Việt Nam lần đầu tiên đứng top 1 thế giới về xuất khẩu hàng hóa sáng tạo

VietNamNet đưa tin, tối 16/9, theo giờ Việt Nam, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) đã công bố Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) 2025 tại Geneva.

Theo kết quả công bố, với điểm số GII tổng thể tăng từ 36,2 năm 2024 lên 37,1 năm 2025, Việt Nam duy trì vị trí thứ 44 trong tổng số 139 quốc gia và nền kinh tế, giữ nguyên thứ hạng so với năm 2024.

Đây là dấu ấn quan trọng cho thấy sự ổn định và nỗ lực bền bỉ của Việt Nam trên bản đồ đổi mới sáng tạo thế giới.

Điểm đáng chú ý trong kết quả năm nay là chỉ số đầu vào đổi mới sáng tạo của Việt Nam đã có sự cải thiện rõ rệt, tăng ba bậc so với năm 2023, từ vị trí 53 lên 50. Điều này phản ánh nỗ lực cải thiện môi trường thể chế, nâng cao trình độ phát triển thị trường và doanh nghiệp.

Sự ổn định trong môi trường kinh doanh, mức thuế quan giảm mạnh cùng với sự tham gia ngày càng lớn của doanh nghiệp trong hoạt động nghiên cứu và phát triển cho thấy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trong nước đang dần trở nên năng động và hiệu quả hơn.

Dù chỉ số đầu ra đổi mới sáng tạo có giảm nhẹ một bậc, từ vị trí 36 xuống 37, song vẫn duy trì ở mức cao hơn đáng kể so với đầu vào, tiếp tục chứng minh khả năng chuyển hóa nguồn lực thành kết quả cụ thể của nền kinh tế.

Trong bức tranh khu vực và toàn cầu, Việt Nam hiện đứng thứ hai trong nhóm các quốc gia có thu nhập trung bình thấp, chỉ sau Ấn Độ, và vươn lên vị trí thứ ba trong ASEAN, sau Singapore và Malaysia, vượt qua Thái Lan.

Theo Vnexpress, ngoài ba chỉ số đứng đầu thế giới, Việt Nam còn nằm trong nhóm mười quốc gia hàng đầu ở một số lĩnh vực khác, như tốc độ tăng năng suất lao động (hạng 4), số lượng ứng dụng di động được tạo ra (hạng 7), tỷ lệ chi cho nghiên cứu phát triển do doanh nghiệp trang trải trên tổng chi nghiên cứu, phát triển (hạng 8).

Theo WIPO, Việt Nam là một trong chín quốc gia thu nhập trung bình có tốc độ cải thiện thứ hạng nhanh nhất từ năm 2013. Việt Nam cùng Ấn Độ cũng là hai quốc gia duy trì kết quả đổi mới sáng tạo vượt mức phát triển trong 15 năm liên tiếp. Trong giai đoạn 2014-2024, Việt Nam nằm trong nhóm ba nước có tốc độ tăng trưởng năng suất lao động nhanh nhất thế giới, cùng với Trung Quốc và Ethiopia.

WIPO ghi nhận Việt Nam là quốc gia "overperformer" - đạt thành tích đổi mới vượt mức kỳ vọng theo trình độ phát triển - cũng là năm thứ 15 liên tiếp duy trì danh hiệu này. Thành tích giúp Việt Nam trở thành một trong những nền kinh tế tiêu biểu về tận dụng sáng tạo như động lực phát triển.

Giới chuyên gia nhận định, việc duy trì trạng thái "overperformer" trong suốt hơn một thập kỷ cho thấy nền tảng đổi mới sáng tạo của Việt Nam đang bền vững. Điều này nhờ vào tăng trưởng mạnh mẽ ở xuất khẩu công nghệ cao, cải thiện môi trường kinh doanh và sự tham gia ngày càng lớn của khu vực tư nhân vào R&D.

"Trong GII 2025, 17 nền kinh tế thu nhập thấp và trung bình đang đạt kết quả vượt kỳ vọng so với mức độ phát triển của mình, trong đó Ấn Độ và Việt Nam là những nền kinh tế có thành tích vượt trội về đổi mới sáng tạo nhiều năm nhất", báo cáo GII 2025 có đoạn.

"Báo cáo GII 2025 phác họa đường nét đổi mới sáng tạo trên toàn thế giới, cho thấy những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong GII là những nền kinh tế xem đổi mới sáng tạo là động lực cơ bản của khả năng phục hồi, tăng trưởng và năng lực cạnh tranh", Daren Tang, Tổng giám đốc WIPO, phát biểu. "GII năm nay cho thấy cả những tiến bộ đáng khích lệ lẫn những thách thức vẫn cần được giải quyết để các quốc gia khai thác tối đa tiềm năng đổi mới sáng tạo của mình. Đó cũng là lời nhắc nhở rằng, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cần được hỗ trợ và nuôi dưỡng thông qua các chính sách chu đáo, đầu tư có ý nghĩa và hợp tác liên ngành".

Theo khảo sát của WIPO năm 2024, 77% quốc gia thành viên sử dụng GII trong xây dựng chính sách khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, tăng hơn 20% so với năm 2022. Tại Việt Nam, chỉ số này được coi là công cụ tham chiếu quan trọng trong hoạch định chính sách, phục vụ mục tiêu thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển kinh tế tri thức.

Từ năm 2017 đến nay, chỉ số GII của Việt Nam liên tục cải thiện, từ vị trí 59 năm 2016 lên 44 năm 2024. Kết quả năm 2025, với ba chỉ số đứng đầu thế giới, tiếp tục khẳng định vai trò của đổi mới sáng tạo trong quá trình phát triển.

Theo Bộ Khoa học và Công nghệ, dữ liệu WIPO sử dụng để đánh giá thu thập trong giai đoạn 2015-2024. Những chuyển biến tích cực, mạnh mẽ về khoa học công nghệ Việt Nam từ cuối năm 2024 trở lại đây - chưa được phản ánh trong kỳ đánh giá này.