Bầu cử Mỹ 2024: Những điểm đáng chú ý trong tháng cuối trước Ngày bầu cử

Chỉ còn 1 tháng nữa sẽ đến Ngày Bầu cử (5/11), chấm dứt một cuộc đua vào Nhà Trắng đầy biến động khi chứng kiến ứng cử viên của đảng Dân chủ – đương kim Tổng thống Mỹ rút lui khỏi cuộc đua, ứng cử viên đảng Cộng hòa thoát khỏi vụ ám sát trong gang tấc và sự trỗi dậy của nữ ứng viên da màu đầu tiên trong lịch sử tranh cử nước Mỹ.

Cử tri bắt đầu đi bỏ phiếu

Các đề xuất về chính sách đã được đưa ra và hiện tại là lúc vận động cử tri đến các điểm bỏ phiếu hoặc bỏ phiếu qua thư. Quá trình bỏ phiếu sớm và bỏ phiếu qua thư đã diễn ra tại nhiều nơi trên khắp nước Mỹ, mặc dù việc bỏ phiếu sớm dự kiến sẽ không đạt đến mức độ như trong cuộc bầu cử năm 2020, khi đang xảy ra dịch COVID-19.

Một số đảng viên đảng Cộng hòa đang đặt ra câu hỏi về các yếu tố khác trong chiến lược vận động cử tri đi bỏ phiếu của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thay vì đến từng nhà ở các bang quan trọng, các đồng minh của ông Trump đang sử dụng nguồn tài trợ từ tỷ phú công nghệ Elon Musk để làm một số việc không theo truyền thống.

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris và cựu Phó Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: CNN

Theo CNN, đội ngũ của ông Trump nhắm mục tiêu vào những cử tri không bỏ phiếu thường xuyên, hướng dẫn những người ủng hộ cách giám sát các điểm bỏ phiếu và tấn công các bang bằng các vụ kiện liên quan đến bỏ phiếu.

Chiến dịch tranh cử của ứng viên đảng Cộng hòa thừa nhận đây là một canh bạc nhưng khẳng định nó được xây dựng dựa trên dữ liệu mà họ đã thu thập trong gần 1 thập kỷ và thử nghiệm trong 6 tháng qua.

Sức ảnh hưởng của người nổi tiếng

Trong tháng cuối cùng, những nhân vật nổi tiếng trong giới chính trị như cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama sẽ tham gia vận động để thu hút cử tri cho ứng viên đảng Dân chủ - Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris.

CNN tiết lộ, ông Obama đã lên kế hoạch cho một cuộc vận động kéo dài 27 ngày cho bà Harris. Ông sẽ xuất hiện ở các sự kiện, đồng thời cho mượn tên của mình trong các email và tài liệu gây quỹ.

Trong khi đó, một số đảng viên Cộng hòa bất mãn với ông Trump như cựu nghị sĩ Liz Cheney cũng sẽ vận động cho bà Harris và cố gắng thu hút những cử tri ôn hòa, độc lập, thậm chí là cả những cử tri đảng Cộng hòa muốn thay đổi.

Về phía cựu Tổng thống Trump, ông sẽ nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ tỷ phú Elon Musk – người đàn ông giàu nhất thế giới. Hôm 5/10, ông chủ Telsa đã xuất hiện tại một sự kiện vận động tranh cử của ông Trump ở Pennsylvania, nơi ứng viên đảng Cộng hòa từng bị ám sát hụt vào tháng 7.

Sẽ có ít nhân vật có tiếng nói trong đảng Cộng hòa mà cựu Tổng thống Trump có thể nhờ cậy. Cựu Tổng thống đảng Cộng hòa George W. Bush không phải là một người ủng hộ mạnh mẽ, trong khi cựu Phó Tổng thống Dick Cheney đã tuyên bố bỏ phiếu cho bà Harris.

Nền kinh tế và bão Helene ảnh hưởng ra sao đến cuộc bỏ phiếu?

Quyết định cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ có thể giúp người dân thoải mái hơn khi họ có thể mua nhà hoặc ô tô. Số liệu việc làm mạnh mẽ từ tháng 9 cho thấy những người đang tìm kiếm việc làm có thể kiếm được việc. Cuộc đình công của công nhân cảnh Bờ Đông diễn ra trong thời gian ngắn và sẽ không trở thành vấn đề đối với chiến dịch.

Tuy nhiên, một số thứ vẫn sẽ đắt đỏ hơn nhiều vào ngày bầu cử so với thời ông Trump làm tổng thống. Ngoài ra, giá dầu có thể tăng trong tháng 11/2024, khiến cử tri cảm thấy khó khăn.

Theo bà Amy Walter của tờ The Cook Political Report, trong khi sự thay đổi lớn về phía bà Harris trong các cuộc thăm dò ý kiến vào mùa hè đã chững lại, có một số bằng chứng cho thấy nhận thức của người Mỹ về nền kinh tế đang thay đổi.

