Thủ tục ly hôn đơn phương gồm những gì, thời gian giải quyết ra sao?

Tiền án phí ly hôn đơn phương trong trường hợp không có tranh chấp về tài sản được nộp tại cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện với mức án phí là 300.000 đồng. Người phải nộp án phí ly hôn là người đơn phương ly hôn.

Theo Điều 56 Luật Hôn nhân và Gia định 2014, Tòa án sẽ xem xét giải quyết yêu cầu ly hôn của vợ hoặc chồng nếu xét thấy có một trong các căn cứ sau:

Vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài.

Vợ hoặc chồng bị Tòa án tuyên bố mất tích.

Vợ hoặc chồng bị bệnh tâm thần hoặc bệnh khác không thể nhận thức, làm chủ được hành vi, đồng thời là nạn nhân của bạo lực gia đình do vợ, chồng của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

Trong các căn cứ trên, việc “hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài” được hiểu là vợ, chồng không còn yêu thương, chăm sóc nhau, thường xuyên có hành vi đánh đập, xúc phạm đối phương hoặc một trong hai bên có quan hệ ngoại tình…

Lưu ý, trong trường hợp vợ đang có thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì chồng không có quyền yêu cầu ly hôn ngay cả khi có đủ các căn cứ nêu trên.

Hồ sơ ly hôn đơn phương gồm những gì?

Nếu có căn cứ để ly hôn đơn phương như nêu trên, vợ hoặc chồng cần chuẩn bị đủ các giấy tờ sau:

Đơn xin ly hôn (Mẫu đơn ly hôn đơn phương ban hành kèm theo Nghị quyết số 01/2017/NQ-HĐTP)

Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn (bản chính)

Chứng minh nhân dân của vợ và chồng (bản sao có chứng thực)

Giấy khai sinh của các con (nếu có con chung, bản sao có chứng thực)

Sổ hộ khẩu gia đình (bảo sao có chứng thực)

Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu đối với tài sản chung (nếu có tài sản chung, bản sao có chứng thực)

Trường hợp không giữ Giấy chứng nhận kết hôn thì có thể liên hệ với cơ quan hộ tịch nơi đã đăng ký kết hôn để xin cấp bản sao.

Trường hợp không có Chứng minh nhân dân của vợ/chồng thì theo hướng dẫn của Tòa án để nộp giấy tờ tùy thân khác thay thế.

Nộp hồ sơ ly hôn ở đâu?

Về thủ tục đơn phương ly hôn (ly hôn theo yêu cầu của một bên) được nộp tại tòa án nhân dân cấp quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh nơi người còn lại đang cư trú.

Trong trường hợp không biết thông tin về nơi cư trú, làm việc của vợ/chồng bị đơn thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết được quy tại điểm a, khoản 1, Điều 39 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015.

Khi nhận và thụ lý đơn yêu cầu ly hôn của nguyên đơn, theo quy định tại Điều 170 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, tòa án có nghĩa vụ cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng cho đương sự.

Trong trường hợp này, tòa án sẽ thực hiện thủ tục niêm yết công khai để triệu tập bị đơn theo quy định tại khoản 2, khoản 3, Điều 179 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015, như sau:

Nếu tòa triệu tập hợp lệ đến lần thứ hai mà chồng hoặc vợ cố tình không có mặt thì tòa lập biên bản về việc không tiến hành hòa giải được và ra quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục chung. Nếu chồng hoặc vợ vẫn không có mặt tại phiên tòa thì tòa án sẽ xét xử vắng mặt bị đơn (theo quy định tại Điều 227 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015).

Án phí ly hôn đơn phương

Tiền án phí ly hôn được nộp tại cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện. Theo Nghị quyết 326/2016/UBTVQH14, mức án phí ly hôn được quy định như sau:

Nếu không có tranh chấp về tài sản: 300.000 đồng.

Nếu có tranh chấp về tài sản thì mức án phí tùy thuộc vào giá trị tài sản tranh chấp.

Trong đó: Tài sản từ 6 triệu đồng trở xuống: Án phí là 300.000 đồng; Tài sản trên 6 triệu đồng đến 400 triệu đồng: Án phí là 5% giá trị tài sản; Tài sản trên 800 triệu đồng đến 2 tỷ đồng: Án phí là 36 triệu đồng + 3% phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 800 triệu đồng; Tài sản trên 2 tỷ đồng đến 4 tỷ đồng: Án phí là 72 triệu đồng + 2% phần giá trị tài sản có tranh chấp vượt 2 tỷ đồng; Tài sản trên 4 tỷ đồng: Án phí là 112 triệu đồng + 0,01% của phần giá trị tài sản tranh chấp vượt 4 tỷ đồng.

Người phải nộp án phí ly hôn là người đơn phương ly hôn (nguyên đơn).

Thời gian giải quyết ly hôn đơn phương bao lâu?

- Tại cấp sơ thẩm: Thời gian giải quyết từ 4 - 6 tháng

- Tại cấp phúc thẩm: Thời gian giải quyết từ 3 - 4 tháng.

Trường hợp có tranh chấp về tài sản, thời gian giải quyết thường kéo dài hơn do cần phải xác minh và giải quyết các vấn đề pháp lý xung quanh tài sản chung. Do đó, nếu để giải quyết ly hôn nhanh nhất, có thể tách tranh chấp về tài sản thành một vụ án dân sự riêng.

Hoàng Yên (T/h)