Sở Y tế tỉnh Lào Cai: Đổi mới y tế cơ sở, đưa niềm tin tới người bệnh

Sau khi đi vào vận hành chính quyền 2 cấp ngành y tế tỉnh Lào Cai nói riêng cũng không nằm ngoài "dòng chảy" chung ấy. Phóng viên Đời sống và Pháp luật đã có cuộc phỏng vấn ông Hoàng Quốc Hương - Giám đốc Sở Y tế tỉnh Lào Cai về công tác chuyển đổi số trong ngành Y tế Lào Cai.

Xin ông cho biết thời gian trở lại đây, ngành y tế tỉnh Lào Cai đã đạt được những kết quả nổi bật nào trong phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số?

Thời gian qua, ngành Y tế Lào Cai đã có bước phát triển mạnh mẽ nhờ sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và sự hỗ trợ của Bộ Y tế. Nhiều dự án đầu tư, nâng cấp và cải tạo cơ sở y tế từ tuyến tỉnh đến trạm y tế được triển khai đồng bộ, tạo nền tảng để phát triển kỹ thuật chuyên sâu và đẩy mạnh chuyển đổi số.

Ngành y tế tỉnh Lào Cai được dầu tư hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại được bổ sung với quy mô lớn, bao gồm: ECMO, hệ thống siêu lọc máu, kính hiển vi phẫu thuật, hệ thống phẫu thuật nội soi, buồng ô-xy cao áp, hệ thống DSA, máy chụp CT đa lát cắt (bao gồm CT 768 lát), hệ thống xạ trị, cộng hưởng từ 1.5 Tesla… Nhờ đó, nhiều kỹ thuật cao đã được triển khai ngay tại tỉnh như: phẫu thuật thần kinh - sọ não, can thiệp mạch não - mạch vành - mạch tạng cấp cứu, tiêu huyết khối điều trị đột quỵ, phẫu thuật nội soi ổ bụng nâng cao, tán sỏi ngược dòng, chạy thận nhân tạo và kỹ thuật IVF tại Bệnh viện Sản - Nhi.

Nhằm triển khai công tác khám chữa bệnh đồng đều, các đơn vị khu vực đã có bước tiến nhanh trong năng lực chuyên môn khi chủ động áp dụng nhiều kỹ thuật mới, như: Phẫu thuật nội soi cắt túi mật, ruột thừa, Tán sỏi niệu quản ngược dòng, Chạy thận nhân tạo, Điều trị đột quỵ não trong "cửa sổ" 4,5 giờ bằng thuốc tiêu huyết khối Đặc biệt, việc thiết lập và vận hành mạng lưới cấp cứu đột quỵ xã, bệnh viện khu vực - bệnh viện tỉnh theo hướng "gần dân nhất - nhanh nhất" đã tạo bước tiến quan trọng, giúp người bệnh tiếp cận dịch vụ trong "thời gian vàng", giảm tỷ lệ tử vong và di chứng.

Hạ tầng y tế số tiếp tục được củng cố: dữ liệu kết nối liên thông từ xã đến tỉnh và kết nối với các bệnh viện tuyến Trung ương như Bạch Mai, Việt Đức, Nhi Trung ương, Đại học Y Hà Nội, TWQĐ 108… thông qua hội chẩn từ xa và chuyển giao kỹ thuật. Người dân vùng sâu, vùng xa được tiếp cận dịch vụ chất lượng cao ngay tại địa phương.

Cùng với đầu tư trang thiết bị, toàn ngành đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số. 100% cơ sở khám chữa bệnh đã triển khai bệnh án điện tử; các bệnh viện áp dụng hệ thống quản lý thông minh, thanh toán không dùng tiền mặt, đăng ký khám trực tuyến, rút ngắn thời gian chờ và nâng cao chất lượng phục vụ.

Song song với đó, ngành Y tế đặc biệt chú trọng đẩy mạnh nghiên cứu khoa học và phong trào sáng kiến kỹ thuật. Các bệnh viện và đơn vị y tế đã tích cực đề xuất đề tài ứng dụng thực tiễn, cải tiến quy trình chuyên môn, tối ưu hóa kỹ thuật điều trị, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ và an toàn người bệnh. Nhiều sáng kiến đã được áp dụng hiệu quả trong chẩn đoán, cấp cứu, hồi sức, khám chữa bệnh từ xa và quản lý bệnh viện, tạo động lực đổi mới sáng tạo lan tỏa trong toàn ngành.