Cuộc thăm dò của The Cook Political Report cho thấy cuộc đua năm 2024 nhìn chung vẫn không thay đổi nhưng có những thay đổi sâu hơn trong số những cử tri chủ chốt ở các bang chiến địa. Ông Trump đã không còn dẫn đầu khi đề cập đến vấn đề cử tri tin tưởng ứng viên nào có thể giải quyết lạm phát. Tỷ lệ dẫn trước của ông về vấn đề nhập cư cũng thấp hơn.

“Cử tri không cảm thấy tốt về nền kinh tế nhưng họ thấy ít bi quan hơn”, bà Amy Walter chia sẻ, đồng thời cho hay các cử tri không quan tâm đến nền kinh tế dường như cảm thấy bà Harris tốt hơn.

Bão Helene gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến một số khu vực ở Mỹ. Ảnh minh họa: NY Times

Bắc Carolina và Georgia đều là các bang quan trọng nhưng cũng là khu vực chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của bão Helene. Lực lượng cứu hộ hiện vẫn đang cố gắng tìm kiếm những người mất tích, đặc biệt là ở các vùng nông thôn của bang Bắc Carolina, nơi bị lũ lụt và bị cắt đứt viện trợ.

Trong bối cảnh bão lũ đang xảy ra, các bên cần phải xem xét liệu những người bị mất nhà cửa, đường xá bị hư hỏng có ảnh hưởng đến việc họ đi bỏ phiếu hay không.

Các nhân viên bầu cử đã bắt tay vào việc nhưng tình hình này cũng có thể tạo ra một điểm gây tranh cãi khác cho cựu Tổng thống Trump khi ông đặt câu hỏi về tiến trình và kết quả ở các bang chiến địa.

Những sự kiện đang xảy ra trên thế giới có ảnh hưởng đến bà Harris?

Đảng Dân chủ đang cố gắng vượt qua sự chia rẽ trong nội bộ đảng về tình hình ở Trung Đông. Các đảng viên cấp tiến muốn Mỹ làm nhiều hơn cho người dân Palestine, trong khi bà Harris đã cố gắng rất nhiều để cân bằng giữa việc ủng hộ Israel với việc công nhận cuộc khủng hoảng nhân đạo ở Gaza.

Hiện tại, cuộc xung đột giữa Israel với Hezbollah đã lan sang Lebanon, mới đây Iran còn tiến hành cuộc không kích lớn vào Tel Aviv.

Không rõ cuộc xung đột khu vực đang leo thang ở Trung Đông sẽ ảnh hưởng ra sao đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ, tuy nhiên có một sự chia rẽ âm ỉ trong đảng Dân chủ có thể sẽ trở thành vấn đề đối với đảng này, đặc biệt là ở bang quan trọng Michigan, nếu một số người cảm thấy thất vọng với sự ủng hộ của Mỹ đối với Israel quyết định không bỏ phiếu.

Cuộc chiến pháp lý nhằm vào ông Trump

Theo CNN, rõ ràng phiên tòa xét xử liên bang về cáo buộc can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 đối với ông Trump sẽ không diễn ra trước Ngày bầy cử. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là sẽ không có diễn biến nào trong vụ việc bị trì hoãn nhiều lần này.

Diễn biến lớn nhất trong số đó có thể đã diễn ra vào ngày 3/10, khi phần lớn vụ án do cố vấn đặc biệt Jack Smith phụ trách được Thẩm phán Tanya Chutkan công bố công khai. Trong hồ sơ vụ án có những chi tiết mới, được cho là có khả năng khiến cử tri thay đổi suy nghĩ về việc bỏ phiếu cho ai.

Quan trọng hơn, nhiều chiến thuật vận động tranh cử mà ông Smith mô tả nghe có vẻ quen thuộc với sự hoài nghi về cuộc bầu cử mà ông Trump cùng các đồng minh đang nêu ra vào năm 2024.

Điều gì sẽ xảy ra sau Ngày bầu cử?

Rất nhiều người dân Mỹ đã đi bỏ phiếu nên có thể nói rằng Ngày bầu cử đã đến ngay từ bây giờ. Thêm vào đó, việc kiểm phiếu qua thư và khả năng kiểm phiếu lại ở các bang quan trọng có nghĩa là có khả năng vẫn chưa biết ai thắng cử ngay sau khi các cuộc thăm dò kết thúc vào ngày 5/11.

Bất kể điều gì xảy ra với cuộc bầu cử Tổng thống năm 2024, ông Trump khó có thể chấp nhận kết quả nếu bà Harris thắng cử, theo nhận định trên CNN. Các đồng minh của ông đang chuẩn bị cho một cuộc chiến pháp lý sau Ngày bầu cử để tranh chấp phiếu bầu và có khả năng là chứng nhận kết quả bầu cử phải hoàn tất trước ngày 11/12 để các cử tri tập trung tại các thủ phủ tiểu bang và chính thức bỏ phiếu đại cử tri vào ngày 17/12.

Sau đó, phiếu đại cử tri sẽ được kiểm tại Quốc hội, dưới sự chủ trì của bà Harris vào ngày 6/1/2025. Tân Tổng thống Mỹ sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20/1/2025.