5 thói quen phổ biến nhưng lại đang âm thầm gây hại cho thận

Theo ước tính của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, cứ 7 người lớn thì có 1 người mắc bệnh thận mạn tính (CKD), nhưng tới 90% những người này không hề hay biết. Bệnh thận mạn tính khiến thận bị tổn thương, giảm khả năng lọc máu, gây tích tụ độc tố và làm tăng nguy cơ tim mạch, đột quỵ.

Sau đây là 5 thói quen gây hại thận thường gặp mà bác sĩ cảnh báo, theo trang tin sức khỏe Best Life.

Ăn quá nhiều đạm tăng nguy cơ bệnh thận 

Tiến sĩ David Shusterman, bác sĩ tiết niệu hàng đầu của Mỹ, cho biết: Ăn gấp 2 hay gấp 3 lượng đạm khuyến nghị không giúp tăng cơ mà chỉ khiến thận phải làm việc quá tải. Nghiên cứu năm 2020 trên Journal of the American Society of Nephrology cũng chỉ ra rằng chế độ ăn nhiều đạm làm tăng nguy cơ bệnh thận. Đạm từ thịt động vật đặc biệt nguy hiểm với người bệnh thận. Thay vào đó, bác sĩ khuyên nên chọn protein từ thực vật như đậu, hạt, đậu nành, quinoa hay đậu lăng.

Uống thực phẩm chức năng

Các bác sĩ cảnh báo một số loại thực phẩm bổ sung phổ biến có thể âm thầm hại thận, đặc biệt khi dùng liều cao. Ví dụ, nghệ, vitamin C hay canxi có thể dẫn đến sỏi thận, còn vitamin D lại nguy hiểm cho người có bệnh thận mạn tính. Tình trạng lạm dụng này ngày càng phổ biến trong bối cảnh thị trường thực phẩm bổ sung trị giá hàng tỷ USD tại Mỹ không được FDA kiểm soát chặt chẽ trước khi sản phẩm ra thị trường.

"Các sản phẩm bổ sung vitamin D có thể tương tác với chất gắn kết phốt phát chứa nhôm, vốn thường được dùng để giảm nồng độ phốt phát trong máu ở bệnh nhân thận mạn tính", dược sĩ HaVy Ngo-Hamilton, nhà tư vấn lâm sàng của BuzzRx, giải thích. "Do đó, vitamin D có thể làm tăng nồng độ nhôm đến mức có hại ở những người này".

Không chỉ vậy, các sản phẩm bổ sung kali cũng có thể gây nguy hiểm. Điều đáng lo ngại là một số loại thảo dược bổ sung cũng chứa kali mà có thể chúng ta không hay biết. "Những người bị bệnh thận mạn tính, nhất là đang chạy thận, phải kiểm soát rất kỹ lượng kali ăn uống hàng ngày để tránh bị tích tụ trong máu", thành viên Hiệp hội Dược lâm sàng Mỹ (ACCP) nói thêm.

Uống trà thanh lọc cơ thể

Các loại trà thải độc thường chứa thảo dược chưa được kiểm soát như cam thảo và chất lợi tiểu. Điều này có thể gây mất nước, rối loạn điện giải, làm tăng gánh nặng cho thận. Thận chính là cơ quan thải độc tự nhiên tốt nhất của cơ thể, bác sĩ Shusterman nhấn mạnh.

Uống quá nhiều nước

Bạn hoàn toàn có thể bị thừa nước, đặc biệt khi uống một lượng nước quá lớn trong thời gian ngắn. Thận chịu trách nhiệm cân bằng lượng nước và chất điện giải (như natri) nhưng chúng chỉ có thể xử lý khoảng 0,8 đến 1,0 lít nước mỗi giờ. Nếu uống nước nhanh hơn tốc độ thận có thể lọc, các chất điện giải trong máu có thể bị pha loãng.

"Uống quá nhiều nước có thể dẫn đến một tình trạng gọi là hạ natri máu (hyponatremia), đây là sự sụt giảm nồng độ natri trong máu đến mức nguy hiểm", bà Kristin Koskinen, chuyên gia dinh dưỡng tại Richland, Washington, cho hay.

Bà giải thích thêm natri là một chất điện giải quan trọng, đóng vai trò như "người điều phối giao thông" của cơ thể, có chức năng điều chỉnh việc phân bổ nước đi khắp cơ thể và lượng nước được đưa đến bàng quang. "Mặc dù tình trạng ngộ độc nước tương đối hiếm gặp, nó vẫn có thể xảy ra nếu bạn uống nhiều hơn lượng nước mà cơ thể có thể bài tiết", bà Koskinen nói.

Bác sĩ Shusterman cho biết thêm quy tắc chung là hãy uống khi khát. Ông cũng chỉ ra rằng nước tiểu nên có màu vàng nhạt nếu đã uống đủ nước.

Lạm dụng thuốc giảm đau 

Ibuprofen, aspirin hay naproxen nếu dùng thường xuyên có thể hạn chế lưu lượng máu qua thận, làm suy giảm chức năng lọc. Bác sĩ Thomas Pontinen, từ Trung tâm Kiểm soát cơn đau MAPS (Mỹ), cảnh báo: Chỉ cần 2 viên Advil mỗi ngày trong 3 tuần cũng có thể gây tổn thương thận cấp. Hãy chỉ dùng khi thật cần thiết và ưu tiên phương pháp tự nhiên như nghỉ ngơi, chườm nóng lạnh.