Sự ra đời của NQ 57 được xem là nguồn động lực mạnh mẽ, “chìa khóa” mở ra nhiều cơ hội phát triển cho ngành y tế. Để đáp ứng và triển khai đồng bộ, hiệu quả NQ 57 là một trong những thách thức lớn nhất, đặc biệt là ở tuyến y tế cơ sở. Ý kiến, nhận định của ông như thế nào về vấn đề này?

Nghị quyết 57-NQ/TW (22/12/2024) là động lực lớn thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong toàn ngành Y tế. Tuy nhiên, việc triển khai thực tế - nhất là ở tuyến cơ sở - đang đối mặt nhiều khó khăn.

Thứ nhất là, hiện trên địa bàn tỉnh cơ sở vật chất tại một số trạm y tế xã xuống cấp, chưa đáp ứng yêu cầu. Trang thiết bị thiếu và lạc hậu, đặc biệt ở tuyến cơ sở.

Hai là, nhân lực y tế còn thiếu và chưa đồng bộ; nhiều xã chưa có bác sĩ cố định; chính sách thu hút chưa đủ hấp dẫn. Một bộ phận cán bộ tuổi cao chưa thành thạo công nghệ thông tin, khó thích ứng với hệ thống số hóa.

Và hạ tầng công nghệ thông tin và kinh phí triển khai chuyển đổi số vẫn hạn chế. Một số khu vực miền núi mạng internet chưa ổn định; thiết bị tin học thiếu hoặc đã cũ; người dân chưa quen sử dụng nền tảng số.

Để triển khai hiệu quả Nghị quyết 57, ngành Y tế Lào Cai đang chủ động huy động nhiều nguồn lực: tranh thủ hỗ trợ của Trung ương, phối hợp doanh nghiệp viễn thông - công nghệ để nâng cấp hạ tầng số; đào tạo nhân lực tại chỗ; triển khai chính sách thu hút bác sĩ trẻ và đẩy mạnh xã hội hóa.

Phát triển mạng lưới y tế số và y tế từ xa, song song với phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và CĐS Quốc gia. Vậy xin ông cho biết thời gian tới, ngành y tế Lào Cai sẽ ưu tiên, tập trung vào những giải pháp cụ thể nào để tạo sự đột phá hơn nữa về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, CĐS?

Ngành Y tế Lào Cai xác định các nhóm giải pháp trọng tâm như: Hạ tầng số - dữ liệu y tế: Xây dựng cơ sở dữ liệu y tế thống nhất toàn tỉnh; phát triển hồ sơ sức khỏe điện tử cho từng người dân; hướng tới kho dữ liệu lớn phục vụ dự báo dịch tễ và hỗ trợ điều hành. Y tế từ xa: Mở rộng mạng lưới khám chữa bệnh từ xa tỉnh – xã và kết nối với tuyến Trung ương; trang bị hệ thống hội chẩn trực tuyến, chẩn đoán hình ảnh kết nối mạng; xây dựng Trung tâm điều hành y tế thông minh. Chuyển đổi số bệnh viện và dịch vụ công: Đẩy mạnh bệnh viện thông minh, thanh toán không dùng tiền mặt, xếp số tự động, đăng ký khám trực tuyến; mở rộng số hóa sang tiêm chủng, dược - vật tư, quản lý trang thiết bị. Đổi mới sáng tạo - nghiên cứu khoa học: Khuyến khích đề xuất đề tài, áp dụng kỹ thuật mới; xây dựng hệ sinh thái y tế thông minh ứng dụng AI, IoT trong quản lý bệnh viện và giám sát dịch bệnh. Phát triển nhân lực số: Tổ chức đào tạo chuyên sâu, mở lớp tại địa phương; phổ cập kỹ năng số cho toàn bộ nhân viên y tế. Cơ chế - chính sách: Tham mưu cơ chế đặc thù, đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức của người dân về sử dụng dịch vụ số.

