Sự hình thành của siêu lục địa khiến Trái Đất không thể sinh sống trong 250 triệu năm nữa?

Theo tin thời sự thế giới mới nhất trên Guardian, một nghiên cứu mới cho thấy sự hình thành của một siêu lục địa trên Trái đất có khả năng “quét sạch” con người và bất cứ loài động vật có vú nào khác bẫn còn tồn tại trong vòng 250 triệu năm tới.

Bài báo xuất bản hôm 25/9 trên tạp chí Nature Geoscience là nỗ lực đầu tiên nhằm mô hình hóa mức độ khắc nghiệt của khí hậu do sự sắp xếp lại địa chất. Theo đó, siêu lục địa Pangea Ultima dự kiến sẽ hình thành khi tất cả các lục địa hiện tại hợp nhất lại với nhau trong tương lai xa.

Trong kỷ nguyên Pangea Ultima, nhiệt độ dự kiến sẽ rất khắc nghiệt với độ ẩm ở khu vực dọc bờ biển cao hơn hiện nay, trong khi các sa mạc nội địa rộng lớn lại cực kỳ khô cằn.

Ở thế giới này, nhiệt độ toàn cầu có thể tăng 15 độ C, thậm chí lên đến 30 độ C trên đất liền so với mức tiền công nghiệp. Với điều kiện như vậy, thế giới sẽ trở lại mức nhiệt độ cực độ từng trải qua trong kỷ Permi-Triassic cách đây 260 triệu năm, khi hơn 90% số loài bị tuyệt chủng. Được biết, nhiệt độ hơn 40 độ C kéo dài sẽ vượt quá sức chịu đựng của nhiều dạng sống.

Nhiệt độ dự kiến sẽ rất khắc nghiệt trong kỷ nguyên Pangea Ultima. Ảnh minh họa: Guardian

Sự tuyệt chủng hàng loạt sẽ xảy ra chủ yếu do các tình trạng liên quan đến nhiệt, khi hoạt động núi lửa lớn hơn đẩy vào khí quyền lượng carbon dioxide nhiều gấp đôi so với hiện tại, mặt trời già hơn sẽ phát ra nhiều bức xạ hơn và sự mở rộng của các sa mạc nội địa ở vùng nhiệt đới.

Dựa trên mô hình khí hậu của Văn phòng Cơ quan Khí tượng (MET) Anh và siêu máy tính của Đại học Bristol, nghiên cứu cũng cung cấp manh mối kiến tạo về các sự kiện tuyệt chủng trong quá khứ. Dữ liệu mới có thể hỗ trợ cho các nhà thiên văn học đang tìm kiếm các hành tinh khác có thể sinh sống được.

Động vật có vú được coi là thành công về mặt tiến hóa của thế giới, nhất là từ khi loài khủng long tuyệt chủng. Tuy nhiên, khả năng thích ứng với nhiệt của động vật có vú quá chậm, kể cả con người dù đã sinh sống trên Trái Đất trong thời gian tương đối ngắn.

Họ người xuất hiện khoảng 6 triệu năm trước khi thể giới mát mẻ hơn nhiêu so với thời kỳ khủng long. Mặc dù loài người phát chuyển nhanh đang kể nhưng chúng ta sẽ phải đối mặt với những thách thức to lớn trong kỷ Pangea Ultima, trong trường hợp vượt qua được cuộc khủng hoảng khí hậu do chính con người gây ra và sự tuyệt chủng hàng loạt của các loài khác.

Bên cạnh tác động trực tiếp của nắng nóng, thế giới còn phải đối mặt với những vấn để nghiêm trọng về nguồn cung cấp thực phẩm do thảm thực vật bị tàn phá. Bài báo trên tạp chí Nature Geoscience lưu ý, hầu hết các cây trồng đều khó sống sót ở nhiệt độ trên 40 độ C và sẽ chết nếu ở trong nhiệt độ 60 độ C một thời gian dài.

Ông Alexander Farnsworth thuộc Đại học Bristol, tác giả chính của bài báo chia sẻ, viện cảnh về một sự kiện tuyệt chủng khác, bao gồm cả con người, là một lời nhắc nhờ nghiêm túc về tình trạng hiện tại.

“Trái Đất có một môi trường rất dễ thay đổi. Con người vô cùng may mắn với những gì chúng ta có hiện nay. Vậy nên, chúng ta không nên đẩy khí hậu vượt ngưỡng mát mẻ hơn những gì chúng ta đã trải qua. Chúng ta là loài thống trị nhưng Trái Đất và khí hậu sẽ quyết định điều đó kéo dài bao lâu. Điều gì xảy ra sau đó thì ai cũng đoán được. Loài chiếm ưu thế có thể là một loài hoàn toàn mới”, ông Farnworth nói.

Dữ liệu mới có thể hỗ trợ cho các nhà thiên văn học đang tìm kiếm các hành tinh khác có thể sinh sống được. Ảnh minh họa: Space.com

XEM THÊM: Quan tham Trung Quốc giấu 3 tấn tiền mặt trong nhà, số lượng nhân tình gây “choáng”

Mặc dù thừa nhận mức độ chính xác của dự đoán này không cao do thời gian vô cùng dài nhưng các tác giả hy vọng nghiên cứu của họ sẽ mang đến những thông tin hữu ích về các sự kiện tuyệt chủng hàng loạt trong quá khứ, cũng như khả năng sinh sống của các hành tinh khác.

Cho đến nay, khi các nhà thiên văn học quét các thiên hà xa xôi để tìm các hành tinh có thể trở thành nơi ở thay thế cho con người, họ chủ yếu xem xét khoảng cách từ Mặt trời gần nhất và sự hiện diện của nước. Nghiên cứu mới chỉ ra rằng kiến tạo cũng là một yếu tố quan trọng quyết định khí hậu của một hành tinh.

“Nếu NASA chỉ có thể gửi một tàu con thoi đến một hành tinh duy nhất thì tôi sẽ lựa chọn hành tinh không có siêu lục địa. Tốt hơn là nên có nhiều hành tinh rải rác xung quanh, như Trái Đất hiện nay vậy”, ông Farrnsworth cho hay.

Đinh Kim (Theo Guardian)