Trốn nghĩa vụ quân sự bị xử lý ra sao?

Theo luật sư, nếu người vi phạm đã bị xử phạt hành chính về hành vi Trốn nghĩa vụ quân sự mà còn tái phạm thì sẽ bị xử lý hình sự sự theo Điều 259, Bộ luật hình sự.

Nhiều trường hợp trốn nghĩa vụ quân sự bị truy tố

Ngày 20/11, đại diện lãnh đạo xã Hòa Đồng (huyện Tây Hòa, Phú Yên) xác nhận thông tin Cơ quan CSĐT Công an huyện Tây Hòa đã có hồ sơ gửi VKSND cùng cấp đề nghị truy tố Hồ Minh Nho (22 tuổi) và Lưu Mai Tú (21 tuổi, cùng trú huyện Tây Hòa) ra TAND cùng cấp để xét xử về tội trốn tránh nghĩa vụ quân sự.

Hồ sơ thể hiện, ngày 27/11/2015, Ban chỉ huy quân sự huyện Tây Hòa (Phú Yên) phát Lệnh gọi công dân khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự, yêu cầu Nho đến Trạm y tế xã Hòa Đồng để khám sức khỏe nhưng Nho không chấp hành.

Ngày 25/1/2016, Chủ tịch UBND xã Hòa Đồng đã xử phạt hành chính 1.200.000 đồng với Nho về hành vi không chấp hành Lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.

Ngày 21/10/2016, Ban chỉ huy quân sự huyện Tây Hòa tiếp tục có lệnh gọi Nho đi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự năm 2016, nhưng Nho vẫn không chấp hành.

Tương tự, tháng 3/2016, Lưu Mai Tú cũng đã bị Chủ tịch UBND xã Hòa Đồng xử phạt vi phạm hành chính 1.200.000đ về hành vi không chấp hành Lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự. Sau đó, tháng 10/2016 khi được Ban chỉ huy quân sự huyện Tây Hòa phát lệnh gọi khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự thì Tú không chấp hành.

Cũng liên quan đến hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự, ngày 14/2 vừa qua, Công an TP Tây Ninh (Tây Ninh) đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với Đinh Thanh Đình (23 tuổi) và Nguyễn Minh Cường (20 tuổi) về hành vi Trốn tránh nghĩa vụ quân sự.

Theo đó, năm 2016, Đình và Cường có lệnh gọi công dân nhập ngũ lần đầu nhưng không chấp hành. Sau đó chính quyền địa phương đã ra quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu.

Trong đợt kêu gọi nhập ngũ đầu năm 2017, Ban chỉ huy quân sự TP Tây Ninh tiếp tục gọi Đình và Cường khám sức khỏe nhưng cả hai không chấp hành.

Trước đó, 2 thanh niên Bùi Minh Tưởng (SN 1993) và Nguyễn Quốc Thành (SN 1991, đều trú tại thôn Lạc Điền, xã Phước Thắng, huyện Tuy Phước, Bình Định) cũng bị khởi tố về hành vi “Trốn tránh nghĩa vụ quân sự”.

Theo hồ sơ, tháng 6/2014, Ban chỉ huy quân sự xã Phước Thắng có lệnh gọi hai đối tượng trên đi khám nghĩa vụ quân sự nhưng 2 thanh niên này đã không chấp hành. Đến ngày 18/7/2014, cả hai đối tượng này bị Chủ tịch UBND xã Phước Thắng ra quyết định xử phạt mỗi người 1,2 triệu đồng về hành vi trên.

Tuy nhiên, tháng 6/2015, khi Ban chỉ huy quân sự xã Phước Thắng tiếp tục có lệnh gọi Tưởng và Thành đi khám nghĩa vụ quân sự, cả hai lại vẫn không chấp hành.

Có thể bị xử lý hình sự

Trao đổi trên báo chí, luật sư Giang Hồng Thanh, Trưởng văn phòng luật sư Giang Thanh (Đoàn luật sư Hà Nội) dẫn Luật nghĩa vụ quân sự 2015 quy định trừ người khuyết tật, người mắc bệnh hiểm nghèo, bệnh tâm thần hoặc bệnh mãn tính theo quy định của pháp luật được miễn đăng ký nghĩa vụ quân sự. Công dân nam đủ 17 tuổi trở lên và công dân nữ có ngành, nghề chuyên môn phù hợp yêu cầu của quân đội nhân dân từ đủ 18 tuổi trở lên thuộc đối tượng đăng ký nghĩa vụ quân sự.

Do đó, việc không đăng ký nghĩa vụ quân sự khi đã có lệnh gọi; không có mặt đúng thời gian hoặc địa điểm tập trung ghi trong lệnh gọi nhập ngũ mà không có lý do chính đáng… được coi là hành vi trốn tránh thực hiện nghĩa vụ quân sự theo quy định tại Điều 10, Luật nghĩa vụ quân sự.

Tùy theo tính chất, mức độ, người vi phạm có thể bị xử lý kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Luật sư Thanh dẫn Nghị định số 120/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quốc phòng, cơ yếu, người vi phạm có thể bị phạt tiền tới 2,5 triệu đồng, buộc phải thực hiện nghĩa vụ quân sự.

Nếu người vi phạm đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm thì sẽ bị xử lý hình sự về tội Trốn tránh nghĩa vụ quân sự theo Điều 259, Bộ luật hình sự.

Cụ thể, người nào không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký nghĩa vụ quân sự, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ, lệnh gọi tập trung huấn luyện, đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp: tự gây thương tích hoặc tổn hại cho sức khoẻ của mình; phạm tội trong thời chiến; lôi kéo người khác phạm tội thì bị phạt tù từ một năm đến 5 năm.

Cự Giải (T/h)