Tết cổ truyền Tsagaan Sar nơi thảo nguyên Mông Cổ có gì đặc biệt?

Lễ Tết của người Mông Cổ mang tên Tsagaan Sar, nghĩa là Trăng Trắng. Đây là ngày lễ truyền thống quan trọng nhất của đất nước này, bắt nguồn từ thế kỷ 13. Trong dịp lễ, người Mông Cổ thường mặc trang phục trắng, cưỡi ngựa trắng, ăn các món chế biến từ sữa có màu trắng, và trao tặng nhau những món quà màu trắng.

Tsagaan Sar không chỉ là lễ đoàn viên, mà còn là dịp để mọi người trở về gia đình, thể hiện lòng kính trọng với ông bà, cha mẹ. Đây cũng là cơ hội để thế hệ trẻ tìm hiểu về truyền thống, văn hóa dân tộc, cũng như gốc rễ của gia đình. Tết Trăng Trắng là dịp để chào đón mùa xuân sau mùa đông khắc nghiệt và gửi lời cảm ơn đến những người chăn nuôi gia súc.

Lễ Tết của người Mông Cổ mang tên Tsagaan Sar. Ảnh minh họa

Chuẩn bị cho Tsagaan Sar

Người Mông Cổ bắt đầu chuẩn bị cho ngày lễ này từ trước đó một tháng, bởi đây là biểu tượng của sự thịnh vượng và sức khỏe. Họ dọn dẹp nhà cửa, sân vườn, sửa chữa các vật dụng hỏng hóc, với niềm tin rằng sự sạch sẽ sẽ mang lại may mắn. Trang phục truyền thống được chuẩn bị kỹ lưỡng, trong khi các món ăn đặc trưng như bánh buuz và bansh được làm với số lượng lớn để tiếp đón người thân, bạn bè.

Trong suốt dịp lễ, mọi người luôn giữ thái độ tích cực, tránh suy nghĩ tiêu cực hay nói những điều không hay. Các khoản nợ được thanh toán trước năm mới, và tranh cãi cũng được tránh để đảm bảo một năm suôn sẻ.

Ý nghĩa màu trắng

Màu trắng, biểu trưng cho sự tinh khiết và may mắn, được người Mông Cổ đặc biệt yêu thích trong lễ Tsagaan Sar. Trong ba ngày Tết, họ thường mặc trang phục trắng và tặng nhau những vật phẩm cùng màu. Điều này cũng gắn liền với ý nghĩa của ngày lễ, đánh dấu sự kết thúc mùa đông và chào đón mùa xuân.

Màu trắng, biểu trưng cho sự tinh khiết, may mắn. Ảnh minh họa

Lễ cúng Thần Lửa

Ngày 23 tháng Chạp, sau khi dọn dẹp nhà cửa, người Mông Cổ tổ chức lễ cúng Thần Lửa, một nghi thức quan trọng trong tín ngưỡng. Tế phẩm bao gồm thịt dê, mỡ bò, khăn hada và rượu. Gia chủ sẽ châm đèn, đưa tế phẩm vào lửa và cầu mong sự bình an cho gia đình.

Nghi thức chúc Tết

Sáng mùng 1, người Mông Cổ thực hiện lễ xuất hành để chọn hướng đi tốt cho năm mới, sau đó đến thăm người thân, bạn bè. Khi chào hỏi người lớn tuổi, họ thực hiện nghi lễ zolgokh, thể hiện sự kính trọng bằng cách dùng khuỷu tay ôm lấy người cao tuổi.

Người đến chúc Tết được gia chủ đón tiếp nồng hậu với các món ăn truyền thống và rượu. Họ được mời uống ba lần rượu, thường là vodka, và khi ra về sẽ nhận được một món quà từ gia chủ.

Gia đình người Mông Cổ trong trang phục truyền thống đón năm mới. Ảnh minh họa

Các món ăn truyền thống

Mâm cỗ Tsagaan Sar rất phong phú, thường bao gồm thịt cừu, đuôi cừu, các sản phẩm từ sữa, bánh hấp buuz, cùng với rượu vodka hoặc sữa ngựa lên men. Các gia đình cũng chuẩn bị bánh quy xếp thành hình kim tự tháp, tượng trưng cho núi Sumeru.

Lễ Tsagaan Sar kéo dài 3 ngày, nhưng ý nghĩa của 15 ngày đầu năm rất quan trọng. Sau ngày mùng 7, người Mông Cổ hạn chế ra ngoài thăm hỏi, trở lại cuộc sống thường nhật, mang theo hy vọng về một năm mới an lành, tinh khiết như màu trắng của lễ hội.