Tiếp tục mở rộng tìm kiếm mộ tập thể liệt sĩ trong sân bay Tân Sơn Nhất

UBND TP Hồ Chí Minh chỉ đạo tiếp tục mở rộng khu vực tìm kiếm hài cốt liệt sĩ trong sân bay Tân Sơn Nhất.

UBND TP.HCM vừa có công văn khẩn gửi Bộ tư lệnh thành phố và Sở Tài nguyên và Môi trường về việc tiếp tục khảo sát, tìm kiếm hài cốt liệt sĩ tại khu vực phía tây sân bay Tân Sơn Nhất.

Theo đó, UBND TP.HCM giao Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Bộ Tư lệnh thành phố và các cơ quan có liên quan tiếp tục khảo sát, đào tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ (một tập thể) tại sân bay Tân Sơn Nhất. Thời gian thực hiện từ ngày 2/11 đến 24/11.

Trao đổi với PV, chiều 31/10, Thiếu tướng Trần Hữu Tài - Phó Chủ nhiệm Chính trị Quân khu 7 - cho biết, sau nhiều tháng triển khai, các đơn vị đã tìm thấy nhiều di vật như áo, túi, vải dù, nịt, ví da và một số mẫu xương... tại vị trí nghi có mộ tập thể các chiến sĩ giải phóng hy sinh trong trận tổng tấn công Mậu Thân đợt 1 năm 1968 tại Tân Sơn Nhất.

Tuy nhiên, những vật này được xác định là của các liệt sĩ trong mộ tập thể đã tìm thấy hồi năm 1995 còn sót lại, vì hai vị trí này rất gần nhau. "Sắp tới các lực lượng sẽ mở rộng khu vực tìm kiếm sang phía đường Phạm Văn Bạch", tướng Tài nói.

Như đã đưa tin trước đó, việc lực tìm kiếm mộ tập thể của hàng trăm chiến sĩ hy sinh trong trận đánh vào sân bay Tân Sơn Nhất hồi Tết Mậu Thân năm 1968 bắt nguồn từ thông tin do Kiến trúc sư Nguyễn Xuân Thắng cung cấp.

Ông Thắng cho biết, sau khi mộ tập thể khoảng 150 chiến sĩ tại khu vực sân bay Biên Hòa được tìm thấy ngày 13/4, (cũng từ tài liệu của ông và cộng sự), nhóm ông vẫn giữ liên lạc với các cựu binh Mỹ. Họ tiếp tục làm cầu nối để tìm kiếm và chuyển nhiều tư liệu liên quan đến chiến dịch Mậu Thân 1968.

"Các ông ấy không ngờ cuộc chiến tranh kết thúc đã gần 50 năm nhưng vẫn còn rất nhiều hài cốt chưa được tìm thấy. Khi về nước, họ nói sẽ tìm hiểu tất cả thông tin rồi cung cấp thêm cho chúng tôi", ông Thắng kể.

Trong quá trình tìm kiếm thông tin về mộ tập thể liệt sĩ ở sân bay Biên Hòa, ông Thắng thấy một số hình ảnh liên quan đến mộ tập thể ở sân bay Tân Sơn Nhất, vì cùng thời điểm năm 1968.

Manh mối đầu tiên là bức ảnh trắng đen có tấm bảng ghi nơi chôn cất quân giải phóng trong trận đánh đêm mùng 1 Tết Mậu Thân với nội dung kèm theo: "Ngôi mộ có 157 thi thể bộ đội Việt Nam, vị trí nằm ở khu vực đầu phía Tây khu vực sân bay Tân Sơn Nhất, giữa 2 đường taxiway (đường lăn). Phía Mỹ sử dụng máy ủi đào một đường hào rộng sau để chôn cất các thi thể, sau đó phủ đất lên".

Ông Thắng cùng các cộng sự cũng tìm thấy trên Internet một bức ảnh có nội dung tương tự nhưng có điểm khác nhau là "ngày 2 Tết Mậu Thân". Từ đó, nhóm ông nghi ngờ trong sân bay Tân Sơn Nhất có 2 khu mộ tập thể của bộ đội.

Kiến trúc sư Nguyễn Xuân Thắng phân tích, năm 1995 cơ quan chức năng đã quy tập ngôi mộ của 181 liệt sĩ hy sinh trong trận đánh vào sân bay Tân Sơn Nhất đêm 30 rạng sáng ngày 31/1/1968, mở đầu chiến dịch Tổng tiến công và nổi dậy xuân Mậu Thân 1968. Đây có khả năng là ngôi mộ 157 liệt sĩ mà tấm ảnh đen trắng đề cập.

Nhưng số liệu phía Mỹ thể hiện có đến hơn 600 liệt sĩ được chôn trong sân bay Tân Sơn Nhất, nên khả năng còn mộ tập thể khác chưa được tìm thấy và nó là khu vực thuộc tấm ảnh thứ 2.

Cựu binh Mỹ - ông Martin - sau đó cung cấp một số tấm ảnh vệ tinh sân bay Tân Sơn Nhất vào thời điểm 1/2/1968, 14/2/1968 và nhiều bức vẽ, sơ đồ sân bay có đánh dấu hố chôn tập thể 157 chiến sĩ hy sinh ngày 31/1.

Trong đó, có bức không ảnh đầu phía Tây sân bay do Bob Laymon chụp từ máy bay Boeing 707 khi cất cánh trên đường băng 07L-25R (được cho là ngay sau trận Mậu Thân). Trong ảnh thấy rõ máy ủi và rãnh đào hình vòng cung ở hướng 4-5h. Phía trên bên phải là đường Quốc lộ 1 - nay là đường Trường Chinh, đường Cộng Hòa và đường tuần tra vành đai sân bay.

Từ các thông tin có được, ông Thắng đã tổng hợp và gửi cơ quan chức năng xem xét tổ chức tìm kiếm mộ tập thể thứ 2 trong sân bay Tân Sơn Nhất.

Nguyễn Hà (T/h)