BÁC ƠI, CON VỀ…
Bác ơ?, ch?ều nay con một mình lên thăm nơ? ?n dấu tuổ? thơ Bác. Quảng đường hơn 50 cây số vớ? một ngườ? con gá? như con chẳng có gì là xa ngá? cả. Về Lệ Thủy là về nơ? chôn rau cắt rốn, nhưng vì chút n?ềm r?êng mà lâu lắm rồ? con chưa trở lạ?. Con đường trước mắt con có nh?ều đoạn mờ nhòe hẳn đ?; con b?ết không phả? vì bụ?, vì g?ó ch?ều lúc trờ? trở mà vì trong lòng dợn lên một nỗ? đau.
Đã rất nh?ều hôm rồ? kể từ ngày Bác mất, hình ảnh ngườ? thương b?nh cụt cả ha? chân được đồng độ? cõng trên lưng chầm chậm lần từng bước đến trước l?nh cữu Bác, cụ g?à ngoà? 90 tuổ? ngồ? trên xe lăn nhất định phả? được nhìn tận mắt và bá? b?ệt Bác lần cuố? kh? Bác trở về vớ? quê hương Quảng Bình,…dòng ngườ? đông nghẹt ở số nhà 30 Hoàng D?ệu, ở sân bay Đồng Hớ?, ở Vũng Chùa – Đảo Yến,…cả đất nước V?ệt Nam đau nỗ? đau t?ễn b?ệt,…vẫn theo con trong từng g?ây phút. Có những mất mát mà thờ? g?an chẳng thể nào bù đắp lạ? được, có những mất mát mà ta cố gắng mã? nhưng kh? chạm vào vẫn nguyên vẹn như lần đầu b?ết đau,…
Bác ạ, quê mình vẫn thế, chưa có nh?ều đổ? thay. Vẫn mù? khó? ch?ều, mù? rơm rạ ha? bên đường con đ?, vẫn các bác nông dân chân lấm tay bùn, vu? vẻ cườ? tươ? bước lên từ đồng ruộng chỉ cho con đường về khu nhà lưu n?ệm của đạ? tướng Võ Nguyên G?áp.
Chỉ còn một ngả rẽ nhỏ thô? là con được thêm một lần nữa gặp Bác dẫu con b?ết rằng, Bác, sẽ chắc chắn không b?ết con là a?, nhưng con tự hào được là đồng hương vớ? Bác; tự hào được sống trên mãnh đất – nơ? trở về của Bác qua bao năm xa cách. Con b?ết Bác qua lịch sử hào hùng của đất V?ệt, qua ch?ến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” mà Bác là vị tướng chỉ huy tà? ba, cho V?ệt Nam ta hôm nay đẹp hình chữ S… Con b?ết Bác qua ánh mắt đầy thương yêu bình dị; suốt một cuộc đờ? dõ? theo nhân dân; suốt một cuộc đờ? vì nước quên mình;…
Chỉ và? ba bước chân nữa nhưng sao lòng nghe nghẹn lạ?. Ch?ếc cổng gỗ đơn sơ dẫn lố? vào nhà ?n hằn màu thờ? g?an, màu của lịch sử; một cảm g?ác gần gũ?, thân quen như chính những đ?ều toát ra từ tâm hồn của Bác mà thế hệ trẻ chúng con hôm nay phần nh?ều b?ết được qua những câu chuyện nghe kể. Khoảng sân này, cháu nghĩ đây là nơ? tuổ? thơ Bác đã từng đánh b?, đánh đáo,…A? cũng có những tuổ? thơ vớ? b?ết bao trò t?nh nghịch mà thỉnh thoảng cháu lạ? ngờ nghệch nghĩ rằng chắc Bác phả? khác vớ? chúng cháu bở? Bác là Đạ? tướng, Bác là vĩ nhân. Nhưng, những vất vả của một vùng đất quanh năm nh?ều lụt, những lam lũ của cuộc sống mà “hàng ngày theo mẹ độ? ló (lúa) chạy lên chạy xuống bến g?ữa trờ? nắng chang chang”, những nỗ lực vượt lên từ cuộc sống nghèo khó, truyền thống của một g?a đình nhà nho yêu nước đã s?nh ra một con ngườ? vĩ đạ? mà bình dị, gần gũ? và đầy tình yêu thương.
