Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng nêu rõ, Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định đến năm 2030 là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Mục tiêu cụ thể, đến năm 2030 có 3.000km trong đó có tuyến cao tốc chiến lược Bắc – Nam phía Đông; thúc đẩy 3 đột phá chiến lược, nhất là đột phá về hạ tầng giao thông.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại lễ khởi công Dự án PPP tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng
Dự án này là tuyến cao tốc cuối cùng của Tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, góp phần thực hiện mục tiêu Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã đề ra về phát triển hạ tầng giao thông đến năm 2030; đáp ứng lòng mong mỏi của nhân dân Lạng Sơn và Cao Bằng, góp phần thực hiện 3 đột phá chiến lược; kết nối giao thông, kinh tế giữa ASEAN – Trung Quốc, Việt Nam – Trung Quốc; 2 vùng động lực là Đồng bằng Sông Hồng, núi phía Bắc; hai hành lang, một vành đai của Việt Nam với Trung Quốc, kết nối Hà Nội, Lạng Sơn, Cao Bằng, Cao Bằng – Lạng Sơn- Quảng Ninh.
Dự án mở ra không gian phát triển mới đặc biệt là với Cao Bằng và Lạng Sơn với Quảng Ninh, Hải Phòng; góp phần chủ trong thực hiện phân cấp, phân quyền, phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát, tự chủ của địa phương; thực hiện chủ trương thực hiện hợp tác công tư giữa Nhà nước , nhà đầu tư, doanh nghiệp theo hình thức PPP, có sự đồng lòng ủng hộ của nhân dân.
Ghi nhận, đánh giá cao sự vào cuộc quyết liệt của địa phương và nhà đầu tư để hoàn thành các thủ tục khởi công theo đúng quy định của pháp luật, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Hữu Nghị - Chi Lăng là tuyến cao tốc cuối cùng trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, nối Cao Bằng - Lạng Sơn - Hà Nội - Huế - TP.HCM - Cần Thơ - Cà Mau.
Thủ tướng đánh giá cao sự cố gắng nỗ lực của UBND tỉnh Lạng Sơn đã mạnh dạn nhận trách nhiệm của Chính phủ giao; cảm ơn nhân dân Lạng Sơn nơi có dự án đi qua đã nhường đất cho dự án
Thủ tướng đánh giá cao nỗ lực của UBND tỉnh Lạng Sơn, các bộ, ngành và nhà đầu tư trong việc hoàn thành các thủ tục để triển khai Dự án theo đúng chỉ đạo; đồng thời tiếp tục quan tâm, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện công trình.
Thủ tướng biểu dương và đánh giá cao vai trò của Tập đoàn Đèo Cả khi tham gia đầu tư vào Dự án. Với uy tín, năng lực đã được khẳng định qua nhiều dự án hạ tầng giao thông lớn, Tập đoàn Đèo Cả sẽ đưa Dự án quan trọng này về đích đúng tiến độ, chất lượng.
"Thời gian tới, công việc công việc phía trước còn nhiều vì đến 2025 phải hoàn thành thông xe dự án, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành trung ương tiếp tục đồng hành với UBND tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền chủ động, linh hoạt, nếu vượt thẩm quyền báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; phối hợp chặt chẽ với hai tỉnh với tất cả trách nhiệm, không đùn đẩy, né tránh", Thủ tướng nhấn mạnh.
Đối với địa phương, Thủ tướng đề nghị phát huy tính tự lực, tự cường, tinh thần trách nhiệm trong điều kiện mới, hoàn cảnh mới trong thi công tuyến cao tốc này để bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường, kỹ mỹ thuật, quản lý nhà nước thật tốt dự án.
Đối với nhà đầu tư, Thủ tướng đề nghị làm đúng luật, tránh tiêu cực, lợi ích nhóm, bảo đảm việc chỉ đạo thi công đúng tiến độ, chất lượng, an toàn, vệ sinh môi trường, tiêu chuẩn theo quy định.
Địa phương và doanh nghiệp tiếp tục chăm lo đời sống vật chất và tinh thần của người dân đã nhường đất cho dự án, di dời đến nơi ở mới có đời sống ít nhất bằng hoặc hơn nơi ở cũ.
