Bí ẩn sau biệt danh 'người đàn bà điên' của con gái cố Tổng bí thư Trường Chinh

Cuộc đờ? bà cũng truân chuyên như nh?ều ngườ? hồng nhan khác. Tu ngh?ệp từ Nga về không lâu, bà lên xe hoa theo chồng nhưng mố? lương duyên ấy không thực sự được mặn mà cho lắm.

Bà là ngườ? phụ nữ xứ Bắc, được s?nh ra trong một g?a đình g?àu truyền thống Cách mạng (thân phụ vốn là cố Tổng bí thư Đảng Cộng sản V?ệt Nam Trường Ch?nh), tốt ngh?ệp t?ến sĩ k?ến trúc tạ? đạ? học danh t?ếng Matxcơva (Nga), h?ện là chủ nhân khu b?ệt thự Crazy House (Hằng Nga) nổ? t?ếng Đà Lạt.

Bạn bè và đồng ngh?ệp quen gọ? bà là “ngườ? phụ nữ đ?ên”, “kẻ lập dị” hay “nàng công chúa ngủ trong rừng”...

Ha? lần “cở? áo quan” để sống như dân nghèo

Hẹn gặp k?ến trúc sư (KTS) V?ệt Nga tạ? khu b?ệt thự Hằng Nga vào một buổ? ch?ều muộn, trong t?ết trờ? Đà Lạt lãng đãng sương rơ?, cá? không khí yên bình của xứ “ngàn hoa” kh?ến lòng ngườ? cũng trở nên thanh thản. Được ngồ? vớ? bà bên ly cà phê nóng g?ữa lòng “cung đ?ện” đậm chất Tây Nguyên quả là d?ễm phúc đố? vớ? những kẻ chọn cá? ngh?ệp dấn thân, lăn lộn như chúng tô?. Dù đã bước qua tuổ? 70,  nhưng KTS V?ệt Nga vẫn g?ữ được nét mặn mà, quý phá? của ngườ? Tràng An chính gốc.

           KTS V?ệt Nga trong cung đ?ện của mình.

Cuộc đờ? bà cũng truân chuyên như nh?ều ngườ? hồng nhan khác. Tu ngh?ệp từ Nga về không lâu, bà lên xe hoa theo chồng nhưng mố? lương duyên ấy không thực sự được mặn mà cho lắm. Họ đã ch?a tay ít năm sau đó mà nguyên nhân chính cũng bở? tính cách “nổ? loạn” của bà. Sau lần “gãy gánh g?ữa đường” KTS V?ệt Nga quyết định ở vậy nuô? 2 đứa con thơ, bỏ ngoà? ta? nhưng lờ? ong bướm của rất nh?ều kẻ “trồng cây s?” khác.

Nhìn cơ ngơ? bề thế của bà Nga gây dựng tạ? mảnh đất Tây Nguyên này, ít a? t?n rằng ngườ? phụ nữ ấy đã phả? trả? qua một chặng đường dà? đầy thăng trầm, g?an khổ. Sau thờ? g?an tu ngh?ệp ở Matxcơva, năm 1972 bà Nga trở về nước và là ngườ? h?ếm ho? sở hữu tấm bằng t?ến sĩ k?ến trúc loạ? ưu của đạ? học danh t?ếng này. Bà được mờ? vào ghế g?ám đốc th?ết kế của bộ Văn hóa (nay là bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch) vớ? tương la? rộng mở phía trước. Thế nhưng danh vọng t?ền tà? không thắng được cá? “máu xê dịch” của ngườ? con gá? tà? hoa này. Là ngườ? “nghịch ngợm”, thích tìm tò? khám phá, bà chọn Đà Lạt làm nơ? trú chân như một định mệnh của đờ? mình.

KTS V?ệt Nga tâm sự: “Tô? thích Đà Lạt không chỉ bở? đây là nơ? có không g?an đẹp, khí hậu ôn hòa mà nó còn lưu g?ữ rất nh?ều công trình k?ến trúc độc đáo phù hợp cho v?ệc sáng tạo của mình”. Chỉ vớ? những suy nghĩ đơn g?ản đó năm 1983, bà đã quyết định mang ha? đứa con nhỏ Nam t?ến chấp nhận mọ? thử thách phía trước. Tuy mớ? chân ướt chân ráo vào Tây Nguyên, nhưng vớ? danh t?ếng trong làng k?ến trúc KTS V?ệt Nga t?ếp tục được mờ? làm V?ện trưởng V?ện Th?ết kế của sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng vớ? lờ? hứa t?ếp tục được cất nhắc lên các vị trí cao hơn nhưng cũng thêm một lần nữa bà khéo léo chố? từ.

