Bộ GD&ĐT đưa ra 9 nhóm giải pháp nhằm dứt tình trạng lạm thu

Chiều 5/10, tại Hà Nội, Văn phòng Chính phủ tổ chức buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9, cung cấp thông tin về tình hình kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng đầu năm.

9 giải pháp để chấm dứt nạn lạm thu

Về vấn đề tình trạng lạm thu đầu năm học, báo Dân trí dẫn lời ông Lê Tấn Dũng, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, cho biết vừa qua Bộ đã có nhiều chỉ đạo, chấn chỉnh, nhắc nhở, tuy nhiên tình trạng này vẫn diễn ra.

Theo ông Dũng, trong năm học 2025-2026, Bộ GD&ĐT đã có văn bản gửi các bộ ngành, địa phương và các cơ sở giáo dục về chính sách học phí, miễn giảm một phần phí và các khoản thu.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT cho biết, Bộ có 9 nhóm giải pháp cả ngắn và dài hạn nhằm chấm dứt tình trạng lạm thu.

Thứ nhất, ngành giáo dục đã có văn bản yêu cầu các cấp các ngành thực hiện nghiêm túc chính sách giáo dục. Các cơ sở giáo dục phải thực hiện nghiêm quy định học phí, miễn giảm hỗ trợ phí theo đúng Nghị định 238/2025.

Thứ 2, các khoản thu phải được cơ quan có thẩm quyền quyết định, nghiêm cấm cơ sở giáo dục tự đặt ra các khoản thu.

Thứ 3, việc vận động và quản lý, sử dụng các nguồn phải đảm bảo đúng quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Thứ 4, thực hiện nghiêm công khai, thông tin và niêm yết giá vật tư, thiết bị, dịch vụ giáo dục, sách giáo khoa, đảm bảo công khai, minh bạch.

Thứ 5, các địa phương chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn thực hiện theo đúng danh mục; yêu cầu nhà trường không được gộp nhiều khoản thu, không thu trước nhiều kỳ, không lợi dụng danh nghĩa ban đại diện cha mẹ học sinh thu quá quy định…

Thứ 6, Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, từ đó có điều chỉnh bổ sung, đảm bảo quyền lợi cho người học và bậc cha mẹ.

Thứ 7, trên cơ sở chức năng nhiệm vụ quyền hạn, bộ sẽ tích cực tăng cường kiểm tra giám sát và xử lý nghiêm theo quy định. Khi có đơn thư phản ánh sẽ kiểm tra, xử lý nghiêm.

Thứ 8, ngành giáo dục đề xuất Quốc hội, thường xuyên giám sát lĩnh vực ở các cấp Trung ương và địa phương. Qua đó, có thêm các căn cứ xử lý tình trạng lạm thu, không đúng quy định.

Cuối cùng, Bộ GD&ĐT đề nghị cấp ủy và chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, chấn chỉnh tình trạng này ngay tại cơ sở giáo dục trên địa bàn.

Đề án sắp xếp các cơ sở giáo dục đại học có thể thực hiện trong năm 2026

Theo tờ Người đưa tin, cũng tại họp báo, trả lời câu hỏi về chủ trương sắp xếp, sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp, ông Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ GD&ĐT cho biết, chủ trương này đã được Bộ Chính trị khẳng định rõ tại Nghị quyết số 71 về đột phá phát triển GD&ĐT. Đây là chủ trương lớn của Đảng, cần được thực hiện nghiêm túc, khẩn trương, bài bản và quyết liệt, song cũng phải thận trọng, khoa học vì liên quan đến tâm tư, tình cảm của đội ngũ và người học.

"Bộ GD&ĐT nhận thức rõ trách nhiệm của mình, song đây không phải là công việc chỉ riêng của Bộ có thể thực hiện mà cần sự phối hợp, đồng thuận của các bộ, ngành Trung ương, chính quyền địa phương, đặc biệt là của các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp trong cả nước", ông Dũng nói.

Hiện Bộ GD&ĐT theo phân công được giao xây dựng 2 đề án, một là đề án sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Hai là đề án chuyển một số cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp về địa phương.

"Sắp tới chúng tôi sẽ trình Thủ tướng Chính phủ để quyết định và sẽ triển khai ngay trong năm 2026", ông Dũng thông tin.

Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT, trong quá trình xây dựng, Bộ sẽ căn cứ vào các quan điểm như định hướng tại các nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chính phủ; Chiến lược phát triển giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp đã được Thủ tướng phê duyệt; Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đã được thông qua; Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của từng vùng, miền.

"Mục tiêu là đào tạo phải gắn với nhu cầu thị trường lao động, bảo đảm người học có việc làm, tránh lãng phí nguồn nhân lực. Đề án sẽ xác định rõ các sứ mệnh của từng loại cơ sở là đại học, giáo dục nghề nghiệp", ông Dũng nói và khẳng định, những nguyên tắc, tiêu chí cụ thể sẽ được triển khai công khai minh bạch, tránh tình trạng "xin - cho", chạy chọt, tiêu cực trong quá trình thực hiện.

Theo ông Dũng, Bộ GD&ĐT sẽ xin ý kiến các bộ, ngành, địa phương, chuyên gia, các cơ sở giáo dục để tạo sự đồng thuận cao. Khi đề án được cấp có thẩm quyền phê duyệt, Bộ sẽ công khai thông tin, cung cấp đầy đủ cho báo chí và người dân.

Trả lời về việc thời gian gần đây có một số thông tin lan truyền không chính xác liên quan đến vấn đề sắp xếp cơ sở giáo dục, không phải do Bộ GD&ĐT cung cấp, ông Dũng đề nghị các tổ chức, cá nhân không chia sẻ thông tin chưa được kiểm chứng hoặc chưa chính thức công bố.