Với các nhà thầu tư vấn, giám sát phải thực hiện đúng quy định của Nhà nước về tiến độ, chất lượng công trình, kỹ mỹ thuật, bảo đảm an toàn lao động, vệ sinh môi trường, phải hoàn nguyên sau thi công, bảo đảm môi trường sạch đẹp.
Với tinh thần công việc nhiều, yêu cầu cao, thời gian ngắn, các nhà thầu thi công, tư vấn, giám sát thực hiện "3 ca, 4 kíp", làm việc xuyên ngày nghỉ, ngày lễ, ngày Tết, "vượt nắng, thắng mưa", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương" , "chỉ bàn làm, không bàn lùi" để hoàn thành các nhiệm vụ đặt ra.
Thủ tướng mong nhân dân tiếp tục ủng hộ việc thi công dự án theo đúng tiến độ, mục tiêu đề ra; tiếp tục hỗ trợ các nhà quản lý, nhà thầu thực hiện đúng yêu cầu của dự án.
Phối cảnh cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng
Theo ông Hồ Minh Hoàng, Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả, hồi đầu năm 2024, Thủ tướng cũng tham dự lễ khởi công và có những chỉ đạo quyết liệt tại dự án Đồng Đăng - Trà Lĩnh. Đây cũng là một trong những Dự án điển hình mà Tâp đoàn Đèo Cả “đã biến không thành có, biến khó thành dễ” như lời Thủ tướng đã chỉ đạo.
"Hôm nay, Tập đoàn Đèo Cả tiếp tục ghi dấu ấn cho nghành giao thông khi cùng với tỉnh Lạng Sơn và các doanh nghiệp là các nhà đầu tư: DCC, 568, Lizen và Ngân hàng TP Bank sẽ chung tay thực hiện dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng. Đó vừa là vinh dự, vừa là trọng trách và đặc biệt hơn là sự cam kết với Thủ tướng, Bí thư Tỉnh ủy khi “Đã nói là làm, đã cam kết là thực hiện”, ông Hoàng cho hay.
Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả nhấn mạnh, đây là một trong mảnh ghép hoàn chỉnh của Tuyến cao tốc Bắc Nam. Để triển khai được Dự án như hôm nay, thật sự là khó khăn cho các Nhà đầu tư vì sau khi hoàn thành Dự án Bắc Giang - Lạng Sơn còn rất nhiều điều băn khoăn lo lắng về doanh thu, phương án hoàn vốn kéo dài đặc biệt các cam kết của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi bỏ đi 1 trạm thu phí, miễm giảm giá vé…
Nhưng với sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp của Thủ tướng và sự vào cuộc chia sẻ động viên của lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn, Tập đoàn Đèo Cả xác định tiếp tục đồng hành hoàn thành Dự án mới, tháo gỡ các vướng mắc cũ.
Việc thực hiện dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng có rất nhiều ý nghĩa quan trọng. Dự án hoàn thành sẽ hỗ trợ giải quyết bài toán lưu lượng, doanh thu thấp của tuyến “cao tốc cụt” Bắc Giang - Lạng Sơn hiện nay, là cơ sở để các bên khi tham gia các Dự án PPP ý thức được trách nhiệm của mình để khi gặp khó hãy cùng nhau kiên định đồng hành tháo gỡ.
Khi Dự án gần như rơi vào bế tắc, ngày 16/1/2023, trong buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Cao Bằng, Thủ tướng đã yêu cầu quay lại làm việc ngay với tỉnh Lạng Sơn để thúc đẩy việc thực hiện dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng.
Điều đó khẳng định đối với những Dự án đầu tư PPP khó khăn nếu có sự chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Nhà nước, quyết tâm vào cuộc của chính quyền địa phương và đặc biệt sự ủng của nhân dân thì chắc “Khó khăn nào cũng vượt qua, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành ” như lời của Bác đã nói.
