Vụ vỡ đập tại Lào: Lời cảnh báo trên mẩu giấy trước thời khắc kinh hoàng

Chính quyền địa phương đã phát đi cảnh báo tới người dân bằng một tờ giấy có hình bản đồ trước khi xảy ra sự cố vỡ đập thủy điện, nhắc nhở 200 gia đình phải cẩn thận song lại  không yêu cầu họ sơ tán.

Theo phản ánh của Dân trí, cũng như những người dân khác sống ở khu vực gần đập thủy điện Xe Pian Xe Namnoy tại tỉnh Attapeu, Pattumma Buamala không có nhiều thời gian để chuẩn bị đối phó với thảm họa vỡ đập.

Cụ thể, ngày 22/7, chính quyền địa phương đã phát đi cảnh báo tới người dân sống tại làng Tha Hin Tai của Pattumma. Đó là lời nhắn được ghi trên một mảnh giấy có hình bản đồ, nhắc nhở 200 gia đình phải cẩn thận song không yêu cầu họ sơ tán. Ngày hôm sau, làng Tha Hin Tai và một số ngôi làng lân cận đã bị nhấn chìm trong biển nước khi công trình đập đang thi công gặp sự cố.

Vào khoảng 20h ngày 23/7, Pattumma đã nghe thấy âm thanh khiến cô quyết định rằng đã đến lúc phải bỏ chạy, nếu không tất cả sẽ chết.

“Tôi nghe thấy tiếng nước chảy và bắt đầu chạy. Cảnh tượng giống như ngoài biển vậy. Nước dâng lên quá nhanh và làm ngập nhà tôi. Nước dâng từ bụng lên đầu tôi và cứ một giờ tăng lên một mét. Một số người không thể chạy nhanh được. Họ đã chết”, Pattumma Buamala kể lại với hãng tin CNA tại trường trung học Sanamxai - nơi cô đang ở cùng 1.300 người khác tại một trại sơ tán đặt trong khuôn viên trường.

Theo Pattumma, cảnh báo của chính quyền Lào trước khi xảy ra sự cố “không rõ ràng”. Điều này dẫn đến việc người dân sống trong làng chỉ bắt đầu sơ tán sau khi đập đã vỡ vào tối 23/7. Cả gia đình Pattumma bị mắc kẹt trên mái nhà tới 9 giờ sáng hôm sau trước khi được giải cứu tới nơi an toàn.

Theo tin từ Công lý, công ty Điện lực Xe Pian-Xe Namnoy (PNPC) - nhà thầu sở hữu công trình đập thủy điện Xe Pian-Xe Namnoy đã từng gửi thư cảnh báo rằng con đập đang ở “tình trạng rất nguy hiểm” mà nguyên nhân chính là do mưa lớn kéo dài.

Cụ thể, trong bức thư gửi tới các đồng nghiệp ở tỉnh Champasak và tỉnh Attpeu của Lào, ông Lee Kan Yeol - Giám đốc Bộ phận Tái định cư của PNPC đã thông báo rằng, đập thủy điện Xenamnoy không an toàn. Nếu phần đập này bị vỡ, hơn 5 tỷ tấn nước sẽ tràn ra và đổ xuống sông Xe Pian.

Cùng với việc cảnh báo thảm họa, bức thư này cũng hối thúc người dân ở các khu vực có thể bị ảnh hưởng cần nhanh chóng sơ tán lên các vùng đất cao hơn để tránh các tai nạn không đáng có gây ra bởi mưa lớn. Tuy nhiên, cảnh báo này dường như đã quá muộn màng khi mà cùng ngày bức thư được gửi, việc vỡ đập cũng xảy ra.

Theo ABC News, đập thủy điện Xenamnoy ở Attapeu, cách thủ đô Lào 550 km về phía Nam, được xây dựng để giữ 1 tỷ tấn nước và có chiều rộng 1,6 km. Hiện tại, vẫn chưa rõ liệu việc nước tràn ra là do được con người xả xuống hay là do vỡ đập. Quản lý đập vẫn chưa đưa ra bình luận.

PNPC cho biết, công ty này đang hợp tác với chính phủ Lào để cứu giúp người dân trong khu vực bị ảnh hưởng. Theo Laos News Agency, sự cố khiến hơn 6.000 người mất nhà cửa. Nhiều sinh mạng đã bị lấy đi, hàng trăm người mất tích.

Trước đó, Công ty SK Engineering & Construction của Hàn Quốc - bên xây dựng chính của dự án, cho biết họ phát hiện một phần của đỉnh đập bị hỏng vào 21h ngày 22/7.

SK nói rằng họ đã báo cáo ngay cho chính quyền địa phương và việc sơ tán các làng gần nhất bắt đầu được triển khai nhưng đến trưa hôm sau họ mới cảnh báo chính quyền tỉnh. Korea Western Power nói rằng vào 11h ngày 23/7, họ phát hiện điểm sụt lún sâu hơn 0,9 m ở đỉnh đập.

Công ty liên doanh ngày 23/7 gửi một thông báo bằng văn bản cho các quan chức tỉnh, cảnh báo rằng đập phụ D đang ở trong "điều kiện rất nguy hiểm do lượng mưa lớn" và dân làng sống ở hạ lưu cần được thông báo để "di tản đến vị trí cao hơn nhằm tránh tai nạn do dòng nước lớn".

Chiều 23/7, tình trạng đập càng tồi tệ. Truyền thông địa phương nói rằng đập vỡ vào 20h. SK cho biết họ nhận được thông tin về trận lũ vào lúc 1h30 sáng 24/7.

Vũ Đậu (T/h)