Bí ẩn thành phố dát vàng bên hồ Guatavita khiến nhiều nhà thám hiểm "một đi không trở lại"

Hầu hết những người quan tâm về lịch sử cổ đại của châu Mỹ và Thời đại thám hiểm đều quen thuộc với truyền thuyết về El Dorado - một thành phố cổ kính được xây dựng hoàn toàn bằng vàng và ẩn giấu trong "Tân Thế giới". 

Khởi nguồn về thành phố vàng

Những câu chuyện lưu truyền về thành phố dát vàng El Dorado bắt đầu từ khi Colombo tìm ra châu Mỹ. Đến khoảng thế kỷ 16, người châu Âu ngày một tin rằng tại lục địa mới (tức châu Mỹ) ẩn chứa một thành phố đầy vàng.

Thời bấy giờ, El Dorado qua các câu chuyện có nhiều vị trí khác nhau, nhưng cuối cùng các nhà thám hiểm đều cho rằng thành phố này nằm cạnh hồ núi lửa Guatavita, giữa rừng rậm Amazon bí hiểm.

Theo truyền thuyết, ở nơi xa xôi trên thế giới có một thành phố vàng được xây dựng vào khoảng năm 1200 - 1500 TCN. Đó là thành phố của người Muisca, nơi vàng được xem như một thứ kim loại quen thuộc chứ không phải vật phẩm quý giá. Tại đây, không chỉ người thuộc tầng lớp quý tộc mà ngay cả dân thường cũng sở hữu một lượng vàng lớn.

Truyền thuyết về El Dorado - thành phố dát vàng bên hồ Guatavita khiến nhiều người tò mò. Ảnh: Planetamaldek

Chính các tập tục trong lễ đăng quang của hoàng đế mới là điều khiến câu chuyện về El Dorado nổi tiếng toàn châu Âu. Trong buổi lễ, vị tân hoàng đế sẽ được đưa đến bên hồ Guatavita, cởi toàn bộ đồ và phủ bụi vàng kín người. Người này sẽ đi đến giữa hồ bằng một chếc bè, trên đó chất đầy vàng thỏi và đá quý. Sau đấy, tân hoàng đế sẽ rửa sạch bụi vàng khỏi cơ thể và ném những đồ quý giá xuống hồ để làm vật tế cho các vị thần.

Ban đầu, "El Dorado" trong tiếng Tây Ban Nha mang ý chỉ người được chọn làm hoàng đế và thực hiện nghi lễ rắc bụi vàng lên người. Sau này khi người châu Âu nghe về El Dorado, dần dần họ dùng từ này để chỉ một thành phố cổ giàu có với rất nhiều vàng.

Những chuyến thám hiểm không kết quả

Những nỗ lực sơ khai để tìm kiếm El Dorado bắt đầu với các cuộc thám hiểm của Gonzales Pizarro vào năm 1541. Cuộc thám hiểm của Gonzales Pizarro là một trong những nỗ lực đầu tiên và rõ ràng nhất để tìm kiếm El Dorado, thể hiện sự hy vọng cũng như sự kỳ bí của huyền thoại này.

Họ bắt đầu hành trình từ Quito, đi về phía đông qua các dãy núi Andes, vượt qua rừng nhiệt đới dày đặc và địa hình đồi núi hiểm trở. Đường đi đầy gian nan, với các nhóm thám hiểm phải đối mặt với những thách thức của địa hình và thời tiết khắc nghiệt.

Họ phải vượt qua các con sông và đầm lầy, thường phải băng qua bằng cách xây cầu hoặc sử dụng thuyền. Trên đường đi, họ tiếp xúc với nhiều bộ tộc bản địa, nhưng không phải lúc nào cũng nhận được sự hợp tác từ họ. Hầu hết đều không biết gì về nó hoặc không muốn chia sẻ thông tin.

Huyền thoại El Dorado khiến nhiều nhà thám hiểm châu Âu lên đường tìm kiếm.

Tới khi thức ăn cạn kiệt và tình hình trở nên tuyệt vọng, một số thành viên của đoàn quyết định rời bỏ và đi theo dòng sông Amazon, trong khi Pizarro và nhóm của mình tiếp tục hành trình trở lại Quito. Trên đường trở về, họ phải đối mặt với những tình huống nguy hiểm hơn khi thức ăn và nước uống cạn kiệt. Thậm chí, đoàn thám hiểm phải ăn thịt chính ngựa và chó của họ để có thể sống sót trở về quê hương.

Những nỗ lực của những người chinh phục không chỉ giới hạn trong nhóm người Tây Ban Nha, mà còn có sự tham gia của nhiều quốc gia khác nhau, bao gồm Đức.

Tuy nhiên, những chuyến đi đó không mang lại kết quả mong muốn mà còn khiến nhiều người bỏ mạng vì bệnh dịch hoặc tranh chấp với người bản địa. 

1545 có lẽ là năm thành công nhất khi các nhà thám hiểm Tây Ban Nha tìm ra hồ Guatavita. Họ cố gắng làm cạn hồ nước và tìm được hàng trăm miếng vàng. Nhưng đó là tất cả những gì các nhà thám hiểm Tây Ban Nha có thể tìm thấy. Họ cho rằng phần kho báu quý giá vẫn đang được ẩn giấu đâu đó dưới đáy hồ sâu thẳm. 

Ngày nay, thành phố vàng El Dorado được cho là nằm trong rừng rậm Colombia, Nam Mỹ, song vẫn chưa một ai có thể chứng mình được rằng nó thực sự tồn tại. Tuy nhiên theo những gì mà giới khoa học và khảo cổ tìm kiếm được, thì xuất hiện trường hợp có thể là dấu tích "thành phố vàng" trong quá khứ.

Đó chính là bằng chứng vệ tinh về một nền văn minh vĩ đại chưa được khám phá ở trung tâm Amazon. Gần đây, hình ảnh vệ tinh đã phát hiện hơn 200 vết tích hình học khổng lồ tại khu vực lòng chảo Amazon, gần biên giới giữa Brazil và Bolivia.