Vì chuyện truy thu thuế, Bộ trưởng Tài chính và Tổng Kiểm toán Nhà nước tranh cãi gay gắt

Bộ trưởng bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng từng nhiều lần tranh cãi gay gắt với ông Hồ Đức Phớc, Tổng Kiểm toán Nhà nước về lĩnh vực thuế. Trong phiên thảo luận của Quốc hội về Luật Quản lý thuế sáng nay (24/5), hai ông lại tiếp tục làm nóng nghị trường liên quan tới chuyện trách nhiệm khi truy thu thuế của doanh nghiệp. Tới nỗi, ông Phớc phải giơ biển tranh luận, nói “các cơ quan quản lý Nhà nước nên nhẹ nhàng với nhau”.

Lần đầu 870 tỷ, lần thứ 2 là hơn 500 tỷ, lần thứ 3 là hơn 300 tỷ đồng

Cụ thể, trong phiên thảo luận, ông Đinh Tiến Dũng - Bộ trưởng bộ Tài chính phát biểu: “Luật Kiểm toán Nhà nước quy định báo cáo kiểm toán là bắt buộc phải thực hiện, nhưng báo cáo này không phải quyết định hành chính.

Tổng Kiểm toán Nhà nước là người xử lý khiếu nại cuối cùng, trong thực tiễn khi cơ quan thuế chấp hành kết luận của Kiểm toán, của Thanh tra ra quyết định thu thuế của người nộp thuế mà kết luận kiểm toán, thanh tra tại cơ quan quản lý thuế đã xảy ra nhiều trường hợp khiếu kiện, khiếu nại. Nhiều trường hợp họ chấp hành rất tốt, nhưng một số trường hợp họ không đồng ý và họ kiện ra tòa quyết định truy thuế của cơ quan thuế, chứ không kiện kết luận của Kiểm toán Nhà nước hay của Thanh tra Chính phủ.

Chúng tôi cho rằng ý kiến của đại biểu Phạm Hồng Phong, Hậu Giang là người ta kiện là đúng luật, đúng quyền theo Điều 30 Luật Tố tụng hành chính. Chúng ta phải đảm bảo quyền lợi của người nộp thuế. Do đó, chúng ta sẽ nghiên cứu chỗ này, hoặc chúng ta sửa Điều 30 của Luật Tố tụng hành chính hoặc chúng ta phải ghi vào đây, hoặc ghi vào Luật Kiểm toán thì mới xử lý được. Trường hợp này tình hình vừa qua là quá phức tạp”.

Bộ trưởng Tài chính đưa ra dẫn chứng cụ thể: “Cách đây 2 tuần theo chỉ đạo của Thủ tướng, chúng tôi có chủ trì họp với Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ, bộ Tư pháp và các bộ có liên quan để bàn phương án xử lý kết luận của Kiểm toán và Thanh tra tại Samico và Unilever.

Ví dụ, Unilever là Kiểm toán đưa số liệu ban đầu là truy thu 870 tỷ, lần thứ 2 là hơn 500 tỷ, lần thứ 3 là hơn 300 tỷ.

Bây giờ chúng tôi thống nhất báo cáo Thủ tướng nói người ta đã đồng ý hơn 300 rồi thì cứ nộp hơn 300 tỷ còn lại tiếp tục đối chiếu.

Nếu trường hợp này chúng tôi ra ngay quyết định truy thu 872 tỷ thì người ta kiện cơ quan Thuế, ra Tòa thì cơ quan Thuế phải giải trình”.

Tổng Kiểm toán Nhà nước khẳng định kết luận đúng

Sau khi Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng phát biểu, ông Hồ Đức Phớc - Tổng Kiểm toán Nhà nước lập tức giơ biển tranh luận. Ông Phớc nói: “Tôi xin giải trình rõ thêm ý kiến của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng về Unilever để Quốc hội hiểu, không thì nói Kiểm toán Nhà nước kết luận không đúng.

Thanh tra của cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh đã thanh tra Unilever và kiến nghị truy thu 383 tỷ đồng. Unilever đã nộp 383 tỷ đồng. Sau đó Kiểm toán Nhà nước vào kiểm tra lại hồ sơ thì ngoài truy thu 383 tỷ đồng này còn kiến nghị truy thu 882 tỷ đồng.

Sau đó yêu cầu đoàn thanh tra của cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh giải trình tại sao lại thu 383 tỷ đồng. Đoàn thanh tra giải trình là do điều kiện cuối năm nên đoàn thanh tra căn cứ vào số liệu do công ty tự tính toán thuế thu nhập doanh nghiệp đối với hoạt động đầu tư mở rộng không được ưu đãi thuế trong giai đoạn 2009-2013 để kiến nghị truy thu chứ chưa kiểm tra, rà soát các hồ sơ, tài liệu liên quan của doanh nghiệp.

Chúng tôi khẳng định việc chúng tôi kiến nghị 882 tỷ là đúng và đoàn thanh tra thuế làm không đúng.

Sau 8 tháng Unilever mới có khiếu nại, chúng tôi đã mời Tổng cục Thuế và cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh cùng làm việc với Unilever, họ cung cấp thêm hồ sơ và xác định hồ sơ, hồ sơ đó chưa được giám định, chúng tôi chỉ căn cứ vào hồ sơ họ cung cấp, như vậy kết luận là 575 tỷ.

Sau đó có bà Phó Tổng giám đốc của Unilever sang làm việc với Kiểm toán Nhà nước, Tổng cục Thuế và cục Thuế tại cơ quan Kiểm toán Nhà nước, họ chấp nhận là 384 tỷ đồng là có nộp nhưng kiến nghị không nộp chậm, chúng tôi bàn với Tổng cục Thuế và bộ Tài chính là họ chấp nhận 384 tỷ thì họ cứ nộp còn lại hồ sơ giải trình thì nên bổ sung sau, ý kiến như vậy để Quốc hội hiểu không lại bảo kiểm toán làm không chính xác lúc số này lúc số kia".

Tổng Kiểm toán Nhà nước cho biết thêm: "Khoản 2 Điều 21 tôi đồng tình với ý kiến đại biểu Lưu Bình Nhưỡng, đại biểu Cầu và đại biểu Phong đoàn Hậu Giang, bởi khi cơ quan kiểm toán thanh tra vào cơ quan thuế thì cơ quan thuế chịu trách nhiệm và phải giải trình. Như vậy, khi kiểm tra một hồ sơ nào đó thì cơ quan thuế cử cán bộ để làm việc với cơ quan thanh tra và cán bộ kiểm toán chịu trách nhiệm phối hợp, cung cấp hồ sơ, giải trình và phản biện.

Khi lập biên bản rồi thì điều đó có nghĩa là cơ quan thuế đã cùng với Kiểm toán Nhà nước làm thì kết luận của Kiểm toán Nhà nước và thanh tra là kết luận cơ quan thuế phải thực hiện và rõ ràng cơ quan thuế phải ra quyết định để người nộp thuế phải nộp thuế, người nộp thuế không đồng ý thì kiện quyết định của cơ quan thuế là đúng và chúng tôi chịu trách nhiệm về quyết định của mình đối với cơ quan thuế và cơ quan thuế cũng có quyền đồng ý hoặc không đồng ý hoặc khiếu kiện đối với kết luận kiểm toán.

Quyền lực Nhà nước là thống nhất, chỉ phân công cho từng cơ quan thực hiện cho nên các cơ quan quản lý Nhà nước nên nhẹ nhàng với nhau, chúng ta làm vì trách nhiệm với đất nước và sự phát triển của đất nước”.