Bộ Công an đề nghị quản lý chặt số sê-ri vàng miếng, thanh tra thị trường vàng tối thiểu 3 đến 5 năm/lần

Góp ý về Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP quản lý hoạt động kinh doanh vàng, Bộ Công an đề cập đến quy định liên quan đến kinh doanh, sản xuất vàng miếng. 

Đề nghị quản lý chặt chẽ số sê-ri vàng miếng

Theo đó, Bộ Công an cho rằng Dự thảo Nghị định chưa có quy định cụ thể về việc quản lý số sê-ri vàng miếng (số sê-ri sản xuất mới, số sê-ri vàng miếng móp méo được gia công lại, số sê-ri trong các giao dịch mua/bán, số sê-ri vàng miếng chuyển thành nguyên liệu..)

"Việc ghi nhận bắt buộc thông tin về số sê-ri vàng miếng tại chứng từ trong các giao dịch sẽ giúp hạn chế các rủi ro trong hoạt động kinh doanh vàng, xác minh tính hợp pháp và nguồn gốc vàng giao dịch, giúp việc quản lý và kiểm soát hoạt động kinh doanh vàng chặt chẽ và an toàn hơn, đồng thời đảm bảo quyền lợi khách hàng", Bộ Công an nêu ý kiến 

Bộ Công an cho rằng Ngân hàng Nhà nước cần xem xét, bổ sung các quy định quản lý chặt chẽ số sê-ri vàng miếng, bắt buộc ghi nhận thông tin số sê-ri tại chứng từ trong các hoạt động, giao dịch trên.

Giải trình về ý kiến này, NHNN cho biết sẽ tiếp thu và phối hợp với Bộ Tài chính hướng dẫn việc ghi nhận thông tin số sê-ri tại chứng từ giao dịch.

Đề xuất thanh tra thị trường vàng tối thiểu 3 hoặt 5 năm một lần

Về tăng cường quản lý Nhà nước, thực hiện chế tài để kiểm soát, ổn định đối với hoạt động kinh doanh vàng, Bộ Công an cho rằng cần xem xét, bổ sung quy định cụ thể về cơ chế quản lý, giám sát, hậu kiểm đối với đơn vị được cấp phép sản xuất vàng miếng và việc xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu/vàng miếng của các đơn vị này.

Trong đó, Bộ Công an cho rằng nên nghiên cứu xem xét quy định bắt buộc các đơn vị này phải thực hiện kiểm toán độc lập chuyên đề định kỳ (hàng năm) đối với các hoạt động sản xuất vàng miếng và xuất nhập khẩu vàng nguyên nguyên liệu/vàng miếng

Đáng chú ý, Bộ Công an đề xuất xem xét, bổ sung quy định tối thiểu 3 năm hoặc 5 năm một lần, Ngân hàng Nhà nước chủ trì thanh tra thị trường vàng và các tổ chức kinh doanh vàng. Các Bộ, ngành, UBND tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương phối hợp theo đề nghị của Ngân hàng Nhà nước.

Bộ Công an đề cập đến nguy cơ xuất hiện cơ chế “giấy phép mẹ” tạo ra nhiều “giấy phép con”

Dự thảo Nghị định 24 nhằm quy định xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền sản xuất vàng miếng, cho phép các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng (TCTD) được sản xuất vàng miếng và tạo cơ chế cho phép nhập khẩu vàng để có nguồn vàng nguyên liệu. 

Tuy nhiên, theo Bộ Công an, xét tổng thể tại Dự thảo Nghị định đề cập nhiều hình thức giấy phép (Giấy phép sản xuất vàng miếng; Giấy phép xuất khẩu/nhập khẩu vàng miếng; Giấy phép xuất khẩu/nhập khẩu vàng nguyên liệu), nguy cơ xuất hiện cơ chế “giấy phép mẹ” tạo ra nhiều “giấy phép con” và cơ chế cấp quota hạn ngạch sản xuất vàng miếng/hạn ngạch nhập khẩu vàng nguyên liệu theo từng năm, từng lần. 

Dự thảo nghị định cũng cho phép nhóm doanh nghiệp và ngân hàng thương mại đủ điều kiện về vốn điều lệ được cấp phép sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu, như 3 công ty (SJC, PNJ, DOJI), 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Vietcombank, Vietinbank, Agribank, BIDV) và 4 ngân hàng thương mại cổ phần (VPBank, Techcombank, MB, ACB). 

Theo Bộ Công an, cơ chế 'giấy phép con' và cấp quota hạn ngạch có thể làm phát sinh tiêu cực trong quá trình cấp phép.

Đồng thời, dễ dẫn đến nguy cơ tập trung độc quyền sản xuất vàng miếng, nhập khẩu và phân phối vàng nguyên liệu vào một nhóm đơn vị được cấp phép. Nếu thiếu cơ chế giám sát và hậu kiểm chặt chẽ, sẽ khó kiểm soát tình trạng vượt hạn mức hoặc mua bán giấy phép.

Ngoài ra, Bộ Công an cho rằng các "giấy phép con" khác như giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ, giấy phép tạm nhập vàng nguyên liệu để tái xuất sản phẩm... có thể tăng áp lực về thủ tục hành chính, tạo rào cản cho hoạt động kinh doanh vàng của doanh nghiệp.