Sau 12 năm tranh chấp, họa sĩ Lê Linh được công nhận là "cha đẻ" của Thần đồng đất Việt

Sau nhiều ngày xét xử, HĐXX TAND quận 1 (TP.HCM) công nhận ông Lê Linh là tác giả của bộ truyện tranh Thần đồng Đất Việt. Và việc Công ty Phan Thị sử dụng các hình tượng nhân vật để xây dựng những tác phẩm phái sinh mà không có sự đồng ý của ông Linh đều là xâm phạm.

Sáng 18/2, TAND quận 1 (TP.HCM) đưa ra phán quyết vụ tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ truyện Thần đồng đất Việt giữa nguyên đơn là ông Lê Linh, bị đơn là Công ty Phan Thị và bà Phan Thị Mỹ Hạnh.

Căn cứ vào tài liệu hồ sơ vụ án và quá trình tranh tụng tại tòa, HĐXX nhận thấy, theo quy định của pháp luật, quyền tác giả phát sinh từ thời điểm sáng tạo ra tác phẩm, thể hiện dưới hình thức vật chất nhất định. Tác giả là người sáng tạo ra một phần hoặc toàn bộ tác phẩm. Những điều nằm trong suy nghĩ, tồn tại dưới dạng ý tưởng thì không phải là tác phẩm văn học khoa học. Trước khi tác phẩm Thần đồng đất Việt xuất hiện thì trên thị trường chưa hề có sự hiện diện của 4 nhân vật Trạng Tí, Sửu Ẹo, Dần Béo, Cả Mẹo.

Trong nhiều năm liền, trên bìa sách đều thể hiện ông Linh là tác giả của 4 nhân vật này. Bên cạnh đó, chứng cứ các tập truyện ông Linh đưa ra đều phù hợp, khẳng định ông Lê Linh là tác giả của 4 hình tượng nhân vật trong Thần đồng đất Việt. Trong thời gian đó, bên Phan Thị cũng không hề lên tiếng cải chính về việc họa sĩ Lê Linh không phải là tác giả. Công ty này trả tiền nhuận bút cho ông Linh, đây cũng là điều chứng minh bị đơn thừa nhận vai trò của ông Linh.

Việc bị đơn cho rằng bà Hạnh đã hình dung ra nhân vật Thần đồng đất Việt trong suy nghĩ, nhờ ông Lê Linh vẽ lại, điều này không có cơ sở vì không được thể hiện dưới dạng vật chất nhất định và không được pháp luật bảo hộ.

Do đó, HĐXX tuyên công nhận ông Lê Linh là tác giả của bộ truyện tranh Thần đồng Đất Việt. HĐXX cũng chấp nhận một phần yêu cầu của nguyên đơn về yêu cầu buộc Công Ty Phan Thị xin lỗi công khai trên báo Tuổi Trẻ và báo Thanh Niên trong 3 số liên tiếp và bồi thường chi phí thuê luật sư là 15 triệu đồng.

HĐXX nhận định, ngoài ông Linh không ai tham gia vào sáng tạo bốn hình tượng cho nên có cơ sở để xác định ông Linh là tác giả đối với bốn hình tượng nhân vật nêu trên.

Các biến thể được biến đổi để xây dựng các tác phẩm phái sinh, ông Linh đã thể hiện 4 hình tượng nhân vật khác nhau dựa trên các tích trạng có nội dung đây cũng là hình thức tạo thành các tác phẩm phái sinh.

Việc Công ty Phan Thị sử dụng các hình tượng để xây dựng những tác phẩm phái sinh mà không có sự đồng ý của ông Linh đều là xâm phạm.

Trước đó vào ngày xét xử 24, 25/1 hai bên đã lần lượt đưa ra những tài liệu chứng minh mình là tác giả của bộ truyện tranh này.

Ngày 1/2, đại diện VKS phát biểu quan điểm đề nghị toà án công nhận ông Lê Linh chính là tác giả của bốn hình tượng nhân vật Tí, Sửu, Dần, Mẹo. Vì đại diện bị đơn cho rằng chính bà Hạnh lại là người “cầm tay chỉ cho ông Linh vẽ” nhưng lại không có chứng cứ chứng minh điều này. Vì quyền tác giả phát sinh từ khi tác phẩm được sáng tạo dưới một hình thức nhất định không phân biệt nội dung đã được công bố hay chưa công bố, đăng ký hay chưa đăng ký.

Bên cạnh đó, trả lời vị chủ toạ về quyền tác giả ông Linh nói “nếu vẽ theo ý tưởng của người khác thì không phải là tác giả.”

Đến ngày 14/2, HĐXX dự định tuyên án tuy nhiên đã xem xét, cần làm rõ thêm một số vấn đề nên quyết định quay lại phần hỏi. Trả lời, về yêu cầu đòi bồi thường nguyên đơn - ông Linh xác nhận với toà rằng ông yêu cầu Công Ty Phan Thị xin lỗi về hành vi xâm phạm quyền tác giả, bồi thường chi phí thuê Luật sư bảo vệ quyền lợi cho mình. Bị đơn không có ý kiến gì về yêu cầu đòi bồi thường này của nguyên đơn.

Nguyễn Phượng (T/h)