Thủ tướng Chính phủ cùng đại diện địa phương, nhà đầu tư thực hiện nghi lễ bấm nút khởi công dự án
Chủ tịch Tập đoàn Đèo Cả cho biết: "Khi làm các Dự án khó chúng tôi điều xác định “Muốn thông đường thực địa, phải thông đường trách nhiệm”. Qua đây các nhà đầu tư sẽ quyết tâm “thông đường Dự án” Hữu Nghị - Chi Lăng nhưng rất mong Thủ tướng có ý kiến chỉ đạo các bên liên quan sớm tháo gỡ các vướng mắc tại dự án cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn trước đây.
Các doanh nghiệp đang cùng tham gia dự án này rất thấu hiểu và kiên định chờ đợi việc tháo gỡ các vướng mắc của nhà nước trong thời gian tới. Để đi đến mốc khởi công dự án, chúng ta đã vượt qua rất nhiều khó khăn, trong quá trình triển khai dự án sẽ còn nhiều khó khăn chờ đợi phía trước nhưng Tập đoàn Đèo Cả nói riêng và liên danh nhà đầu tư nói chung xin hứa với Chính phủ, người dân sẽ thực hiện dự án với tinh thần “vượt nắng, thắng mưa”, “chỉ tiến không lùi”.
Chúng tôi sẽ lấy công trường Dự án làm nơi thao trường đào tạo thực chiến không chỉ cho Tập đoàn Đèo Cả mà còn cho các doanh nghiệp khác, cùng phát triển khi thực hiện những giải pháp đầu tư PPP++, tổ chức thi công, kiểm soát tiến độ và chi phí Dự án bằng công nghệ mới như nhận diện khuôn mặt bằng sinh trắc học để quản lý nhân sự, cân điện tử để kiểm soát vật liệu, công nghệ Bim để quản lý chất lượng và tiến độ Dự án…".
Dự án tuyến cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng chiều dài 60km, gồm đoạn Hữu Nghị - Chi Lăng dài 43km, được thiết kế với quy mô 4 làn xe cơ giới, bề rộng nền đường 17m; đoạn kết nối cửa khẩu Tân Thanh - Cốc Nam dài 17km, với quy mô 2 làn xe cơ giới, bề rộng nền đường 14,5m.
Dự án được đầu tư theo phương thức đối tác công - tư, loại hợp đồng BOT, do UBND tỉnh Lạng Sơn làm Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền với tổng mức đầu tư 11.024 tỷ đồng.
Trong đó, vốn ngân sách nhà nước tham gia dự án: 5.495 tỷ đồng (3.500 tỷ đồng NSTW, 2.000 tỷ đồng NSĐP); Vốn Nhà đầu tư thu xếp: 5.529 tỷ đồng.Giá trị phần vốn Nhà nước hỗ trợ xây dựng công trình (không bao gồm chi phí của cơ quan có thẩm quyền, cơ quan ký hợp đồng, bên mời thầu, chi phí của hội đồng thẩm định, đơn vị được giao nhiệm vụ thẩm định và chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư) là 3.719 tỷ đồng. Dự án dự kiến hoàn thành trong năm 2026, thời gian thu phí và vận hành khai thác là 25 năm 8 tháng.
Nhà đầu tư được lựa chọn thực hiện Dự án là liên danh Công ty cổ phần Xây dựng Đèo Cả - Công ty cổ phần Tập đoàn Đèo Cả - Công ty cổ phần Xây dựng công trình 568 - Công ty cổ phần Lizen, trong đó Tập đoàn Đèo Cả đứng đầu liên danh. Đây cũng là nhà đầu tư đã “giải cứu” thành công cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn bị đình trệ nhiều năm.
Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng hoàn thành góp phần giảm thiểu tai nạn, ách tắc xảy ra tại nút giao của cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn với Quốc lộ 1. Đây là đoạn tuyến đầu của cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Khi dự án đi vào hoạt động sẽ cùng với Bắc Giang - Lạng Sơn và cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh đang triển khai, góp phần đồng bộ mạng lưới cao tốc, kết nối các cửa khẩu lớn của phía Bắc đến các trung tâm kinh tế lớn trên cả nước, góp phần tăng cường thông thương quốc tế, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội đất nước.