Tài xế đánh lái ngoạn mục cứu mạng 2 nữ sinh trong gang tấc có phải bồi thường?

Đang lưu thông trên đường, xe máy chở 2 nữ sinh bất ngờ bị đổ ra đường. Tài xế xe tải chạy ngay sau “đánh lái” kịp thời, hai cô gái thoát chết trong gang tấc.

Tài xế Đỗ Văn Tiến (Hải Phòng) cố gắng đánh lái giúp 2 nữ sinh thoát nạn trong gang tấc, chiếc xe tải của tài xế Tiến đã va vào 2 ôtô trước khi lật nhào.

Sau sự việc này, tài xế lo lắng phải đối mặt với việc bồi thường của chủ xe tải cho 2 chủ ôtô. Vậy việc bồi thường sẽ được xử lý ra sao?

Dưới góc độ pháp lý, thạc sĩ, luật sư Vũ Quang Bá – công ty Luật TNHH Khải Hưng, Đoàn Luật sư TP.Hà Nội nhìn nhận, trong vụ việc này, trước mắt cần đợi kết luận chính thức từ cơ quan điều tra trong việc xác định lỗi của các bên, từ đó sẽ có cơ sở xác định trách nhiệm trong việc bồi thường thiệt hại hoặc thậm chí trách nhiệm về hình sự (nếu có).

Việc xác định tài xế xe tải có phải chịu trách nhiệm về hình sự hay dân sự hay không cần xác định lỗi khi căn cứ nhiều yếu tố như việc tài xế đi có trong tốc độ cho phép, hay khoảng cách giữa các xe có đảm bảo đủ điều kiện an toàn hay có sử dụng rượu, bia hoặc chất kích thích…

Trường hợp tài xế xe tải đã chấp hành đúng quy định về giao thông đường bộ, nếu xác định việc dẫn đến vụ tai nạn là sự kiện bất ngờ thì tài xế xe tải sẽ không phải chịu trách nhiệm về mặt hình sự.

Trong trường hợp này, tài xế xe tải vẫn có thể phải chịu trách nhiệm về mặt dân sự khi theo quy định Bộ luật dân sự 2015 thì người sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng.

Tuy nhiên, nếu kết luận điều tra xác định trường hợp gây tai nạn của tài xế xe tải thuộc trường hợp tình thế cấp thiết khi muốn tránh gây thiệt hại cho quyền, lợi ích hợp pháp của mình hoặc người khác mà không còn cách nào khác là phải gây thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn ngừa thì tài xế sẽ được loại trừ trách nhiệm về hình sự cũng như việc bồi thường thiệt hại về dân sự.

Cũng liên quan đến vấn đề này, luật sư Nguyễn Anh Thơm (Trưởng VPLS Nguyễn Anh, Đoàn LSTP Hà Nội) cho biết, qua nghiên cứu tình huống của tài xế xe tải đang lưu thông trên đoạn đường nội thị với tốc độ cho phép thì bất ngờ gặp tình huống hai xe máy đi ngay phía trước với khoảng cách rất gần, cùng chiều xảy ra va chạm khiến hai người ngã xuống giữa đường.

Ngay lập tức lái xe đã phản xạ rất nhanh và bình tĩnh đánh lái tránh đâm vào 2 người bị ngã nằm ra đường trước đầu xe.

Tài xế kể lại pha đánh lái ngoạn mục tránh hai người ngã giữa đường

"Hành vi đánh lái của tài xe đã tránh gây thương vong cho hai người đi đường nhưng đã gây thiệt hại cho phương tiện trên đường và bản thân xe tải của mình.

Trong trường hợp này, lái xe tải gây thiệt hại về tài sản cho hai ô tô trên đường (kể cả trường hợp thương vong) thuộc trường hợp tình thế cấp thiết được quy định tại Điều 23 Bộ luật hình sự 2015 là có căn cứ, đúng quy định của pháp luật", Luật sư Thơm bày tỏ quan điểm.