G?ó ch?ều thổ? mạnh hơn, nắng đã nhạt dần và hắt quá nữa má? ha? ngô? nhà gỗ, không khí yên tĩnh đến lạ. Dừng lạ? trước g?an chính của ngô? nhà, chợt sóng mũ? cay xè, nước mắt cứ thế trào ra kh? con bắt gặp ánh mắt hồn hậu trên d? ảnh Bác. Và, con h?ểu được rằng, nước mắt con rơ? lúc này cũng là nước mắt của hàng tr?ệu đồng bào kh? hay t?n Bác mất, cũng là g?ọt nước mắt của nữ ch?ến sỹ công an đang làm nh?ệm vụ không cầm được lòng mình kh? nhìn thấy l?nh xa của Bác dần khuất khỏ? Hà Nộ? thân yêu, cũng là g?ọt nước mắt của những bạn trẻ mang trên mình màu áo xanh tình nguyện đứng dọc theo các ngả đường g?ữa trờ? mưa lên nắng xuống mà trên tay vẫn nâng n?u bức ảnh của Ngườ?;…Vậy nên, nỗ? đau của chúng con chẳng thể nào là nỗ? đau theo trào lưu được. Bác ơ?, dẫu cho tuổ? đờ? chưa nh?ều nhưng chúng con h?ểu được rằng trước hết lòng chân thật bao g?ờ cũng được đáp lạ? bằng sự chân tình, hơn nữa Bác là ngườ? như vậy k?a mà, đức độ và vì dân; dẫu chúng con hôm nay không được trực t?ếp chứng k?ến những đau thương mất mát của cha anh trong ha? cuộc trường kỳ kháng ch?ến nhưng chắc chắn ý thức của chúng con không cho phép mình thô? nghĩ “ăn quả phả? nhớ ngườ? trồng cây”.
Vòng khó? hương tỏa đều nơ? ch?ếc lư lớn trước ảnh Bác đã chật cứng những chân nhang. Nén hương này con kính dâng lên Bác và x?n cho phép con gọ? Đạ? tướng là Bác và xưng con Bác nhé! Bở? từ lâu lắm rồ? con luôn cảm nhận được ở Bác sự gần gũ? từ tấm lòng, từ những đ?ều Bác dành trọn cho đất nước này mà cả cuộc đờ? không một phút nghĩ cho bản thân. Đứng trước Bác con thấy mình thật nhỏ bé, tuổ? trẻ chúng con chưa làm được gì nh?ều,…
Bức ảnh này, Bác cùng vớ? cụ Hồ bàn bạc phương án cho ch?ến dịch Đ?ện B?ên Phủ; bức k?a, Bác cùng vớ? g?a đình: chị Võ Hồng Anh, anh Võ Đ?ện B?ên,,…Mã? mê ngắm hành trình từ một anh Văn trong phong trào đò? thực dân Pháp trả tự do cho nhà chí sĩ yêu nước Phan Bộ? Châu ở trường Quốc Học Huế đến một vị tướng tà? ba chỉ huy nh?ều trận ch?ến mà ngườ? cháu Bác – ông Võ Đạ? Hàm đứng ở đằng sau từ lúc nào không hay. Bác Hàm cho con b?ết vừa t?ếp xong đoàn khách từ Nam ra nên tranh thủ rót thêm phích nước để tí nữa bà con lạ? đến. Ra là, trước con, có đến hơn chục đoàn khách thập phương đã vào đây thăm Bác. Cuốn sổ màu đỏ để ngay ngắn trên ch?ếc bàn kế bên gh? lạ? những dòng cảm xúc của mọ? ngườ? đặt chân về đây…Ngày mồng một, mồng ha?, mồng ba, mồng bốn,…hôm qua, hôm k?a, rồ? hôm trước nữa…ngày nào cũng những con, những cháu về vớ? Bác. Lần g?ở từng trang một, từng con chữ v?ết ra từ tấm lòng,..Con cũng muốn v?ết vào đây đô? đ?ều mình nghĩ, nhưng sao mọ? ngườ? đến dâng hương a? nấy đều đạ? d?ện đoàn này đến cơ quan khác, còn cháu thì…chỉ một mình thô? Bác à, một mình cháu có thể v?ết vào đây được không?... “Bác ơ?, hôm nay, ở đây, cháu càng thấm thía hơn tình cảm của mọ? ngườ? dành cho Bác, thấu h?ểu trọn vẹn hơn ngườ? “đạ? tướng nhân dân”…Cho dù quy luật của tạo hóa, của thờ? g?an không thể đ? trật quỹ đạo vốn có của nó nhưng con t?n rằng có những đ?ều sẽ tồn tạ? vĩnh hằng trong tình yêu, trong tâm hồn của con ngườ? bình dị thô? mà chính là tất cả…Cỏ có ngày một xanh thêm trên nấm mộ Bác nơ? Vũng Chùa – Đảo Yến thì dòng ngườ? từ các nơ? đỗ về vẫn ngày một đông hơn, hoa vẫn luôn tươ? thắm nơ? Bác đang an nghỉ…”
Uống chén trà được nấu từ dòng nước mát ngọt của quê mình, hỏ? thêm bác Hàm một chút câu chuyện…Trờ? đã xế ch?ều rồ?, con x?n vá? Bác thêm lần nữa. Cố bước chân thật nhanh, dặn lòng không ngoá? lạ? để khỏ? t?ếc rằng mình lên đây lúc đã muộn…Sau lưng con, ở phía bên trá? lố? vào là cây khế đã trăm tuổ? có lẽ - nơ? mang đến ngọn g?ó mát của tâm hồn tuổ? thơ Bác, là má? h?ên nhà – nơ? Bác trở về sau những nắng mưa, là góc vườn đơn sơ ?n hằn dấu chân Bác. Con quay về sau câu chuyện chóng vánh vớ? ha? ngườ? khách tuổ? đã kề 70 mươ? ở trước cổng vào, “Vũng Chùa xa quá cháu à nên vợ chồng bác ch?ều nào cũng tớ? đây, g?ờ này đến vắng ngườ? để được đứng thật lâu nó? chuyện vớ? ông”.
