Vay tiền qua công ty tài chính: Lựa chọn an toàn cho người dân
Vay tiền qua các công ty tài chính đang là xu thế được nhiều người lựa chọn hiện nay. Không chỉ thủ tục nhanh gọn, đơn giản, việc lựa chọn được các công ty uy tín còn giúp người vay được bảo vệ trước pháp luật.
Đáp ứng được nhu cầu vay rộng rãi của người dân
Dịch Covid-19 kéo dài hơn 2 năm qua đã đẩy cuộc sống của đại bộ phận người dân vào cảnh khó khăn, khốn đốn. Nhiều người bị mất việc, thu nhập giảm sút khiến không ít gia đình phải thắt chặt chi tiêu tới mức thấp nhất. Để duy trì cuộc sống, nhiều người dân đã tìm đến các công ty tài chính tín dụng để được vay tiền như một giải pháp cứu cánh.
Theo PGS.TS Nguyễn Hồng Nga, Trưởng Bộ môn Kinh tế học, Trường Đại học Kinh tế Luật, Đại học quốc gia TP.HCM, dịch Covid-19 xảy ra đã làm cho cuộc sống của người dân bị đảo lộn, nhất là về khía cạnh tài chính. Nhiều gia đình mất phần lớn thu nhập và rơi vào tính trạng nợ nần, thậm trí thiếu tiền để mua những hàng hóa và sản phẩm thiết yếu. Do vậy họ phải đi vay tiền bằng hình thức tín dụng vi mô.
PGS.TS Nguyễn Hồng Nga
Ông Nga cho rằng, việc người dân tìm đến các công ty tín dụng, tài chính để vay tiền là điều dễ hiểu. Trước tiên, họ vay tiêu dùng và số tiền vay nhỏ, từ khoảng vài triệu đến vài chục triệu. Đặc biệt, thủ tục vay tại các công ty tài chính, tín dụng thường đơn giản, nhanh chóng hơn tại ngân hàng và chỉ cần các giấy tờ nhân thân như: chứng minh nhân dân/căn cước công dân, hộ chiếu, sổ hộ khẩu,… là có thể vay được.
“Khách hàng thường không phải có tài sản thế chấp. Bên cạnh đó, các công ty tài chính đáp ứng được nhu cầu vay vi mô rộng rãi của khách hàng. Từ mua sắm các thiết bị gia dụng như ti vi, tủ lạnh, điện thoại,… cho đến vay mua ô tô, xe máy.
Ưu điểm của loại hình này là thủ tục đơn giản, nhanh gọn, không cần thế chấp và đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân, nhất là trong dịp Covid-19 khi người dân có nhu cầu cao về tín dụng vi mô để mua sắm hàng hóa thiết yếu như thực phẩm, chi trả học phí, sửa chữa nhà ở… và những hàng hóa sử dụng lâu bền như máy tính, điện thoại… Tuy nhiên, người dân phải trả lãi suất cao từ những lợi thế trên của vay tín dụng từ các công ty tài chính”, ông Nga phân tích.
Đồng quan điểm, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, chuyên gia Kinh tế đánh giá, ưu điểm của các Công ty Tài chính tiêu dùng là thủ tục vay tương đối đơn giản, tiếp cận dễ nên có thể vay nhanh chóng. Đây trở thành địa chỉ cứu cánh cho những người dân gặp khó khăn về vấn đề tài chính.
Trong đại dịch Covid-19 vừa qua, thu nhập của người dân nói chung, đặc biệt là các người dân lao động nói riêng sụt giảm một cách nghiêm trọng. Theo thống kê mới nhất của bộ LĐ-TB&XH có đến 11% số lao động là thường xuyên phải đi vay tiền để tồn tại trong khoảng 2 năm trở lại đây.
“Nhu cầu về vay tiền rất lớn. Thế nhưng để vay của ngân hàng, người dân cần có tài sản đảm bảo, thế chấp, không có nợ xấu. Ngoài ra cần thời gian làm các thủ tục và chờ đợi. Với thủ tục như vậy tương đối phức tạp và chính vì vậy người dân sẽ tìm đến những nơi có thể đáp ứng nhanh nhất, thậm chí nửa giờ, một giờ sau là có tiền. Đó là các công ty tài chính”, ông Thịnh phân tích.
Người dân được pháp luật bảo vệ
Ở góc độ pháp lý, theo PGS.TS Định Trọng Thịnh, để được hoạt động cho vay tiền, các công ty tài chính tín dụng phải đăng ký và được sự cấp phép của ngân hàng nhà nước. Do đó, khi tìm đến các công ty này, người có nhu cầu vay tiền sẽ được đảm bảo, tránh được các rủi ro không cần thiết.
