Nếu có dịp đến Nhật Bản, đặc biệt là những khu dân cư yên tĩnh hay các vùng ngoại ô, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp cảnh tượng khá kỳ lạ: những chai nước suối trong suốt được đặt rải rác xung quanh nhà, gần cửa ra vào, hàng rào, hiên nhà, thậm chí cả bên cạnh ô tô đang đỗ. Với nhiều du khách hoặc người nước ngoài, đây là một hình ảnh bí ẩn, gợi tò mò. Liệu đó là cách để trang trí, hay có mục đích phong thủy?
Lý do phổ biến và thực tế nhất cho việc đặt chai nước quanh nhà là để xua đuổi mèo hoang. Ở Nhật, mèo là loài động vật phổ biến trong đời sống, nhưng không phải lúc nào cũng được hoan nghênh. Những con mèo hoang thường phóng uế bừa bãi, làm hư hỏng cây cảnh hoặc cào xước xe, tường nhà, gây phiền toái cho cư dân.
Tại sao chai nước lại đuổi được mèo?
Quan niệm dân gian cho rằng:
Mèo rất nhạy cảm với ánh sáng và hình ảnh.Khi ánh sáng mặt trời chiếu vào chai nước trong suốt, các tia sáng khúc xạ và phản chiếu có thể khiến mèo hoảng sợ hoặc khó chịu ở mắt.
Ngoài ra, nếu chai nước được đặt gần mặt đất, mèo sẽ thấy hình ảnh phản chiếu của chính mình trong đó và tưởng là một con vật khác – từ đó tránh xa khu vực đó.
Dù chưa có cơ sở khoa học rõ ràng nào khẳng định hiệu quả tuyệt đối, nhưng nhiều người Nhật tin rằng việc đặt chai nước giúp giảm sự hiện diện của mèo hoang đáng kể, nhất là trong những khu dân cư yên tĩnh.
Việc người Nhật đặt chai nước quanh nhà là một tập quán độc đáo, xuất phát từ nhiều lý do khác nhau. Ảnh minh họa
Ngoài việc đuổi mèo, người Nhật còn đặt chai nước quanh nhà với những lý do khác:
a. Giữ cửa cổng hoặc rèm không bị gió thổi bay
Một số người tận dụng chai nước như một vật nặng để chặn cửa, giữ tấm bạt, hoặc cố định vật dụng ngoài trời.
b. Đánh dấu lãnh thổ
Tại các khu đất trống, chai nước được xếp thành hàng để đánh dấu khu vực cá nhân – kiểu như ranh giới “tạm thời”.
c. Bảo vệ cây cảnh
Đặt chai nước quanh gốc cây nhằm ngăn mèo, chó đào bới hoặc làm bẩn gốc cây.
d. Biện pháp tâm lý
Thậm chí, với một số người, việc làm này mang lại cảm giác an tâm. Giống như cách treo bùa hay đặt vật phong thủy – không chắc chắn có hiệu quả, nhưng giúp tâm lý ổn định hơn.
Không chỉ ở Nhật Bản, trào lưu đặt chai nước quanh nhà cũng lan sang nhiều nước châu Á như Hàn Quốc, Thái Lan và thậm chí là Việt Nam – đặc biệt tại các khu vực gần chùa chiền, hoặc trong các khu phố có người cao tuổi sinh sống.
Tuy nhiên, ở các nước khác, thói quen này không phổ biến rộng bằng ở Nhật và thường mang tính cá nhân hơn là văn hóa cộng đồng.
Việc người Nhật đặt chai nước quanh nhà xuất phát từ một mục đích rất đời thường: xua đuổi mèo hoang. Qua thời gian, hành động này không chỉ dừng lại ở việc đuổi động vật mà còn trở thành một tập tục truyền thống, một phần trong văn hóa sống cẩn thận và kín đáo của người Nhật.