Vụ thất thoát 725 tỷ đồng tại dự án cao tốc Trung Lương: Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể có liên quan như thế nào?

VKSND Tối cao xác định việc không chỉ đạo chấm dứt hợp đồng với Công ty Yên Khánh có một phần trách nhiệm của ông Nguyễn Văn Thể- Bộ trưởng bộ GTVT.

VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng 71/CT-VKSTC-V5 ngày 23/10/2020, vụ án "vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng; vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí" xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Yên Khánh, Tổng công ty Cửu Long và các đơn vị liên quan trong việc đấu thầu và thu phí tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương.

Đơn vị này cũng tiến hành truy tố các bị can gồm: Đinh La Thăng (SN 1960, cựu Bộ trưởng bộ GTVT); Nguyễn Hồng Trường (SN 1957, cựu Thứ trưởng bộ GTVT); Đinh Ngọc Hệ (SN 1971, cựu Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Thái Sơn, bộ Quốc phòng) cùng nhiều bị can khác.

Cơ quan tố tụng cáo buộc ông Đinh La Thăng là chủ mưu, cầm đầu để xảy ra sai phạm trong vụ án. Bị can Nguyễn Hồng đã có nhiều hành vi sai phạm trong việc phê duỵệt giá khởi điểm bán đấu giá quyền thu phí đường bộ tuyến cao tốc TP.HCM - Trung Lương.

Theo cơ quan chức năng, hành vi của các bị can Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường và các đồng phạm vi phạm quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước trong việc triển khai thực hiện bán quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM- Trung Lương (giao đoạn I) gây thất thoát tài sản của Nhà nước số tiền 725.325.876.000.

Ngoài các bị can bị xử lý hình sự, trong vụ án này có nhiều cá nhân khác liên quan nhưng chưa đến mức phải xem xét xử lý hình sự, trong đó có ông Nguyễn Văn Thể (khi đó là Thứ trưởng bộ GTVT, nay là Bộ trưởng bộ GTVT), ông La Văn Thịnh, Phó Tổng cục trưởng Cục quản lý công sản (bộ Tài Chính), ông Hồ Hữu Hòa- Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế bộ GTVT, ông Nguyễn Xuân Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục đường bộ (bộ GTVT)…

Riêng đối với trường hợp của ông Nguyễn Văn Thể- Bộ trưởng bộ GTVT, cáo trạng của VKSND Tối cao xác định, trong giai đoạn từ năm 2013 đến tháng 10/2015, ông Nguyễn Văn Thể- lúc này đang là Thứ trưởng bộ GTVT được phân công quản lý Nhà nước đối với Tổng Công ty Cửu Long, nhưng không được giao phụ trách thực hiện, quản lý đối với Đề án chuyển giao quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương.

Từ tháng 6/2015 đến tháng 10/2015, bị can Đinh La Thăng mới giao cho ông Nguyễn Văn Thể chỉ đạo, đôn đốc Công ty Yên Khánh thực hiện Hợp đồng mua, bán quyền thu phí.

Khi nhận được Văn bản số 2270/CIPM-QLXD ngày 19/6/2015 của Tổng Công ty Cửu Long đề xuất "kiến nghị bộ GTVT xem xét quyết định việc chấm dứt hợp đồng trước hạn đối với Công ty Yên Khánh", ngày 22/6/2015, ông Nguyễn Văn Thể đã ký Tờ trình do bị can Nguyễn Chí Thành soạn thảo, báo cáo cụ thể và đề xuất ông Đinh La Thăng: "... đến nay đã có đủ cơ sở để xem xét chấm dứt hợp đồng chuyển giao quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM  - Trung Lương đối với Công ty Yên Khánh, Kính báo cáo Bộ trưởng xem xét, có ý kiến chỉ đạo".

Ngày 23/6/2015, bị can Đinh La Thăng ghi ý kiến chỉ đạo phía trên, góc trái của Tờ trình: "Đề nghị anh Thể chỉ đạo giải quyết theo đúng hợp đồng hai bên đã ký và đúng quy định của pháp luật. Tuy nhiên cũng cần phải làm rõ trách nhiệm của nhà đầu tư và các cơ quan quản lý Nhà nước, Tổng Công ty Cửu Long".

Sau khi có bút phê chỉ đạo của Đinh La Thăng, ông Nguyễn Văn Thể đã ghi ý kiến chỉ đạo tiếp theo dưới bút phê của bị can Đinh La Thăng: "gấp" Yêu cầu Tổng Công ty Cửu Long, Vụ Tài chính, Pháp chế…làm việc lại với Công ty Yên Khánh thảo luận từng vấn đề cụ thể, có kết luận rõ ràng, dứt khoát (mới các bên có liên quan cùng dự họp). Chậm nhất 30/6, làm rõ toàn bộ các vấn đề có liên quan theo chỉ đạo của Bộ trưởng. Riêng đóng tiền: Phải nộp thêm 500 tỷ đồng theo cam kết trong tháng 5/2015".

Tuy nhiên, Công ty Yên Khánh vẫn không thực hiện, nên ông Thể tiếp tục ký 2 văn bản số 11594/BGTVT-TC  ngày 31/8/2015 và số 13438/BGTVT-TC ngày 8/10/2015 yêu cầu Tổng Công ty Cửu Long làm việc với Công ty Yên Khánh để yêu cầu thực hiện nộp đầy đủ số tiền mua quyền thu phí theo đúng quy định.

Tháng 10/2015, ông Nguyễn Văn Thể được điều động nhận nhiệm vụ mới tại tỉnh Sóc Trăng.

Bị can Nguyễn Hồng Trường tiếp nhận lại công việc của ông Thể và ký tiếp văn bản yêu cầu Tổng Công ty Cửu Long căn cứ vào các quy định tại Hợp đồng bán quyền thu phí đường cao tốc TP.HCM-Trung Lương đã ký với Công ty Yên Khánh, làm việc với Công ty Yên Khánh để thực hiện theo đúng quy định của Hợp đồng đã ký.

Tuy nhiên, Công ty Yên Khánh vẫn không nộp tiền theo cam kết nhưng vẫn không bị chấm dứt hợp đồng. Mãi đến ngày 30/3/2017, Công ty Yên Khánh mới nộp đủ tiền 2.004.153.000.000 đồng.

Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, "liên quan đến nội dung sai phạm trong việc quản lý Hợp đồng bản quyền thu phí số 4746/CIPM-HĐ ngày 30/12/2013, tài liệu điều tra đã xác định trách nhiệm chính thuộc về bị can Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường xuyên suốt từ khi lập Đề án, tổ chức bán đấu giá đến thực hiện chuyển giao quyền thu phí... việc không chỉ đạo chấm dứt hợp đồng với Công ty Yên Khánh có một phần trách nhiệm của ông Nguyễn Văn Thể, nhưng không phải là nguyên nhân dẫn đến hậu quả thiệt hại trong vụ án. Do vậy, không đủ cơ sở để xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Nguyễn Văn Thể".

Bạch Hiền