Thông tin từ tình báo Mỹ cho thấy Saudi Arabia đang mở rộng cả cơ sở hạ tầng và công nghệ tên lửa thông qua các giao dịch gần đây với Trung Quốc.
Hình ảnh vệ tinh chụp ngày 13/11/2018 cho thấy khả năng Saudi phát triển chương trình tên lửa đạn đạo tại căn cứ tên lửa ở al-Watah. Ảnh: Planet Labs. |
Theo CNN, 3 nguồn tin từng tiếp cận với báo cáo mật cho biết Saudi Arabia đang tiến hành mở rộng cơ sở hạ tầng cũng như công nghệ tên lửa sau khi mua các thiết bị của Trung Quốc.
Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Trump không hề công bố thông tin này trong loạt báo cáo gần đây, khiến nhiều nghị sĩ Dân chủ giận dữ khi phát hiện thông tin liên quan từ các kênh bên ngoài chính phủ. Các nghị sỹ cho rằng chính phủ đã cố tình phớt lờ về thông tin đó trong các cuộc họp.
Giới nghị sĩ Quốc hội lo ngại động thái trên của chính phủ là một phần trong “thỏa thuận ngầm” với Saudi Arabia trong bối cảnh Mỹ tìm cách kìm hãm Iran.
Ngoài ra, nguồn tin tình báo cũng đặt ra câu hỏi về cam kết của chính quyền Mỹ đối với việc không phổ biến tên lửa ở Trung Đông, và liệu Quốc hội Mỹ hiện có bắt kịp chính sách đối ngoại tại một khu vực đầy biến động hay không.
Nhà phân tích Behnam Taleblu nhận xét: “Việc Saudi Arabia quan tâm phát triển tên lửa đạn đạo rất đáng ngạc nhiên. Cả căn cứ tên lửa được báo cáo ở trên lẫn mối quan tâm của Saudi Arabia trong sản xuất nhiên liệu trong nước cho thấy ý muốn đối phó với Iran”.
Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) và Văn phòng Giám đốc Tình báo quốc gia đều không phản hồi với các thông tin trên. Về phía Trung Quốc, Bộ Ngoại giao nước này cho biết, Trung Quốc và Saudi Arabia là “đối tác chiến lược toàn diện” và cả hai bên luôn “duy trì sự hợp tác thân thiện trong tất cả các lĩnh vực, kể cả trong lĩnh vực bán vũ khí. Sự hợp tác này không vi phạm luật pháp quốc tế và không liên quan đến việc phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt”.
Thái tử Saudi Arabia, ông Mohammed Bin Salman tại chương trình 60 Minutes năm 2018. Ảnh:CBS News. |
Theo CNN, Saudi Arabia được cho là đã mua tên lửa đạn đạo của Trung Quốc cách đây vài thập kỷ và đã đẩy mạnh các thỏa thuận mua bán loại vũ khí này kể từ năm 2007. Riyadh được đánh giá là không có khả năng chế tạo tên lửa, thậm chí là khó vận hành hiệu quả những loại tên lửa mà họ sở hữu. Thực chất, việc sở hữu những tên lửa đạn đạo do Trung Quốc sản xuất là một cách để nước này phô trương sức mạnh quân sự trước các đối thủ trong khu vực, đặc biệt là Iran.
Trước đó, ngày 24/5, Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ sẽ điều động 1.500 binh sĩ và hơn chục máy bay ném bom tới Trung Đông, cũng như có kế hoạch bán vũ khí trị giá 8,1 tỷ USD cho Saudi Arabia, Jordan và Các tiểu Vương quốc Arab Thống nhất. Tehran nghi ngờ với quyết định này, Mỹ âm mưu tìm cách phụ thuộc vào năng lực quân sự của các quốc gia đồng minh Arab để ngăn chặn Iran trong khu vực hết mức có thể.
Đề cập đến khả năng triển khai hành động quân sự nhằm vào Iran, trong một tuyên bố mới nhất, Tổng thống Trump khẳng định khả năng đó luôn tồn tại, song nhà lãnh đạo Mỹ vẫn nhấn mạnh Washington luôn ưu tiên đối thoại với Tehran.
Mộc Miên (T/h)