Đến nay ngành Y tế Lào Cai đã triển khai những nhiệm vụ gì để công tác phòng, chống dịch bệnh được chủ động ứng phó trong mọi tình huống?

Ngành Y tế luôn xác định phòng, chống dịch là nhiệm vụ then chốt. Các giải pháp trọng tâm gồm: Xây dựng kịch bản ứng phó phù hợp từng tình huống dịch bệnh; nâng cao trách nhiệm của chính quyền các cấp. Tăng cường đào tạo, tập huấn đội ngũ; nâng cao kỹ năng giám sát - truy vết - xử lý dịch. Đảm bảo vật tư, vắc-xin, trang thiết bị; ứng dụng dữ liệu lớn và AI trong dự báo dịch bệnh. Giám sát dịch tễ qua phần mềm quản lý bệnh truyền nhiễm; kiểm soát chặt chẽ tại cửa khẩu. Đẩy mạnh truyền thông đa nền tảng, sử dụng infographic, video, podcast giúp người dân dễ tiếp nhận.

Một số điển hình Bệnh viện, Trung tâm y tế khu vực tỉnh Lào Cai, đưa CĐS để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và công tác chăm sóc sức khỏe người dân của từng khu vực trên địa bàn tỉnh đã đạt được những thành tích tiêu biểu khi ứng dụng CĐS vào khám chữa bệnh?

Trong thời gian qua, các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn tỉnh - từ tuyến tỉnh đến tuyến khu vực - đã thể hiện tinh thần đổi mới mạnh mẽ, kiên trì nâng cao chất lượng dịch vụ và từng bước tiệm cận các chuẩn mực của hệ thống y tế hiện đại. Mỗi đơn vị đều có những cách làm sáng tạo, những bứt phá đáng ghi nhận, tạo nên diện mạo mới cho ngành Y tế Lào Cai như: Bệnh viện ĐK khu vực Mường Khương một trong nhưng đơn vị đi đầu trong thực hiện chuyển đổi số toàn diện: Bệnh viện đã số hóa gần như toàn bộ quy trình: bệnh án điện tử, chỉ định, kê đơn, thanh toán trên hệ thống; lấy số tự động, khám theo lịch hẹn, gần như không còn hồ sơ giấy nên tiết kiệm hàng trăm triệu đồng/năm và rút ngắn thời gian chờ. Trong 9 tháng đầu 2025, bệnh viện tiếp nhận hơn 30.000 lượt khám, gần 9.000 nội trú; mức hài lòng người bệnh tăng rõ rệt.

 Trung tâm Y tế khu vực Văn Yên và Yên Bình đã sớm hoàn thiện bệnh án điện tử, thanh toán không dùng tiền mặt và hệ thống xếp số tự động, kèm đăng ký khám qua ki-ốt/ứng dụng, trả kết quả trực tuyến. Những giải pháp này giúp quy trình khám chữa bệnh tinh gọn, giảm mạnh thời gian chờ và nâng cao trải nghiệm của người dân. Sớm triển khai Quy trình báo động đỏ nội viện tại TTYT khu vực Văn Yên, mô hình cấp cứu một cửa tại TTYT khu vực Yên Bình làm tăng cơ hội cứu chữa cho người bệnh nặng khi tiếp cận bệnh viện được tiếp cận dịch vụ y tế…và nhiều đơn vị khác.

Những điển hình trên cho thấy ngành Y tế tỉnh Lào Cai đã và đang chuyển mình mạnh mẽ, tận dụng hiệu quả khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, phòng chống dịch, chăm sóc sức khỏe nhân dân qua đó góp phần thiết thực vào phát triển kinh tế xã hội bền vững và nâng cao chỉ số hạnh phúc của người dân trong thời kỳ chính quyền hai cấp sau sáp nhập.

Kết quả nổi bật này là minh chứng rõ nét cho sự chuyển mình tích cực của ngành Y tế Lào Cai, một ngành không ngừng đổi mới, mạnh dạn ứng dụng khoa học công nghệ và quyết liệt trong chuyển đổi số, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ thống y tế chất lượng, hiện đại, công bằng và phục vụ tốt nhất cho người dân góp phần nâng cao chỉ số hạnh phúc của người dân trong kỉ nguyên mới./.

Xin cảm ơn ông!