Tình trạng quá tải tại các bãi giữ xe vi phạm đang trở thành vấn đề cấp bách, cần tìm giải pháp hiệu quả để xử lý. Không chỉ làm hư hại, gây lãng phí về tài sản, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, mà còn là trở ngại rất lớn khi nhiều đơn vị không bố trí đủ diện tích coi giữ…
Nguyên nhân dẫn đến quá tải tại các bãi giữ xe vi phạm là do nhiều chủ phương tiện không đến cơ quan công an để giải quyết vi phạm, thậm chí bỏ luôn xe, trong đó chủ yếu là các xe không có hoặc bị mất giấy tờ đăng ký, xe dùng biển số giả, xe nhập lậu được mua trôi nổi trên thị trường. Cũng có trường hợp vi phạm từ chối nhận xe vì thủ tục mất thời gian, giá trị thực của phương tiện thấp hơn mức xử phạt.
Bãi trông giữ xe vi phạm, xe tang vật nằm trên đường Lê Quang Đạo, quận Nam Từ Liêm, TP.Hà Nội đang trông giữ hơn 3.000 phương tiện
Theo ghi nhận của PV Đời sống & Pháp luật, tại bãi trông giữ xe vi phạm, xe tang vật nằm trên đường Lê Quang Đạo, quận Nam Từ Liêm, TP.Hà Nội, những xe máy tạm giữ ở đây có đủ chủng loại, nhãn hiệu. Tình trạng chung là dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng theo thời gian.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Đức Lộc, Phó giám đốc Xí nghiệp 5 (thuộc Công ty TNHH MTV khai thác điểm đỗ xe Hà Nội" cho biết, từ đầu năm 2023, khi lực lượng CSGT tăng cường xử lý vi phạm nồng độ cồn thì lượng xe vi phạm đổ về bãi tăng "chóng mặt". Hiện nay chúng tôi đang trông giữ hơn 3.000 chiếc xe, chủ yếu là xe máy của người vi phạm nồng độ cồn.
Theo ông Lộc, đây là tình trạng chung của rất nhiều địa phương hiện nay và nguyên nhân chủ yếu là do mức phạt cao hơn giá trị xe nên nhiều chủ xe, người vi phạm bỏ xe, không đến làm thủ tục xử phạt nhận lại.
Trong khi, quy trình thanh lý, bán phát mại xe vi phạm lại khá phức tạp. Ngoài việc phải xác minh, giám định phương tiện là vô chủ, không đủ điều kiện sử dụng, cơ quan Công an còn phải xin ý kiến của nhiều đơn vị khác nhau. Thời gian để hoàn tất thủ tục thanh lý những phương tiện này phải mất từ 2 - 3 năm.
Tình trạng chung là dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng theo thời gian
Ông Lộc cho hay: "Các bãi giữ xe vi phạm luôn tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Xăng dầu còn tồn đọng trong xe; yên xe cũng là vật liệu dễ cháy, các bình ắc quy cũng gây ra nguy hiểm, kể cả gương xe như cái thấu kính tạo nguồn nhiệt,...”.
Một điều khác dễ thấy hơn là tình trạng lãng phí tải sản xã hội bởi theo thời gian, giá trị phương tiện mất dần. Thậm chí, nhiều xe hỏng hóc, không thể khai thác. Do vậy, đơn vị kinh doanh điểm đỗ, bãi trông giữ mong sớm có cơ thế thanh lý xe vi phạm, xe vi phạm nếu chủ xe, người liên quan không sớm tới làm thủ tục nhận xe.
Xe vi phạm bỏ lại chất đống gây lãng phí về tài sản
Liên quan đến vấn đề này, tại dự thảo Luật Xử phạt vi phạm hành chính sửa đổi, do Bộ Tư pháp soạn thảo, đơn vị này đã đề xuất cơ quan chức năng được bán ngay phương tiện giao thông vi phạm nếu không có kho bãi đủ điều kiện tạm giữ.
Cụ thể, các trường hợp cho phép bán ngay tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ gồm: Tang vật có thời hạn sử dụng dưới 6 tháng tính từ thời điểm bị tạm giữ và không có điều kiện bảo quản kỹ thuật phù hợp; dễ bị hư hỏng, suy giảm chất lượng; có nguy cơ gây cháy nổ, ô nhiễm môi trường hoặc ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng; không có địa điểm bảo quản đáp ứng điều kiện kỹ thuật và không thể thuê kho, bãi, phương tiện bảo quản phù hợp.
Tiền thu được từ việc bán tang vật, phương tiện sẽ gửi vào Kho bạc Nhà nước. Nếu hết thời hạn quy định, người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý tang vật, phương tiện không đến nhận thì tiền thu được nộp vào ngân sách nhà nước.
Theo Bộ Tư pháp, quy định này góp phần rút ngắn thời gian, quy trình xử lý tang vật, phương tiện vi phạm hành chính bị tạm giữ; khắc phục tình trạng tồn đọng, quá tải quản lý tang vật và giúp tránh thất thoát, lãng phí tài sản, nhất là tình trạng phương tiện giao thông bị tạm giữ, chất đống, phơi mưa, phơi nắng, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ rất cao.
Thông tin về vấn đề này, Bộ Công an cho biết, về trách nhiệm thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính của người vi phạm, tại Điều 74 Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi, bổ sung năm 2020) quy định thời hiệu thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính là 1 năm, kể từ ngày ra quyết định. Trong trường hợp cá nhân, tổ chức bị xử phạt cố tình trốn tránh, trì hoãn thì thời hiệu nói trên được tính kể từ thời điểm chấm dứt hành vi trốn tránh, trì hoãn.
Tại Điều 86 Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi, bổ sung năm 2020) cũng quy định: Cá nhân, tổ chức bị xử phạt vi phạm hành chính không tự nguyện chấp hành quyết định xử phạt thì bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt.
Các bãi trông giữ xe vi phạm tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn
Về xử lý phương tiện hết thời hạn tạm giữ mà người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp không đến nhận mà không có lý do chính đáng, tại Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính (sửa đổi, bổ sung năm 2020) quy định:
Trường hợp xác định được người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp của tang vật, phương tiện thì người ra quyết định tạm giữ phải thông báo cho họ 2 lần.
Lần thông báo thứ nhất phải được thực hiện trong thời hạn 3 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn tạm giữ tang vật, phương tiện.
Lần thông báo thứ hai được thực hiện trong thời hạn 7 ngày làm việc, kể từ ngày thông báo thứ nhất.
Hết thời hạn 1 tháng, kể từ ngày thông báo lần thứ hai nếu người vi phạm, chủ sở hữu, người quản lý hoặc người sử dụng hợp pháp không đến nhận thì trong thời hạn 5 ngày làm việc, người có thẩm quyền phải ra quyết định tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.