Lật giở Quy chế tuyển sinh đại học năm nay, em Như Quỳnh, học sinh lớp 12 Trường THPT Đông Sơn 2 (Thanh Hóa), không khỏi ngỡ ngàng trước sự xuất hiện của hàng loạt tổ hợp xét tuyển mới lạ. Càng đi sâu tìm hiểu, nữ sinh càng phát hiện những nghịch lý khó tin giữa tổ hợp xét tuyển và ngành học mong muốn.
“Em thực sự thấy khó hiểu khi nhiều trường lại có cách xét tuyển như vậy,” Quỳnh chia sẻ trên báo Lao động, đồng thời dẫn chứng cụ thể: “Ngành Ngôn ngữ Anh của Trường Đại học Thủ đô Hà Nội lại mở ra cánh cửa cho thí sinh với các tổ hợp không hề có môn Tiếng Anh, như C03 (Văn, Toán, Sử), C04 (Văn, Toán, Địa), hay C14 (Văn, Toán, Giáo dục Kinh tế và Pháp luật).
Điều tương tự cũng xảy ra với các ngành Sư phạm Vật lý, Sư phạm Lịch sử, khi danh sách tổ hợp xét tuyển lại vắng bóng những môn học cốt lõi.”
Không chỉ riêng Trường Đại học Thủ đô Hà Nội, tình trạng này còn lan rộng ra nhiều cơ sở đào tạo khác. Tại Trường Đại học Hòa Bình, ngành Y khoa và Dược học, vốn đòi hỏi kiến thức chuyên sâu về Sinh học, lại có tới 4 trên tổng số 5 tổ hợp xét tuyển “vắng mặt” môn học quan trọng này. Ngành Ngôn ngữ Anh của trường này cũng có tới 2/5 tổ hợp bỏ qua môn Tiếng Anh, thậm chí môn Ngữ văn còn được xác định là môn chính.
Nhiều trường đại học đang gây khó hiểu cho thí sinh khi tuyển sinh ngành Ngôn ngữ Anh mà không yêu cầu môn Tiếng Anh trong tổ hợp xét tuyển... Ảnh minh họa
Sự bất ngờ còn tiếp diễn khi em Quỳnh tìm hiểu thông tin tuyển sinh của Trường Đại học Trưng Vương, nơi ngành Ngôn ngữ Anh lại chấp nhận tổ hợp C00 (Văn, Sử, Địa). Cùng chung xu hướng, Trường Đại học Y Dược (Đại học Đà Nẵng) cũng gây xôn xao khi dự kiến tuyển sinh ngành mới Hóa dược bằng khối A01 (Toán, Lý, Anh), bỏ qua môn Hóa học - nền tảng kiến thức của ngành.
Những bất cập trong tổ hợp xét tuyển không chỉ khiến học sinh hoang mang mà còn gây ra nhiều tranh cãi trong giới giáo viên. Cô Trần Thị Thơ, giáo viên Trường THPT Hoàng Văn Thụ (Hà Nội), bày tỏ sự băn khoăn: “Liệu cách xét tuyển này có ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng đầu vào của các trường đại học hay không? Một môn học không được đầu tư bài bản từ bậc THPT nhưng lại trở thành môn chuyên ngành ở đại học, liệu chất lượng đào tạo có thực sự được đảm bảo?”
Trước thực trạng này, cô Thơ đưa ra lời khuyên: “Trong bối cảnh hiện nay, các em học sinh cần cân nhắc kỹ lưỡng về năng lực và đam mê của bản thân. Cơ hội mở ra đồng nghĩa với thử thách, các sĩ tử nên lựa chọn tổ hợp môn mà mình tự tin nhất để theo đuổi ngành học mơ ước.”
Quy chế tuyển sinh đại học 2025 vừa ban hành, từ năm nay, do chương trình giáo dục phổ thông mới có nhiều thay đổi, Bộ GD&ĐT bỏ giới hạn số lượng tổ hợp xét tuyển đối với mỗi ngành, chương trình đào tạo.
Trước đây, mỗi ngành chỉ được sử dụng tối đa 4 tổ hợp xét tuyển. Tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng đầu vào, quy chế yêu cầu tổ hợp xét tuyển phải có ít nhất 3 môn phù hợp, trong đó toán hoặc ngữ văn chiếm ít nhất 25% trọng số.
Đặc biệt, từ năm 2026, số môn chung giữa các tổ hợp phải chiếm ít nhất 50% trọng số xét tuyển, đảm bảo tính đồng nhất trong đánh giá năng lực thí sinh.
Báo Dân trí dẫn lời ThS Phạm Thái Sơn, Giám đốc Tuyển sinh Trường Đại học Công thương TP.HCM cho hay, trong quy chế tuyển sinh đại học năm 2025 vừa ban hành, ông đặt nhiều tâm tư nhất ở nội dung mở rộng tổ hợp xét tuyển.
Theo ông Sơn, không thể phủ nhận mở rộng tổ hợp xét tuyển giúp các trường đại học thu hút thêm thí sinh, đặc biệt là thí sinh có thế mạnh ở các môn khác nhau. Ví dụ ngành kinh tế mở rộng từ tổ hợp A00 (Toán, Lý, Hóa) sang D01 (Toán, Văn, Anh) để thu hút thí sinh giỏi tiếng Anh.
Qua đó, cũng tăng cơ hội tuyển đủ chỉ tiêu cho các trường đại học, nhất là các trường ở địa phương sẽ có nhiều cơ hội tuyển đủ chỉ tiêu hơn.
Đặc biệt, việc mở rộng tổ hợp xét tuyển cũng phù hợp với chương trình giáo dục phổ thông mới, nơi học sinh được tự chọn môn học.
Đối với thí sinh, các em có nhiều sự lựa chọn tổ hợp, không bị bó hẹp trong nhóm môn cố định. Thí sinh có thể chọn tổ hợp phù hợp với khả năng và sở trường cá nhân. Đồng thời, điều này cũng giúp các em linh hoạt hơn trong định hướng nghề nghiệp, không phải học lại nếu đã học môn ngoài tổ hợp truyền thống.
Tuy nhiên, ThS Phạm Thái Sơn cũng băn khoăn cho rằng cần phải lưu ý khi mở rộng tổ hợp. Các tổ hợp phải phản ánh đúng năng lực yêu cầu của ngành học, đặc biệt đối với các ngành cần kiến thức nền tảng vững như y dược, kiến trúc, kỹ thuật,....
"Nếu mở rộng quá nhiều tổ hợp mà không có tiêu chí rõ ràng có thể dẫn đến chất lượng đầu vào không đồng đều", ông Phạm Thái Sơn nêu quan điểm.