Ukraine chuẩn bị cho giai đoạn giao tranh gay gắt nhất

Dưới bầu trời quang đãng ở ngoại ô thị trấn Huliaipole (Ukraine), những tiếng súng và tiếng pháo nổ vang lên như tiếng sấm báo hiệu "cơn bão từ xa" đang kéo tới gần. 

Vào cuối tháng 1, các lực lượng Nga tuyên bố phát động một đợt tấn công mới nhằm vào Zaporozhye. Tuy nhiên, điều này không hề khiến các binh sĩ Ukraine nao núng. Lực lượng tiền tuyến ở Zaporozhye đã không di chuyển trong suốt 10 tháng qua và các binh sĩ Nga cũng đang ẩn nấp trong chiến hào của họ. Những người linh cho biết họ sẽ không sớm rời khỏi khu vực này khi các cuộc giao tranh tiếp diễn.

Vitaly, một trung sĩ cao cấp trong lữ đoàn bộ binh cơ giới 56 Mariupol đang làm nhiệm vụ ở trị trấn Huliaipole gần thành phố Zaporozhye, cho biết: "Trong những tuần qua, các hoạt động đã được tăng cường, bao gồm các cuộc pháo kích từ pháo binh và thậm chí từ xe tăng. Nhưng hiện họ vẫn chưa triển khai bộ binh ra khỏi phòng tuyến vì còn lo ngại nhiều thứ".

Quân nhân Ukraine bắn một quả đạn pháo từ lựu pháo 2A65 Msta-B tại một tiền tuyến ở khu vực Zaporozhye. Ảnh: Reuters 

Tuy nhiên, anh Vitaly xác nhận các khu vực xung đột bị "đóng băng" giờ đang bắt đầu "nóng" trở lại. Số lượng pháo và tên lửa được chuyển tới đơn vị ở mặt trận phía Nam đã tăng gần gấp đôi trong tháng 1 vừa qua, với khoảng 4.000 quả pháo mỗi ngày. Hai tuần trước đó, Nga cũng đã 2 lần gửi xe tăng để thăm dò các phòng tuyến của Ukraine.

Dù sớm hay muộn, trong những tháng tới, một trong hai bên sẽ có hành động mới để phá thế bế tắc hiện nay trên mặt trận. Câu hỏi được đặt ra là: Ai sẽ là người tấn công trước và ở đâu?

Vitaly nhận định: "Trận chiến lớn sẽ đến vào mùa xuân, hoặc sớm hơn".

Theo dự đoán, cả 2 bên hiện đang tận dụng thời gian để củng cố lực lượng của mình. Đơn vị của anh Vitaly hiện đang dành mỗi ngày để cải thiện nơi trú ẩn.

Dọc mặt trận phía Nam, Nga đã dựng thêm hai tuyến phòng thủ, bao gồm các bãi mìn, chiến hào, bẫy xe tăng. Trong đó, một tuyến phòng thủ để bảo vệ tuyến đường sắt vận chuyển hàng tiếp tế từ Nga và thị trấn Melitopol do Nga nắm giữ. Còn tuyến phòng thủ thứ 2 để bảo vệ tuyến đường dẫn đến bán đảo Crimea.

Dù vậy, hiện chưa rõ liệu lực lượng Nga có đang âm thầm tích trữ các phương tiện tấn công hay không. Phía Ukraine đã theo dõi cẩn thận bằng máy bay không người lái, vệ tinh và nhân lực khi Nga di chuyển các đơn vị cơ giới từ Crimea tới mặt trận phía Đông ở Donetsk và Luhansk. Họ đang tìm kiếm xem các loại thiết giáp nào đang được lặng lẽ chuyển hướng về phía Bắc tới phòng tuyến xung quanh Huliaipole. Theo đó, họ nhận thấy rằng binh lính ở phía bên kia chiến tuyến không phải tất cả đều là tân binh mà bao gồm một đơn vị lính thủy đánh bộ dày dặn kinh nghiệm.

Hai bên đang trong một cuộc đua củng cố lực lượng để có thể vượt qua những khó khăn và đạt bước đột phá. Moscow hiện có lực lượng quân dự bị đáng kể. Hồi năm 2022, họ huy động 300.000 tân binh và gửi một nửa số đó đến Ukraine tham chiến sau khóa huấn luyện cơ bản. Khoảng 150.000 binh sĩ còn lại đang được đào tạo nhưng không rõ họ sẽ đảm nhận nhiệm vụ gì. 