Con về đây Bác ạ, hết ngả rẽ là một vùng sông nước mênh mông; “dân Lộc Thủy nghèo lắm, mưa nh?ều là úng ngập, không học g?ỏ? thì không thể thoát nghèo” – lờ? Bác dạy vẫn còn nguyên vẹn đó. Những cử chỉ ân cần, những lờ? thăm hỏ? ân tình bà con chòm xóm những lúc Bác về quê mà con nghe kể như văng vẳng bên ta? con lúc này,…Bà? hát “Quảng Bình quê ta ơ?” được Bác nghe cho đến phút cuố? cùng… từ g?ã cõ? đờ? này, cho đến kh? t?ếng quê nhà thấm đẫm vào tâm khảm… và Bác đã chọn Quảng Bình là nơ? trở về, nơ? “quê hương là chùm khế ngọt”,…
Bác ơ?, Bác là đạ? tướng của nhân dân từ những đ?ều g?ản dị nhất. Vẫn còn đó v?nh hạnh một cuộc đờ? của anh thợ cắt tóc Lê Sự kh? được Bác nhẹ nhàng khuyên nhủ “Nghề nào cũng cao quý, cháu cố gắng trau dồ? nghề ngh?ệp để phục vụ cho mọ? ngườ?. Sống làm ngườ? cho tốt, trước g?úp cho xã hộ?, sau để làm v?ệc chăm lo cho g?a đình”; vẫn còn trong suy nghĩ của cháu tình phụ tử th?êng l?êng, trực g?ác của ngườ? cha mách bão chuyện không hay xẩy ra vớ? chị Võ Hồng Anh – ngườ? con gá? Bác vô cùng yêu quý;…Cháu về đây Bác à, để nước mắt không còn trào ra nữa kh? mỗ? lần cháu nghĩ,… Ô? đúng là “hãy đ? đến tận cùng của Dân tộc sẽ gặp Nhân loạ?. Nơ? tận cùng ấy là Đất nước, là Nhân dân, là cõ? th?êng hồn cốt Dân tộc, là nơ? mà Đạ? tướng Võ Nguyên G?áp đã gặp, đã hóa thân” (Nguyễn M?nh Châu).
Cảm ơn bác Võ Đạ? Hàm, ngườ? đã ngày qua ngày gắn bó, trong nom nơ? ?n dấu tuổ? thơ Bác để hôm nay chúng con và mọ? ngườ? được về đây, được gặp lạ? Bác thêm một lần nữa – ngườ? con ưu tú của mãnh đất Quảng Bình, ngườ? anh hùng của dân tộc V?ệt Nam.
…Bác ơ?, ngã ba Cam L?ên ch?ều nay đông đúc các em s?nh v?ên đợ? xe để trở lạ? g?ảng đường đạ? học. Dẫu còn nh?ều khó khăn nhưng truyền thống h?ếu học được các em gó? trọn trong hành trang mang theo của mình, tuổ? trẻ chúng cháu bây g?ờ cần phả? rèn g?ũa đạo đức và quyết tâm học thật nh?ều hơn nữa.
Bác ơ?, g?ó mỗ? lúc một mạnh trên đường con trở về, dã? đất m?ền Trung, ngườ? dân Quảng Bình hôm nay lạ? nơm nớp lo âu trước t?n bão số 14 được ví là mạnh nhất hành t?nh. Con b?ết, những ngày trong bệnh v?ện Quân y, Bác đã khóc kh? hay t?n cơn bão số 10 tàn phá nặng nề quê hương mình. Vớ? chúng con, như thế là lớn lao, vớ? nhân dân, đất nước, cuộc đờ? Bác đến hôm nay trọn một chữ “VÌ”, thế là vĩ đạ?, thế là vĩ nhân.
Bác ơ?, nơ? Vũng Chùa – Đảo Yến, mong Bác hãy yên lòng. Nếu cơn bão số 14 có vào Quảng Bình thì con t?n chắc rằng nỗ? đau sau bao g?ờ cũng bớt dữ dộ? hơn nỗ? đau trước bở? chúng con đã có Bác bên cạnh… Bác ơ?, mùa đông là mưa bão, g?ó rét; mong Bác sẽ ấm lòng trên mãnh đất quê hương…Và chúng con sẽ cố gắng hết mình để Bác được yên g?ấc ngàn thu...!
Tác g?ả: Trần Thị M?nh Hồng
(Cục hả? quan tỉnh Quảng Bình)