Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy việc nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột tại Ukraine. Hồi đầu tuần trước, các quan chức cấp cao của Mỹ và Nga đã có cuộc họp tại Ả Rập Xê Út.
Đáng chú ý, Kiev không có bất kỳ đại diện nào tham dự cuộc họp này. Cả Ukraine và các đồng minh châu Âu của nước này đều choáng váng và phải vật lộn để thích nghi với cách tiếp cận mới của Mỹ.
Cuộc xung đột Nga - Ukraine đã kéo dài 3 năm. Ảnh minh họa: Reuters
Trong 3 năm xung đột xảy ra, Ukraine đã mất kiểm soát nhiều vùng đất, cố gắng giành lại quyền kiểm soát một số khu vực nhờ viện trợ từ các đồng minh phương Tây. CNN đã thể hiện lại tình hình hiện tại ở Ukraine qua các biểu đồ.
Khi xung đột nổ ra vào tháng 2/2022, Ukraine đã ngăn chặn thành công lực lượng tiếp cận thủ đô Kiev, sau đó giành được chiến thắng tại một số khu vực ở phía Đông Bắc Kharkiv và phía Nam Kherson. Tuy nhiên, nước này chịu tổn thất lớn ở các khu vực phía Đông xung quanh Donetsk và Bakhmut.
Theo phân tích của CNN dựa trên dữ liệu từ Viện Nghiên cứu chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ, Ukraine đã mất quyền kiểm soát khoảng 11% lãnh thổ kể từ khi xung đột bùng nổ. Nếu tính cả các khu vực kể từ khi cuộc xung đột nhen nhóm vào năm 2014 thì tổng diện tích lãnh thổ mà Ukraine đã mất là khoảng 18%.
Ukraine đã mất quyền kiểm soát khoảng 11% lãnh thổ kể từ khi xung đột bùng nổ. Ảnh: CNN (Dữ liệu tính đến 15h ngày 20/2 theo giờ miền Đông)
Mỹ là quốc gia hỗ trợ lớn nhất cho Ukraine kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu, cung cấp khoảng 95 tỷ USD viện trợ quân sự, nhân đạo và hỗ trợ tài chính. Tuy nhiên, nguồn viện trợ này có thể thay đổi dưới thời chính quyền Tổng thống Trump.
Từng cam kết sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc xung đột tại Ukraine, Tổng thống Trump đã chỉ trích về việc Mỹ gửi viện trợ cho Kiev trong suốt chiến dịch tranh cử của mình. Gần đây, ông đề xuất áp dụng cách tiếp cận mới đối với viện trợ, nói rằng Mỹ nên được tiếp cận khoảng sản đất hiếm của Ukraine để đổi lại nhưng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã từ chối.
“Tôi đã bảo họ rằng tôi muốn số tiền tương đương, khoảng 500 tỷ USD đất hiếm và về cơ bản họ đã đồng ý làm như vậy. Tôi đã nói với họ rằng chúng tôi phải có thứ gì đó. Chúng tôi không thể tiếp tục trả số tiền này”, Tổng thống Trump chia sẻ với Fox News hồi đầu tháng này.
Mỹ là quốc gia hỗ trợ lớn nhất cho Ukraine kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu. Ảnh: CNN (Dữ liệu từ ngày 24/1/2022 đến ngày 31/10/2024)
Ukraine đã chịu ảnh hưởng bởi lệnh đình chỉ hoạt động gần đây của Cơ quan phát triển quốc tế Mỹ (USAID). Được biết, trong ba năm qua, Ukraine là nước nhận được nhiều tiền nhất từ USAID.
Việc đóng băng tài trợ đã khiến các tổ chức phi chính phủ và tổ chức từ thiện của Ukraine phải cắt giảm bao gồm sa thải nhân viên và tạm thời đóng cửa các đường dây trợ giúp tâm lý và các dự án phát hiện HIV.
CNN đưa tin, hàng triệu người dân Ukraine đã phải rời bỏ nhà cửa, chuyển đến các vùng khác của nước này hoặc các quốc gia khác kể từ khi xung đột bùng phát.
Vào cuối năm 2024, ước tính có 3,7 triệu người Ukraine di dời trong nước và 6,9 triệu người Ukraine tìm kiếm nơi trú ẩn và tị nạn ở nước ngoài. Số lượng người di dời trong nước giảm gần 40% kể từ khi bắt đầu xung đột, trong khi số lượng những người tìm kiếm nơi trú ẩn ở nơi khác tăng gần 19%.
Biểu đồ cho thấy số lượng người di dời tại Ukraine trong 3 năm. Ảnh: CNN (Dữ liệu về số người đi tị nạn ở nước ngoài tính đến ngày 16/12/2024 - màu tím, còn dữ liệu về số người phải di dời trong nước tính đến tháng 12/2024 - màu cam)
Theo dữ liệu tính đến cuối năm 2024 từ cơ quan tị nạn của Liên hợp quốc, chỉ có hơn 6,3 triệu người tị nạn Ukraine đang sống ở châu Âu, bao gồm khoảng 1,2 triệu người ở Đức, gần 1 triệu người ở Ba Lan và 390.000 người ở Cộng hòa Séc.
Trong khi đó, theo ước tính mới nhất của Liên hợp quốc tính đến tháng 6/2024, có 1,2 triệu người tị nạn Ukraine đang sống tại Liên bang Nga.