KTS V?ệt Nga nhớ lạ?: “Là con Tổng bí thư nhưng tô? không muốn lợ? dụng sự ảnh hưởng của cha, những ngày đầu vào Đà Lạt tô? chấp nhận cuộc sống khổ cực. Tuy 3 mẹ con phả? “rau cháo nuô? nhau” nhưng tô? luôn cảm thấy hạnh phúc vì được tự do sáng tạo”.

Trước đây, căn b?ệt thự của KTS V?ệt Nga đang đứng vốn chỉ làm chỗ ở tạm bợ, trồng rau, trồng hoa cho thỏa chí ph?êu du của bà. Những ngày đầu, KTS V?ệt Nga học ngườ? dân cách trồng rau cả?, củ mì, nuô? lợn... để duy trì cuộc sống. Thế nhưng, cũng có lúc đó?, 3 mẹ con bà phả? đ? nhặt cà chua, mót khoa? mì ăn qua ngày. Cuộc sống th?ếu thốn đủ bề nhưng bà không hề than vãn, hay có ý cậy nhờ a?, bà muốn sống thực vớ? k?ếp sống mà hàng tr?ệu dân nghèo đang nếm trả?. Dù thế g?ớ? ấy khác xa chốn đà? các bà có quyền thừa hưởng.

Trong câu chuyện của vị KTS, chúng tô? thấy được khát vọng, nghị lực ph? thường ở một ngườ? muốn khẳng định cá? tô? của mình, vớ? lý tưởng cao đẹp “sống chan hòa vớ? th?ên nh?ên đất trờ?”.

Cổng vào b?ệt thự Hằng Nga.

G?an nan hành trình xây nhà “đ?ên”

Vẫn nắm g?ữ t?nh thần sáng tạo Sau hành trình 23 năm tồn tạ?, Crazy House dần trở thành b?ểu tượng du lịch của thành phố “ngàn hoa”, nhưng vị KTS được gắn mác “đ?ên” ấy vẫn chưa  dừng lạ?. Bây g?ờ, KTS V?ệt Nga không còn tham g?a k?nh doanh du lịch mà g?ao phần v?ệc cho các con. Vớ? n?ềm đam mê k?ến trúc bất tận, KTS V?ệt Nga vẫn nắm g?ữ t?nh thần sáng tạo và ý chí của thuở mớ? bắt đầu không ngừng khao khát “đ?ên cuồng” h?ện thực hóa những ý tưởng của r?êng mình.

Là một t?ến sỹ, KTS chịu ảnh hưởng của “trường phá? hậu h?ện đạ?”, KTS V?ệt Nga luôn chảy trong mình một hướng đ? r?êng táo bạo tự nh?ên. KTS V?ệt Nga nó?: “K?ến trúc là nghệ thuật của hình khố?, những hình khố? mà tô? ấp ủ phả? thật sự góc cạnh, phá cách. Hơn nữa công trình k?ến trúc phả? truyền tả? được thông đ?ệp có ý nghĩa th?ết thực vớ? cuộc sống”. Chính v?ệc ý thức sâu sắc về nghề ngh?ệp đó g?úp bà luôn nung nấu ý tưởng cho một công trình để đờ? ngay từ kh? còn ngồ? trên g?ảng đường. Tòa nhà Crazy house xứng đáng là một công trình như thế.

Những ý tưởng mạnh mẽ cùng khát khao cháy bỏng dẫn đường cho bà thực h?ện được mơ ước như “t?ền k?ếp” của mình dẫu có bao nh?êu g?an nan vất vả. Vớ? KTS V?ệt Nga đó là một hành trình dà?, dường như vẫn chưa tớ? hồ? kết. Ý tưởng của Crazy House được tha? nghén từ 1983 nhưng vì nh?ều lý do khác nhau mã? tớ? năm 1990 công trình này mớ? được khở? công xây dựng.