Luật sư Thơm cũng cho biết,về mặt xã hội, chúng ta coi việc hành động trong tình thế cấp thiết đánh lái tránh 2 người ngã ra giữa đường của tài xế Đỗ Văn Tiến là hành động có ích.

Thông thường, nhiều lái xe bị bất ngờ khi gặp chướng ngại vật đã đánh xe và lao thẳng vào phía bên đường, có thể lao vào nhà dân.

Nhưng trong trường hợp này, lái xe sau khi đánh lái tránh được 2 người ngã ra giữa đường đã tiếp tục bẻ lái trở lại nhằm hạn chế thấp nhất việc va chạm trực tiếp với nhà dân, tránh gây hậu quả lớn là việc làm cần thiết, dù có gây hư hỏng tài sản cho hai chiếc xe ô tô cũng là trường hợp thuộc tình thế cấp thiết.

Do đó, việc gây thiệt hại về tài sản trong tình thế cấp thiết, theo quy định tại Điều 601 Bộ luật dân sự 2015 thì lái xe và chủ phương tiện thuộc trường hợp miễn trừ trách nhiệm dân sự.

"Trong trường hợp này căn cứ theo pháp luật thì lái xe Đỗ Văn Tiến sẽ được miễn trừ tiền bồi thường đối với 2 chiếc xe con bị hư hỏng mà chiếc xe tải của anh này điều khiển xảy ra va chạm.

Việc sửa chữa 2 chiếc xe hư hỏng sẽ được bảo hiểm chi trả...", Luật sư Thơm nêu quan điểm.

Theo luật gia Phạm Đức Toàn (chuyên gia lĩnh vực bảo hiểm) nhận định, tài xế đã phản xạ và xử lý tình huống rất tốt, cứu được mạng 2 nữ sinh trong tích tắc. Tình huống 2 nữ sinh va quẹt với xe trước và ngã vào làn xe tải đang lưu thông, đối với tài xế xe tải là tình huống bất ngờ, bất khả kháng.

Pháp luật quy định trong tình huống bất ngờ, bất khả kháng, tài xế đã xử lý tốt (cứu được mạng người) thì sẽ loại trừ trách nhiệm hình sự (nếu có phát sinh). Trong vụ việc này, không có xảy ra trách nhiệm hình sự đáng tiếc.

Riêng về trách nhiệm dân sự với người thứ 3 (xe tải va quẹt 2 ôtô), trách nhiệm bồi thường quy định đối với chủ xe tải chứ không phải với tài xế.

Nếu kết quả điều tra của cơ quan chức năng là xe tải có lỗi trong việc va quẹt với 2 ôtô thì bên bảo hiểm của xe tải sẽ chi trả bồi thường. Trừ trường hợp có những chủ xe mua mức bảo hiểm trách nhiệm dân sự với người thứ 3 cao, còn lại với mức bảo hiểm thông thường thì bảo hiểm chi trả tối đa là 100 triệu đồng/vụ. Như vậy, nếu giá trị thiệt hại của 2 ôtô hơn 100 triệu thì chủ xe phải bù thêm tiền để bồi thường.

Nếu kết quả điều tra của cơ quan chức năng xác định 2 ôtô dừng, đỗ xe sai làn đường, sai quy định thì lỗi dẫn đến va quẹt từ phía xe tải được loại trừ. Trong tình huống này, chủ xe tải không phải chịu trách nhiệm bồi thường mà đơn vị bảo hiểm cho 2 ôtô trên sẽ chịu.

Luật sư Võ Vĩnh Sang (Đoàn luật sư TP.HCM) cho rằng, thiệt hại của xe tải và 2 ôtô là thiệt hại tài sản. Khi xảy ra tai nạn thuộc phạm vi bảo hiểm của bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự chủ xe, doanh nghiệp bảo hiểm có trách nhiệm bồi thường với ôtô (nếu xác định xe tải có lỗi).

Đối với tài sản luôn áp dụng quy tắc bảo hiểm trùng, tức là dù có tham gia nhiều loại hình bảo hiểm khác nhau, chủ xe tải cũng chỉ được chi trả mức tối đa tính trên một hợp đồng bảo hiểm.