Từ trận nóng lịch sử tới đợt lạnh giá khác thường ở Mỹ

Đợt lạnh giá khác thường ở Mỹ trong tuần này có thể trở nên khắc nghiệt hơn khi luồng khí lạnh từ cực Bắc và gió lớn khiến nhiệt độ tại nhiều nơi giảm xuống mức dưới 0 độ C. Theo ước tính, khoảng 150 triệu người ở Mỹ sẽ chịu ảnh hưởng từ đợt giá lạnh này, đe dọa đến sức khỏe của nhiều người, đặc biệt là những người không có nơi ở. Thậm chí, khi nhiệt độ giảm sâu, lưới điện của Mỹ có thể rơi vào cảnh quá tải và thậm chí bị hư hỏng.

Daniel Swain, một nhà khoa học về khí hậu, cảnh báo: "Cú sốc đối với hệ thống - dù là cơ thể người hay lưới điện - cũng sẽ rất lớn vì chúng ta chưa trải qua hiện tượng này trong thời gian dài".

Các đợt lạnh giá vốn không phải hiện tượng mới nhưng tình hình đang ngày càng trầm trọng hơn. Sự thay đổi nhanh chóng của nhiệt độ, từ mức cao kỷ lục xuống mức thấp, ảnh hưởng tới khả năng thích nghi, đặc biệt là của thực vật, động vật và hệ sinh thái.

Theo các nhà nghiên cứu, đợt lạnh giá khác thường ở Mỹ trong tuần này có liên quan tới cuộc khủng hoảng khí hậu. Với những tác động từ sự nóng lên toàn cầu, các hiện tượng thời tiết sẽ gây khó khăn hơn với sự thích nghi của con người.

Mỹ đang chuẩn bị cho đợt lạnh khác thường khi nhiệt độ đột ngột giảm sâu. Ảnh: EPA 

Dịch vụ thời tiết Mỹ (NWS) dự đoán các bão tuyết nghiêm trọng có thể gây ra các hiện tượng thời tiết nghiêm trọng, khiến mức nhiệt giảm sâu, trong khoảng từ -3,8 độ C tới 1,6 độ C, sức gió giật mức 96km/h. Ở khu vực phía Nam, qua các vùng đồng bằng trung tâm, điều kiện thời tiết có thể tạo ra tuyết rơi dày đặc và những cơn lốc. Toàn bộ các bang của Mỹ đều sẽ bị ảnh hưởng bởi cái lạnh giá này. Trong đó, khu vực phía Đông chịu tác động lớn nhất, nhiệt độ một số nơi có thể giảm xuống  mức -56 độ C.

Ngay cả những khu vực thường có tháng 12 ấm hơn cũng không tránh được đợt lạnh giá khác thường này. Alex Lamers, nhà khí tượng học thuộc Trung tâm Dự báo thời tiết của NWS, nhận xét: "Đây sẽ là một sự thay đổi hoàn toàn so với những gì con người và các sinh vật sống khác từng trải qua gần đây".

Ông Lamers cũng lưu ý việc nhiệt độ giảm sâu như vậy chỉ trong một thời gian ngắn là điều "rất bất thường".

Các chuyên gia cảnh báo điều kiện thời tiết này sẽ gây khó khăn cho cả động vật và hệ sinh thái, ngay cả những loài dễ thích nghi với cái lạnh.

Brooke Bateman, Giám đốc Khoa học Khí hậu của Hiệp hội Audubon (Mỹ), giải thích: "Các loài gia cầm có khả năng chịu đựng cái lạnh tốt, đặc biệt ở những nơi có nhiệt độ thấp. Nhưng với điều kiện thời tiết thay đổi đột ngột như vậy, chúng cần sử dụng nhiều năng lượng hơn và nhiều thức ăn hơn. điều này khiến chúng khó có thể tự tồn tại".

Các loài di cư thậm chí còn phải đối mặt với những thách thức lớn hơn. Bà Bateman cho biết: "Các loài chim, như chim lam châu Mỹ, có xu hướng di cư dựa trên điều kiện thời tiết và thức ăn có sẵn. Điều này cho thấy chúng không thể thích ứng với cái lạnh đột ngột trong khi đang tìm đường di cư tránh rét".

Giá lạnh đột ngột có thể ảnh hưởng tới cả động vật hoang dã. Ảnh: Getty 

Các loài chim khác, bao gồm chim sẻ mào trắng, chim hồng tước Carolina, chim cổ đỏ Mỹ và hồng y phương Bắc đã mở rộng phạm vi di cư của chúng về phía Bắc, nơi có mùa đông ấm hơn do khủng hoảng khí hậu gây ra. Chúng ít có khả năng thích ứng với cái lạnh khắc nghiệt.

Theo đó, bà Bateman khuyến khích những người có liên quan tạo ra các cộng đồng thân thiện với chim. Các loài chim này có thể tồn tại dựa vào thức ăn do con người chuẩn bị và các loại thực vật bản địa. 

Việc nhiệt độ đột ngột giảm mạnh cũng ảnh hưởng xấu tới cuộc sống của các sinh vật thủy sinh. Cá và các loài động vật sống dưới nước khác thường rút xuống khu vực sâu khi điều kiện trở nên tồi tệ hơn. Nếu những thay đổi xảy ra quá nhanh, chúng sẽ không kịp thời rút đi. 

Jackie McQuillan, đến từ Hiệp hội cứu hộ động vật hoang dã, hồi đầu năm nay cũng nhận định sự thay đổi thời tiết đột ngột đang ảnh hưởng đến động vật hoang dã, nhưng rất khó để đánh giá quần thể sẽ bị tác động thế nào.

Gia súc và các quần thể động vật khác được nuôi ngoài trời cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi thời tiết này, ngay cả khi chúng có bộ lông dày. Các chủ trang trại đang gấp rút di chuyển đàn gia súc của họ đến những khu vực có thể che chắn khỏi bão tuyết và cung cấp thêm thức ăn để giúp chúng chống chọi với điều kiện khắc nghiệt.

Ngoài các tác động đến hệ sinh thái, cái lạnh khắc nghiệt sẽ gây ảnh hưởng xấu, đe dọa cuộc sống con người, đặc biệt là người không có nơi ở trong bão tuyết. Các cơ quan khắp nước Mỹ đang kêu gọi các hộ gia đình chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất, khi những cơn gió mạnh làm tăng nguy cơ với hệ thống năng lượng. 

Minh Hạnh (Theo Guardian)