Khó khăn đầu t?ên của bà là chuyện k?nh phí, từ ha? bàn tay trắng, KTS V?ệt Nga đã phả? chạy vạy khắp nơ? để k?ếm t?ền. Vì không có tà? sản thế chấp nên khoản vay từ các ngân hàng chỉ là nhỏ g?ọt, mỗ? lần bà chỉ vay được 3 tr?ệu đồng nhưng trong khoảng thờ? g?an ngắn phả? hoàn trả. Nguồn vốn chủ yếu được huy động từ bạn bè, ngườ? thân nhưng nó cũng chẳng thấm vào đâu. KTS V?ệt Nga bảo: “Bạn bè ngườ? h?ểu mình thì ít kẻ gọ? mình là “khùng”, “đ?ên”, lập dị thì nh?ều, nhưng tô? mặc kệ, có bao nh?êu cứ bỏ vào xây dựng bấy nh?êu, con k?ến tha lâu cũng có ngày đầy tổ mà”.

Một khó khăn nữa là kh? tòa nhà bắt đầu phát tr?ển, KTS V?ệt Nga lạ? gặp phả? sự phản đố? gay gắt của chính quyền sở tạ?. Họ cho rằng đó là công trình “ma quỷ” đ? ngược lạ? vớ? thuần phong mỹ tục, văn hóa ngườ? V?ệt nên không được phép xây dựng. Những ngườ? đứng ra phản đố? KTS V?ệt Nga không chỉ là lãnh đạo TP. Đà Lạt, mà còn có cả những ngườ? trong hộ? k?ến trúc nơ? bà vẫn tham g?a thường xuyên. Trong quá trình xây dựng công trình này nh?ều lần bị dỡ bỏ, chủ nhân của nó bị tr?ệu tập lên chính quyền cơ sở làm v?ệc. KTS V?ệt Nga ch?a sẻ: “Có lúc ngườ? ta ra chỉ thị phả? đập phá hoàn toàn kh?ến tô? vô cùng hoang mang, nhưng cuố? cùng vớ? lòng k?ên trì tô? cũng vượt qua”.

Sáng tạo ở tuổ? 70

Vì sự phản đố? gay gắt từ hộ? k?ến trúc, sau này bà phả? bí mật đưa bản dự án của mình trình lên sở Xây dựng thông qua chính quyền cấp phép. Thế nhưng 6 lần bà trình dự án là 6 lần bị từ chố? thẳng thừng, mã? tớ? lần thứ bảy bản k?ến nghị về v?ệc mở rộng Crazy house mớ? được thông qua vớ? nh?ều đ?ều khoản khắt khe. KTS V?ệt Nga cho b?ết: “Hành trình đ? x?n g?ấy phép của tô? thật sự khó khăn, tô? phả? một mình lặn lộ? g?ữa trờ? mưa g?ó suốt mấy tháng l?ền. Tô? thực sự cảm ơn các du khách nước ngoà? bở? v?ệc công trình t?ếp tục được cấp phép nguyên nhân chính là lượng du khách nước ngoà? đổ về đây ngày càng đông, nó tác động trực t?ếp tớ? cách nhình nhận của lãnh đạo thành phố”.

Đến bây g?ờ, kh? Crazy House được b?ết đến như một công trình k?ến trúc độc đáo trên thế g?ớ?. Là đ?ểm nhấn thu hút khách du lịch hàng đầu tạ? Đà Lạt thì vị chủ nhân của nó, KTS V?ệt Nga vẫn t?ếp tục m?ệt mà? vớ? những dự án sáng tạo đầy đam mê. Dường như sức sáng tạo ở ngườ? đàn bà đã bước qua tuổ? 70 này chẳng bao g?ờ cạn. Mớ? đây, bà đã hoàn th?ện cho mình một “cung đ?ện” mang k?ểu cách nhà rông của ngườ? dân tộc được cách đ?ệu hết sức độc đáo. KTS V?ệt Nga bảo: “Crazy House được xây dựng g?ữa Tây Nguyên nên tô? đã thổ? cá? hồn của ngườ? Tây Nguyên vào trong đó”.                    

Theo Ngườ? Đưa T?n