Bác sĩ Dược Sài Gòn chia sẻ biện pháp phòng ngừa tật cận thị tiến triển

Cận thị làm ảnh hưởng trực tiếp đến học tập, khả năng tiếp nhận và cảm nhận cuộc sống bằng thị giác, nếu để bệnh biến chứng nặng, có thể bị thoái hóa võng mạc, bong võng mạc dẫn đến mù lòa. 

Cùng Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tìm hiểu tật cận thị tiến triển và cách phòng bệnh.

Cận thị tiến triển là gì?

Cận thị là loại tật khúc xạ thường gặp nhất hiện nay, chiếm khoảng 25% tổng dân số trên thế giới. Ngoài nguyên nhân di truyền thì phần lớn trẻ em Việt Nam bị suy giảm thị lực do ngồi sai tư thế khi học, học tập cường độ cao, dùng thiết bị điện tử quá nhiều và không có thói quen khám mắt định kỳ.

Những biến chứng cận thị

Hầu hết những người mắc tật cận thị đều chỉ quan tâm đến sự bất tiện trong sinh hoạt, vấn đề thẩm mỹ khi mang kính, ... Cận thị nặng lâu ngày còn làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý ở mắt cao hơn so với người bình thường. Cận thị tiến triển nặng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, dẫn đến mắc các bệnh về mắt khá:

Nhược thị

Nhược thị là tình trạng suy giảm thị lực do não bộ không thể nhận biết được hoàn toàn hình ảnh mà mắt truyền đến. Nhược thị xảy ra khi cận thị nặng mà mắt phải điều tiết quá nhiều, võng mạc không kích thích để truyền tín hiệu ảnh một cách rõ nét. Nhược thị có thể điều trị nếu phát hiện sớm bằng cách tập luyện cho mắt khi trẻ đang ở độ tuổi trước 12 tuổi. 

Bong võng mạc dịch kính

Võng mạc là lớp màng thần kinh ở đáy mắt, giữ vai trò hấp thụ ánh sáng và chuyển chúng thành tín hiệu thần kinh truyền lên não bộ phân tích. Người bị cận thị cao có nhãn cầu lồi ra phía trước sẽ kéo cong võng mạc, khiến vùng chu biên võng mạc mỏng hơn và thoái hóa dần dần. Nếu tình trạng này kéo dài, các tế bào thần kinh sẽ mất kết dính và gây ra biến chứng nặng hơn là rách, bong võng mạc hoặc xuất huyết dịch kính.

Lác ngoài hoặc lác luân phiên

Lác mắt là tình trạng đồng tử hai mắt không nằm ở vị trí cân đối như bình thường; một trong hai bên hoặc cả hai sẽ bị lệch khỏi trục nhãn cầu. Ở người cận thị cao, sự phối hợp điều tiết cơ mắt quy tụ kém dẫn đến lác ngoài hoặc lác luân phiên, gây mất thẩm mỹ và suy giảm thị lực.

Glaucoma góc mở

Mắt người cận thị tiến triển đến mức độ nặng có trục nhãn cầu dài kéo căng các lớp sợi thần kinh thị giác khiến lớp liên kết này mỏng và yếu đi. Trường hợp người bệnh có triệu chứng mất thị trường một phần tương ứng với nơi tổn thương trên lớp sợi thần kinh này, nhiều khả năng đã mắc glaucoma góc mở.

Phương pháp điều trị cận thị tiến triển

Dùng thuốc atropin nồng độ thấp

Theo Dược sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn thuốc atropin là nhóm thuốc đối kháng muscarin không chọn lọc, tại mắt nó có tác dụng giãn đồng tử và liệt điều tiết, ít gây tác dụng phụ. Ngoài tác dụng kiểm soát tăng độ cận, atropin nồng độ thấp còn được sử dụng để kiểm soát khởi phát cận thị trên trẻ em.

Dùng kính tiếp xúc, kính gọng

Kính tiếp xúc hay còn gọi là kính áp tròng là một loại thiết bị y tế tiếp xúc trực tiếp lên bề mặt nhãn cầu. Nhờ tác dụng làm giảm ảnh mờ ở vùng võng mạc chu biên khi sử dụng một số loại kính đặc biệt sau giúp hạn chế tăng độ cận.

Phẫu thuật tạo hình củng mạc

Hiện nay, để điều chỉnh bệnh cận thị tiến triển nhanh thì điều trị phổ biến nhất vẫn là phương pháp lasik. Bằng dụng cụ chuyên dụng, bác sĩ sẽ tạo một vạt giác mạc rồi nâng lên để bộc lộ phần giác mạc phía dưới. Phần giác mạc này sẽ chịu tác động để thay đổi cấu trúc nhằm đáp ứng những yêu cầu đặt ra, sau đó vạt giác mạc sẽ được đặt lại vào vị trí cũ.

Tăng cường hoạt động ngoài trời và giảm thời gian nhìn gần

Nhiều nghiên cứu cho thấy nhóm trẻ tham gia hoạt động ngoài trời nhiều hơn thì tỷ lệ gia tăng cận thị thấp hơn nhiều so với nhóm trẻ ít tham gia. Ngoài ra, việc giảm thời gian cho các công việc nhìn gần cũng góp phần kiểm soát cận thị tiến triển ở trẻ.

Cách phòng ngừa cận thị tiến triển

• Phòng bệnh cận thị ở trẻ em cần đảm bảo đủ ánh sáng khi trẻ đọc hoặc viết. Lưu ý là ánh sáng thích hợp không quá chói hoặc quá mờ vì cả hai đều tác động xấu đến mắt.

• Trẻ nên giữ mắt đọc và viết tối thiểu cách xa 30 cm, ngồi cách khoảng 50 cm với máy tính. 

• Mắt cần được nghỉ một lát, nhìn ra xa thư giãn sau một giờ đọc sách, xem tivi. 

• Ngủ sớm, ngủ đủ giấc và đúng giờ.

• Chăm sóc dinh dưỡng đúng và đủ.

• Học kết hợp với vui chơi và hoạt động ngoại khóa, luyện tập thể dục thể thao sẽ làm hạn chế gia tăng cận thị.

Đối với trường hợp nhẹ, ít tiến triển thì trẻ có thể đeo kính và điều trị nội khoa để làm giảm mức độ tiến triển của bệnh cận thị và ngăn chặn sự xuất hiện các biến chứng xấu gây giảm thị lực cho trẻ. Với những trường hợp tiến triển nhanh, độ cận thị ngày một gia tăng thì các bậc cha mẹ nên cho trẻ đi khám bác sĩ bệnh chuyên khoa để được tư vấn và lựa chọn phương pháp điều trị tốt nhất.

Hà Chi