PGS.TS Định Trọng Thịnh
Ông Thịnh dẫn chứng: hiện nay, lợi dụng nhu cầu vay tiền lớn của người dân, nhiều đối tượng đã sử dụng các cách thức, chiêu trò để lừa đảo. Người vay nếu không cẩn thận có thể dễ dàng sập bẫy tín dụng đen khi vay tiền online, vay tiền qua app ảo không được nhà nước cấp phép hoạt động, qua các ứng dụng với lãi suất cắt cổ, thậm chí có trường hợp lãi suất cho vay lên tới 2.000%/năm.
Ngược lại, các công ty tài chính, tín dụng muốn hoạt động trong lĩnh vực tiêu dùng bắt buộc phải được ngân hàng nhà nước Việt Nam cấp phép, chính thức hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam. Khi đó lãi suất vay sẽ phù hợp, dù có thể cao hơn so với ngân hàng.
“Người dân khi vay tại đây sẽ có pháp luật đảm bảo. Khi có các cơ chế của nhà nước ràng buộc, các công ty tài chính, doanh nghiệp phải thực hiện đúng hợp đồng, lãi suất cho vay và các điều khoản kèm theo. Khi đó người dân sẽ có được độ an tâm và phòng tránh rủi ro không cần thiết”, ông Thịnh nói.
Trong khi đó, theo PGS.TS Nguyễn Hồng Nga, việc không tìm đúng công ty tài chính tín dụng uy tín, được ngân hàng nhà nước cho phép khiến cho người dân dễ tự biến mình thành con mồi cho các ổ nhóm tội phạm tín dụng đen. Và bản thân các công ty tín dụng, tài chính được cấp phép cũng dễ bị đánh đồng với tín dụng đen.
“Ở đây có vấn đề được gọi là Thông tin bất cân xứng khi người dân chưa tìm hiểu kỹ về loại hình tín dụng của các công ty tài chính được cấp phép từ ngân hàng nhà nước. Việc này nguy hiểm ở chỗ, nó có khả năng làm giảm mong muốn sử dụng tín dụng từ phía người dân với các tổ chức tài chính tin cậy bởi người dân nghĩ các tổ chức tài chính này chả khác gì mấy so với tín dụng đen ngoại trừ được ngân hàng nhà nước cấp phép. Đây là hệ quả của cái gọi là Lựa chọn ngược trong lý thuyết Bất đối xứng thông tin. Điều này dẫn tới giảm hiệu quả hoạt động của các công ty tài chính được cấp phép và việc lẫn lộn giữa các tổ chức tài chính chính thức và tín dụng đen. Đây là các công ty tài chính chính thức và hoạt động theo qui định và thông tư của ngân hàng nhà nước và một điều chắc chắn là lãi suất thấp hơn nhiều so với vay tín dụng đen”, ông Nga nêu quan điểm.
Để tránh rủi ro và có thể rơi vào vòng lao lý, ông Nga đề nghị người dân cần lưu ý các vấn đề khi có ý định vay tiền từ các công ty tài chính, tín dụng được nhà nước cấp phép hoạt động.
Điều đầu tiên, cần đọc kỹ các điều khoản của hợp đồng vay, nhất là lãi suất cho vay, tời điểm xác định lãi suất, phương pháp tính lãi và thời hạn trả lãi và gốc. Theo thông tư 39 năm 2016 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định tổ chức tín dụng và khách hàng được thỏa thuận về lãi suất cho vay theo cung cầu vốn thị trường, nhu cầu vay vốn và mức độ tín nhiệm của khách hàng. Do đó, người vay tiền cần phải tìm hiểu kỹ mức lãi suất, thời hạn của lãi suất này của công ty tài chính có nằm trong khả năng trả nợ của mình hay không, trước khi đặt bút ký hợp đồng vay.
“Người vay cần trả đúng theo thời hạn ký kết bởi nếu trả không đúng hạn sẽ bị phát rất nặng. Người dân phải biết các loại phí phải trả ngoài các khoản phí và lãi cố định. Hợp đồng, có qui định người vay có được gia hạn nợ hay không? Chế tài xử lý vi phạm hợp đồng. Gia hạn như thế nào? Cách tính lãi và các khoản phí liên quan trong trường hợp này... Hơn nữa đã mang danh con nợ xấu thì sau này khó vay và nếu có vay được cũng sẽ bị áp lãi suất cao hơn bình thường”, ông Nga khuyến cáo.
Đình Hoàn