cả xung đột quân sự giữa các quốc gia đã làm tăng chi phí sản xuất dược phẩm.

"Giá thành sản phẩm tăng cao, chuỗi cung ứng dược bị gián đoạn khiến các nhà sản xuất giảm lợi nhuận hơn. Đây là nguyên nhân chung gây ra khan hiếm thuốc trên toàn thế giới", bà Lan nói.

Tại Việt Nam, việc tổ chức đấu thầu thuốc hiện nay được thực hiện ở cả ba cấp. Cụ thể, ở Trung ương, đấu thầu tập trung quốc gia chiếm khoảng 16,5 - 18% số lượng thuốc toàn quốc. Cấp địa phương và các cơ sở y tế tự thực hiện việc mua sắm. Tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế tại các cơ sở y tế công lập xuất hiện nhiều hơn sau đại dịch COVID-19.

Bên cạnh các yếu tố khách quan, Bộ trưởng Đào Hồng Lan phân tích nguyên nhân chủ quan do hệ thống văn bản pháp luật liên quan còn bất cập. Việc tổ chức thực hiện mua sắm, đấu thầu còn vướng mắc, phối hợp giữa các đơn vị trong quá trình thực hiện mua sắm chưa kịp thời, hiệu quả, "đặc biệt là tâm lý e ngại, sợ sai ở một số cá nhân, đơn vị và địa phương".

Bộ trưởng Bộ Y tế khẳng định ngành y tế gặp nhiều khó khăn sau đại dịch. Ảnh minh họa.

Bộ trưởng nhận định, tình trạng thiếu thuốc hiện nay không phải chỉ riêng đối với Việt Nam, theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới, thiếu thuốc, thiết bị, vật tư y tế là một thách thức dai dẳng với tất cả các nước. Đây không phải là hiện tượng mới và đặc biệt nghiêm trọng hơn trong và sau đại dịch COVID-19. Ngay cả các quốc gia phát triển hệ thống tiên y tế tiên tiến, hiện đại như Anh, Pháp, Ý, Hoa Kỳ cũng có hiện tượng này.

Thiếu thuốc xảy ra chủ yếu với các loại liên quan đến thần kinh, tim mạch, chống nhiễm trùng, chống ung thư, tiêu hóa, kháng độc bạch hầu và vaccine khẩn cấp cho bệnh sốt vàng, sinh phẩm chế biến từ huyết tương trong máu người.

Người đứng đầu ngành Y cũng đã đề xuất giải pháp khắc phục trình trạng này, Bộ Y tế đã trình Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng nhiều giải pháp đồng bộ để tháo gỡ các khó khăn, tồn tại, vướng mắc liên quan tới cơ chế mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế.

Bộ trưởng Y tế cũng kỳ vọng, các Nghị quyết 80, 99 của Quốc hội, Nghị quyết 30, Nghị định 07, 75 của Chính phủ, các Thông tư của các Bộ, ngành, Luật Đấu thầu sửa đổi 2023 sẽ giải quyết, tháo gỡ vướng mắc trong việc đảm bảo nguồn cung, mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế.

Nhân đây, Bộ trưởng cũng làm rõ vấn đề thiếu máu của Cần Thơ, các tỉnh miền Tây Nam Bộ và Đông Nam Bộ. Theo đó, tình trạng này gặp phải từ tháng 6/2023. Bộ đã chỉ đạo và giao nhiệm vụ cho Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, Trung tâm Máu quốc gia, Bệnh viện Trung ương Huế, Truyền máu - Huyết học TP.HCM, Bệnh viện Chợ Rẫy và các trung tâm truyền máu khác đảm bảo hỗ trợ cho Cần Thơ và các tỉnh phía Nam.

Các vấn đề tồn đọng tại các dự án xây dựng bệnh viện lớn

Theo VTC News, đây là vấn đề giải quyết vướng mắc dự án Bệnh viện Bạch Mai 2, Việt Đức 2. Đầu năm nay, Thủ tướng đã thành lập tổ công tác rà soát khó khăn dự án này với sự tham gia của Bộ Y tế, Bộ Xây dựng, Bộ Kế hoạch Đầu tư, Bộ Tài chính và Bộ Tư pháp.

Sau quá trình giám sát, triển khai, tổ đã đã đề xuất Chính phủ các phương án cho phép kéo dài thời gian bố trí thực hiện dự án đến hết ngày 31/12/2025. Tổ cũng đề nghị rà soát, điều chỉnh các hợp đồng đã ký theo đúng quy định của pháp luật về đấu thầu xây dựng, pháp luật liên quan và đề nghị bổ sung cân đối vốn để tiếp tục thực hiện dự án, sớm đưa dự án vào phục vụ Nhân dân.

Bộ Y tế đang khẩn trương phối hợp cùng với các Bộ, ngành để thực hiện thương thảo với các nhà thầu và thống nhất các nội dung điều chỉnh hợp đồng, sớm giải quyết các vướng mắc.

Ngoài nhưng nội dung trên, Bộ trưởng Đào Hồng Lan trình bày thêm một số vấn đề khác cũng đang được xã hội quan tâm liên quan đến ngành y tế như: vấn đề tiêm chủng mở rộng, danh mục thuốc theo bảo hiểm y tế. 

Trên cơ sở những nội dung đã trình bày tại phiên họp, Bộ trưởng Đào Hồng Lan ghi nhận, tiếp thu những ý kiến thảo luận, đóng góp và có hướng giải quyết các ý kiến liên quan đến chế độ chính sách nhân viên y tế, nguồn lực y tế được đại biểu Quốc hội nêu tại phiên họp.

Tư lệnh ngành Y cũng khẳng định, ngành cũng tập trung nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh ở các cấp; tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm; tập trung giải quyết các vấn đề tồn tại, tồn đọng của ngành như nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm trong phiên thảo luận kinh tế-xã hội lần này.

Bảo An (T/h)