Bầu cử Mỹ 2020: Hôm nay (14/12) đại cử tri Mỹ chính thức bỏ phiếu bầu Tổng thống

Cuộc nhóm họp của 538 thành viên trong cử tri đoàn sẽ quyết định việc ứng viên nào sẽ trở thành Tổng thống thứ 46 của Mỹ.

Ngày 3/11, hơn 150 triệu người dân Mỹ đã đi bỏ phiếu lựa chọn người mà họ mong muốn sẽ trở thành ông chủ của Nhà Trắng trong 4 năm tới. Tuy nhiên, trên thực tế, số phiếu này chỉ chọn ra 538 đại cử tri. Tới ngày 14/12, các đại cử tri được chọn ra sẽ cùng bỏ phiếu trực tiếp để quyết định người sẽ trở thành Tổng thống Mỹ kế tiếp.

Trước đó, vào cuối tháng 11 vừa qua, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ rời khỏi Nhà Trắng vào tháng 1 nếu cử tri đoàn xác nhận ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden là người chiến thắng.

Đại cử tri là gì?

“Cử tri đoàn không phải là một tổ chức. Nói không tồn tại theo thời gian, cũng không tồn tại ở bất cứ địa điểm xác định nào. Cử tri đoàn là sự tập hợp của nhiều đại cử tri tới từ các bang. Một khi họ đã bỏ phiếu, những phiếu bầu đó sẽ không thể thay đổi được nữa”, ông Richard Pildes, giáo sự tại Đại học New York, chuyên gia về luật bầu cử cho hay.

Hiến pháp Mỹ quy định đại cử tri là những người sẽ trực tiếp bầu ra tổng thống. Các đại cử tri sẽ được các đảng chính trị của mỗi bang lựa chọn trước cuộc tông tuyển cử diễn ra vào tháng 11. Quy trình lựa chọn đại cử tri của mỗi bang khác nhau, một số bang đề cử đại cử tri của mình tại các đại hội đảng trong khi có bang sẽ để cử tri bầu ra trong cuộc bầu cử sơ bộ tại bang.

Nhìn chung, đại cử tri sẽ bỏ phiếu cho ứng viên giành được số phiếu phổ thông nhiều nhất ở bang của mình. Ngoại lệ duy nhất là bang Maine và Nebraska. Tại 2 bang này, số phiếu sẽ được chia theo khu vực.

Ứng viên nào giành được hơn 50% số phiếu đại cử tri, tức giành được ít nhất 270/538 phiếu sẽ là người chiến thắng trong cuộc chạy đua vào Nhà Trắng. Trong cuộc bỏ phiếu năm nay, ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden hiện giành được 306 phiếu đại cử tri trong khi Tổng thống Mỹ Donald Trump chỉ giành được 232 phiếu.

Các đại cử tri họp khi nào và ở đâu?

Theo luật liên bang, các đại cử tri sẽ nhóm họp vào “thứ Hai sau ngay thứ Tư thứ 2 trong tháng 12 của những năm diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ”, năm nay rơi vào ngày 14/12.

Cuộc họp của các đại cử tri không diễn ra ở một địa điểm. Thay vào đó, các đại cử tri sẽ họp và bỏ phiếu ngay ở thủ phủ bang mình. Thời gian họp sẽ do từng bang quy định, do đó, cuộc bỏ phiếu của các đại cử tri được kỳ vọng sẽ kéo dài suốt ngày 14/12, bắt đầu từ 10h theo giờ địa phương.

Các bang được cho sẽ bỏ phiếu đầu tiên là Indiana, Tennessee và Vermont. Trong khi đó, các đại cử tri ở bang chiến địa như Arizona, Georgia và Pennsylvania dự kiến sẽ bỏ phiếu vào buổi trưa, bang Wisconsin dự kiến bỏ phiếu vào lúc 13h còn bang Michigan sẽ diễn ra vào lúc 14h.

Các đại cử tri bỏ phiếu như thế nào?

Đại cử tri đoàn sẽ bỏ phiếu bằng giấy, một cho tổng thống và một cho phó tổng thống. Sau khi các phiếu bầu được kiểm tra, các đại cử tri sẽ ký vào 6 giấy chứng nhận kết quả. Mỗi phiếu xác nhận này sẽ được đính kèm xác nhận về số phiếu phổ thông của mỗi bang. 6 bộ phiếu này sau đó sẽ được sao chụp và gửi tới các cơ quan theo quy định của pháp luật, trong đó có chủ tịch Thượng viện tức đương kim phó tổng thống.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Sau cuộc bỏ phiếu của đại cử tri vào hôm 14/12, kết quả sẽ được gửi đến lưỡng viện Quốc hội. Tới ngày 6/1/2021, một phiên họp chung của Thượng viện và Hạ viện được tổ chức để tiến hành kiểm phiếu.

Kết quả bỏ phiếu của một bang có thể bị thách thức khi có yêu cầu chính thức bằng văn bản của 1 thành viên Hạ viện cùng 1 thành viên Thương viện. Nếu trường hợp này xảy ra, Thượng viện và Hạ viện sẽ họp riêng, kéo dài tối đa khoảng 2 tiếng, sau đó đưa ra quyết định về yêu cầu thách thức kết quả bỏ phiếu.

Trong cuộc bầu cử 2020, sau khi đã có kết quả chính thức, chủ tịch Thượng viện, đương kim Phó tổng thống Mike Pence sẽ là người công bố người chiến thắng.

Những đại cử tri bất trung

Các đại cử tri thường sẽ cam kết bỏ phiếu bầu tổng thống cho ứng viên giành chiến thắng tại bang mà họ là đại diện. Luật pháp của 32 bang và thủ đô Washington D.C hiện đã yêu cầu đại cử tri của mình bỏ phiếu theo thông lệ này.

Tuy nhiên, lich sử bầu cử Mỹ cũng từng ghi nhân 165 lượt đại cử tri không bỏ phiều cho người giành được số phiếu phổ thông áp đảo và chiến thắng ở bang mình. Những người này được gọi là “đại cử tri bất trung”. Dù vậy, các vụ đại cử tri bất trung xảy ra từ thế kỷ 20 chưa từng thay đổi kết quả của cuộc bỏ phiếu để bầu ra tổng thống và phó tổng thống Mỹ.

Đinh Kim (Theo ABC News, NBC News)