Thông tin tiếp vụ triệt phá đường dây mua bán trẻ sơ sinh: Người mẹ cho con có bị xử lý hình sự?

Liên quan đến vụ triệt phá đường dây mua bán trẻ sơ sinh mà cục Cảnh sát Hình sự bộ Công an vừa triệt phá, ngoài hình phạt dành cho các đối tượng phạm tội, vấn đề hiện được nhiều người quan tâm là mẹ các cháu bé, những người đã giao con cho các đối tượng phạm tội làm “con nuôi”, sau đó mang bán, có bị xử lý hình sự?

Phá đường dây mua bán trẻ sơ sinh

Thiếu tướng Trần Ngọc Hà, Cục trưởng cục Cảnh sát Hình sự (C02) bộ Công an cho biết, cơ quan chức năng vừa triệt phá đường dây mua bán nhiều trẻ sơ sinh sang Trung Quốc. Quá trình điều tra, cục Cảnh sát Hình sự đã giải cứu 3 trẻ sơ sinh khi nhóm nghi phạm chưa kịp bán các nạn nhân ra nước ngoài.

Theo đó, khuya 25/2, lực lượng của cục Cảnh sát Hình sự phối hợp cùng Công an TP.Hà Nội và Công an tỉnh Cao Bằng kiểm tra nhiều địa điểm được nhóm mua bán người thuê để chăm nuôi trẻ sơ sinh. Sau cuộc đột kích, cảnh sát giải cứu 3 trẻ sơ sinh chưa bị bán ra nước ngoài và xác định nhiều phụ nữ có liên quan đường dây này.

Cục Cảnh sát Hình sự xác định đường dây phạm pháp có sự cấu kết, tham gia của nhiều người trong và ngoài nước. Cơ quan chức năng đã bàn giao các nạn nhân cho trung tâm Phụ nữ và phát triển thuộc hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam chăm sóc.

Mẹ cho con- “Xử” thế nào?

Trao đổi với PV, luật sư Nguyễn Anh Thơm, đoàn Luật sư Hà Nội cho biết đây là một chiến công xuất sắc của lực lượng Công an Nhân dân nói chung và cục Cảnh sát Hình sự nói riêng nhân dịp đầu năm mới trong bối cảnh cả nước đang quyết liệt phòng chống dịch bệnh Covid19 diễn ra phức tạp. Ngay sau khi nhận được tin báo tội phạm, cục Cảnh sát Hình sự đã phối hợp với các tỉnh, thành phố khẩn trương điều tra làm rõ hành vi phạm tội của các đối tượng để xử lý theo quy định của pháp luật.

Thực tế thời gian qua, tội phạm mua bán người đang có chiều hướng phức tạp, đặc biệt là nạn mua trẻ em đang đang gây bức xúc trong dư luận xã hội nước ta hiện nay. Hành vi này không chỉ xâm hại đến quyền trẻ em mà còn tác động xấu đến đạo đức, thuần phong mỹ tục và ảnh hưởng trực tiếp đến tình hình an ninh, trật tự của đất nước ta.

Trẻ em là đối tượng đặc biệt được pháp luật trong nước và quốc tế bảo vệ. Mọi hành vi xâm hại quyền trẻ em sẽ bị xử lý nghiêm minh. Luật Phòng, chống mua bán người 2012, luật Trẻ em 2016 đã nghiêm cấm hành vi bỏ rơi, bỏ mặc, mua bán, bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em,..

Xét hành vi của các đối tượng trong vụ án này đã có sự cấu kết chặt chẽ, tham gia của nhiều người trong và ngoài nước mua bán trẻ sơ sinh nhiều lần qua biên giới nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã cấu thành tội mua bán người dưới 16 tuổi theo quy định tại Điều 151 Bộ luật Hình sự.

Theo thông tin ban đầu, cơ quan điều tra đã giải cứu 3 trẻ sơ sinh khi nhóm nghi phạm chưa kịp bán các nạn nhân ra nước ngoài và làm rõ nhiều cháu khác đã bị bán sang Trung Quốc. Nếu có căn cứ xác định nhóm các đối tượng đã có hành vi mua bán 6 cháu bé trở lên thì sẽ phải đối mặt với hình phạt cao nhất tù chung thân theo quy định tại điểm e, khoản 3 Điều 151 Bộ luật Hình sự.

Đối với hành vi của những người phụ nữ là mẹ các cháu bé, do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, nhận thức pháp luật hạn chế không có điều kiện nuôi con nên đã cho các đối tượng nhận làm con nuôi và yêu cầu bồi dưỡng một số tiền nhất định sẽ không đồng phạm tội mua bán người dưới 16 tuổi là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật. Suy cho cùng họ lâm vào bước đường cùng mới cho con mình vừa sinh ra và ở góc độ xã hội, họ cũng là nạn nhân. Những người phụ nữ này vừa đáng trách, vừa đáng thương bởi họ chỉ nghĩ cho con để có thêm thu nhập và trang trải cuộc sống khó khăn của gia đình. Họ không ý thức được việc làm này đi ngược lại các giá trị đạo đức dân tộc; tình mẫu tử thiêng liêng;...

Phạt thật nghiêm để răn đe

Việt Nam được xem là điểm nóng của tình trạng mua bán người trong khu vực các nước tiểu vùng sông Mekong. Do đó việc xử lý nghiêm các đối tượng mua bán trẻ em là yêu cầu rất cấp thiết trong tình hình hiện nay không chỉ nhằm trừng trị các đối tượng mà còn là sự cảnh tỉnh, răn đe, phòng ngừa các đối tượng đã và đang thực hiện hành vi mua bán trẻ em qua biên giới.

Khoản 1 Điều 151 Bộ luật Hình sự quy định về tội Mua bán người dưới 16 tuổi như sau: Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 12 năm: a) Chuyển giao hoặc tiếp nhận người dưới 16 tuổi để giao, nhận tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác, trừ trường hợp vì mục đích nhân đạo; b) Chuyển giao hoặc tiếp nhận người dưới 16 tuổi để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân đạo khác; c) Tuyển mộ, vận chuyển, chứa chấp người dưới 16 tuổi để thực hiện hành vi quy định tại điểm a hoặc điểm b khoản này.

Nếu phạm vào một trong các tình tiết sau đây, người phạm tội sẽ bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm: a) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn; b) Lợi dụng hoạt động cho, nhận con nuôi để phạm tội; c) Đối với từ 02 người đến 05 người; d) Đối với người mà mình có trách nhiệm chăm sóc, nuôi dưỡng; đ) Đưa nạn nhân ra khỏi biên giới của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; e) Phạm tội 02 lần trở lên; g) Vì động cơ đê hèn; h) Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỉ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%, nếu không thuộc trường hợp quy định tại điểm d khoản 3 Điều này.

Mức án 18 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân sẽ áp dụng với những người có hành vi phạm tội có tổ chức; Có tính chất chuyên nghiệp; Gây thương tích, gây tổn hại cho sức khỏe hoặc gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỉ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; Đã lấy bộ phận cơ thể của nạn nhân; Làm nạn nhân chết hoặc tự sát; Đối với 06 người trở lên; Tái phạm nguy hiểm.