Theo Guardian, 150.000 binh sĩ dự bị còn lại có thể được luân chuyển từng phần để thay thế các binh sĩ bị thương hoặc nằm trong kế hoạch xây dựng một lữ đoàn thiết giáp mới của Nga.

Một ngôi nhà ở làng Zaliznychne ở Zaporozhye bị phá hủy trong pháo kích. Ảnh: Shutterstock 

Để trang bị thiết bị hiệu quả cho một lực lượng như vậy cũng sẽ mang lại thách thức lớn. Quân đội Nga đã phải dùng tới các thiết bị lỗi thời trong khi để thay thế những thiết bị hiện đại bị mất. Ngoài ra, có dấu hiệu cho thấy họ đang cố gắng sử dụng tên lửa và đạn pháo một cách tiết kiệm hơn. Lực lượng mà Nga đang tập hợp là một phiên bản kém hiệu quả hơn, rẻ hơn so với giai đoạn đầu chiến dịch quân sự đặc biệt cách đây 1 năm.

Ngoài ra còn có những câu hỏi liệu các lực lượng Nga có thể rút ra những bài học chiến thuật từ thất bại 1 năm trước và hiện đang ở trong tình trạng tốt hơn để thực hiện các cuộc tấn công phối hợp hợp lý hay không. 

Dara Massicot, cựu nhà phân tích cấp cao của Lầu Năm Góc về năng lực quân sự của Nga và  hiện là nhà nghiên cứu chính sách cấp cao tại Tập đoàn Rand, cho biết: "Tôi nghĩ rằng khả năng tiến công trên quy mô lớn của Nga hiện đang thực sự bị thách thức. Họ đã cố gắng làm điều này vào năm ngoái nhưng mọi thứ không diễn ra suôn sẻ. Và những lực lượng và thiết bị họ còn lại hiện nay không chuyên nghiệp và không hiệu quả bằng".

Dù vậy, mỗi tuần trôi qua, Nga vẫn có cơ hội đào tạo lại và củng cố thêm lực lượng của họ.

Trong khi đó, phía Ukraine cũng đang trong tình thế vô cùng cấp bách. Họ muốn nắm bắt thế chủ động và tiến hành cuộc tấn công  phủ đầu. nhằm ngăn chặn một cuộc tấn công như vậy của Nga. Dù vậy, Kiev hiện chưa có các công cụ cần thiết để thực hiện hoạt động này. 

Tại Huliaipole, Vitaly cho biết anh phải tự mua súng riêng, một khẩu súng trường tấn công AR-15 do Mỹ sản xuất. Phương tiện mà anh sử dụng cũng là do các tình nguyện viên cung cấp. Nếu cần hỗ trợ xe tăng, anh sẽ phải yêu cầu một tiểu đoàn khác.

Anh chia sẻ: "Nếu chúng tôi chỉ có 6 xe tăng và pháo binh để yểm trợ, chúng tôi sẽ phá vỡ phòng tuyến của họ ngay tại đây và thực sự khiến họ khốn đốn".

Rất nhiều thiết bị đã được chuyển đến quân đội Ukraine, bao gồm hàng trăm xe chiến đấu bộ binh của Mỹ, Pháp, Thụy Điển và Đức, một đội xe tăng Challenger 2 và 30 khẩu pháo tự hành của Anh. Những phương tiện này sẽ được đưa tới các tòa nhà của các đơn vị cơ giới để họ sử dụng tấn công. 

Trước khi tiếp nhận vũ khí của phương Tây, Ukraine sẽ phải trải qua các đợt tập huấn để sử dụng chúng. Khoảng 20.000 binh sĩ, khoảng 1/10 lực lượng vũ trang của họ trước khi xung đột nổ ra, đã được huấn luyện tại các nước NATO. Con số này dự kiến sẽ tăng lên trong những tháng đầu năm 2023. 

Sau đó, Ukraine sẽ cố gắng tấn công bất cứ nơi nào mà họ đánh giá là phòng tuyến yếu nhất của Nga. Đó có thể là ở phía Đông Luhansk, nơi quân Nga ngày càng kiệt quệ và mất tinh thần.

Có 3 mặt trận quan trọng này có thể là điểm nóng giao tranh trong vài tháng tới, bao gồm mặt trận phía Đông, phía Nam và phía Bắc. Các cuộc giao tranh tại đây sẽ tác động lẫn nhau theo những cách khác nhau. Một cuộc tấn công trên một mặt trận có thể là đòn đánh lạc hướng cho một cuộc tấn công lớn hơn ở nơi khác, hoặc nó có thể được thiết kế để làm suy yếu khả năng thực hiện các cuộc tấn công của đối phương.

Minh Hạnh (Theo Guardian)