Tây Du Ký là một trong tứ đại kiệt tác của Trung Hoa không chỉ kể về câu chuyện của bốn thầy trò Đường Tăng đi thỉnh kinh mà từng nhân vật trong tác phẩm này còn là hiện thân của bốn cuộc đời độc đáo khác nhau.
Trong Tây Du Ký, Tôn Ngộ Không đi theo Bồ Đề Tổ Sư, học được 72 phép biến hóa, tự do bay lượn trên mây, lộn một vòng đi xa tới 10 vạn 8 ngàn dặm (khoảng 54.000 km). Tôn Ngộ Không sau khi có võ nghệ cao cường đã từng lên trời làm quan chăn ngựa (Bật Mã Ôn) và được phong Tề Thiên Đại Thánh.
Trong một lần không được mời tới hội bàn đào do chức quan của mình quá nhỏ, Tôn Ngộ Không đã tức giận đại náo thiên cung, ăn trộm đào tiên và linh đan trường sinh bất tử của Thái Thượng Lão Quân rồi bỏ về Hoa Quả Sơn.
Tôn Ngộ Không được phong làm Tề Thiên Đại Thánh.
Khi ấy, Nhị Lang Thần Dương Tiễn, với sự hỗ trợ của Thái Thượng Lão Quân, đã phục mệnh Ngọc Hoàng tới Hoa Quả Sơn bắt Ngộ Không về xử lý. Sau khi bị bắt, dù bị nhốt trong Lò Bát quái của Thái Thượng Lão Quân, Tôn Ngộ Không vẫn giữ được toàn mạng và thoát ra bên ngoài, tiếp tục làm loạn.
Lúc này, Phật Tổ Như Lai mới đích thân ra tay thu phục Ngộ Không rồi giam giữ dưới chân Ngũ Hành Sơn. Sau 500 năm bị giam giữ, Ngộ Không cuối cùng đã được tự do nhờ có sự giúp đỡ của Đường Tăng và quyết định cùng sư phụ tham gia hành trình thỉnh kinh.
Tuy nhiên, khi mới được ra ngoài, Ngộ Không vẫn giữ bản tính hung hăng của mình. Trong một lần, Đại Thánh từng ra tay đập chết một con hổ dữ khiến sư phụ suýt ngã ngựa vì hoảng sợ. Sau đó, Ngộ Không còn ra tay giết hại 6 người thường, là những tên sơn tặc cản đường thỉnh kinh của 2 thầy trò.
Khi ấy, Đường Tăng vì không chịu được hành động hung hăng và tàn nhẫn của đồ đệ nên nặng lời quở trách: "Đã nghe ta, làm đồ đệ của ta thì không được sát sinh. Ngươi làm như vậy làm sao đến được đất Tây Thiên bái Phật. Nhà ngươi chẳng nghĩ phải trái giết tất cả, không có một lòng từ bi hiếu sinh nào. Ác quá. Ác quá".
Nghe vậy, Ngộ Không ấm ức nói: "Ta hết lòng phụng sự cho thầy, ấy vậy mà giờ gánh thêm tội sát sinh. Không đến đất Phật, Lão Tôn ta cũng không cần".
Khi Ngộ Không đã bỏ Đường Tăng mà đi, Quán Âm Bồ tát hoá thân làm bà lão, tặng cho Đường Tăng chiếc vòng Kim cô bằng vàng cùng bài "Định tâm chân ngôn chú" để kiềm chế Ngộ Không. Ngộ Không ghét cay ghét đắng vòng Kim cô tìm mọi các để gỡ ra mà không được nên mỗi khi y làm sai và bị Đường Tăng niệm chú là lại đau đầu không tài nào chịu nổi.
Vòng kim cô là món quà mà Tôn Ngộ Không ghét nhất.
Chiếc vòng Kim cô trên đầu Tôn Ngộ Không chính là để Tôn Ngộ Không nghe lời Đường Tăng. Bởi vì Ngộ Không tượng trưng cho tâm của Đường Tăng, nên phải quản chắc cái tâm của mình. Tâm con người dễ bị nhiễm dục niệm, bất ổn, "tâm viên ý mã".