Sao viết tự truyện: Sống phải để lại chút danh cho đời?

(ĐSPL) - Nhìn lạ? thờ? g?an hơn chục năm trở lạ? đây, nh?ều ngườ? không khỏ? g?ật mình bở? một thực tế là có quá nh?ều sao v?ết tự truyện đến mức tưởng như làng g?ả? trí sắp trở thành làng văn. Thế mớ? thấy, chẳng b?ết tự bao g?ơ, tự truyện trở thành một cá? "mốt" thu hút từ sao sáng đến sao mờ tham g?a.

Đã nổ? t?ếng phả? có tự truyện

Cách đây 8 năm, kh? công bố vớ? báo g?ớ? sẽ cho ra mắt cuốn tự truyện vớ? 80\% sự thật về cuộc đờ? của mình, ngườ? đẹp Hà K?ều Anh đã đánh một dấu mốc “quan trọng” là hoa hậu V?ệt Nam đầu t?ên v?ết tự truyện về cuộc đờ? và sự ngh?ệp của mình sau 12 năm đăng quang ngô? vị sắc đẹp cao nhất. Từ đó cho đến nay, như một trào lưu có sức hút kỳ lạ, thể loạ? văn học đặc b?ệt này lô? kéo được rất nh?ều nghệ sĩ cả trong lẫn ngoà? g?ớ? showb?z tham g?a và thử sức vớ? tâm lý được ăn cả ngã về không. Nếu có một cuộc thống kê về những nghệ sĩ đã mạo h?ểm cầm bút v?ết tự truyện từ độ nổ? t?ếng cao đến nổ? vừa vừa, chắc chắn sẽ tốn không ít g?ấy mực của những ngườ? kỳ công lên danh sách. Kể từ tự truyện của phá? đẹp như: Hoa hậu Hà K?ều Anh, Hoa hậu trá? đất Trúc D?ễm, ngườ? mẫu Thanh Hằng, d?ễn v?ên Tăng Thanh Hà, ca sĩ Vy Oanh cho đến tự truyện của g?ớ? mày râu như cầu thủ Công V?nh, ca sĩ Long Nhật, d?ễn v?ên Lương Mạnh Hả?, anh bo Đan Trường, ông hoàng nhạc V?ệt Đàm Vình Hưng đều thu hút không ít sự quan tâm của công chúng. Ngay cả thần đồng nhỏ tuổ? Đỗ Nhật Nam cũng sắp cho ra tự truyện và gần đây nhất (tháng 1/2013) là cuốn t?ểu thuyết đầu tay mang tên Mặt nạ - Treo gương trong phòng ngủ của nữ ca sĩ T?nna Tình, được cho là cuốn tự truyện t?ết lộ những góc khuất chấn động của g?ớ? showb?z V?ệt.

Nó? mang tâm lý đánh cược, bở? nếu thành công, tự truyện sẽ g?úp cho tên tuổ? chủ nhân của nó nhanh chóng nổ? như cồn nhưng nếu chẳng may thất bạ? thì họ cũng nhận được không ít gạch, đá từ dư luận. Nắm bắt được khả năng năm ăn năm thua này, nên những tác phẩm tự truyện của nghệ sĩ thường nằm trong phạm v? an toàn, ít mang g?á trị văn học hay nhân văn mà nặng về những chuyện bây g?ờ mớ? kể như một cuốn nhật ký hay t?ểu sử cá nhân. Thế nên mớ? có chuyện tự truyện của sao sáng và sao mờ đều na ná g?ống nhau: kể lạ? cuộc sống từ kh? cơ cực đến kh? thành sao, những cuộc tình rắc rố? tay ba tay tư vớ? các đạ? g?a, những trắc trở và g?an nan trong nghề như một tấm gương mẫu t?êu b?ểu mà nếu đọc chắc chắn không ít ngườ? phả? hoà? ngh? và thắc mắc là có bao nh?êu phần trăm sự thật trong những câu chuyện ấy?

Trong tự truyện của ngườ? mẫu k?êm d?ễn v?ên đ?ện ảnh Tăng Thanh Hà, cô kể về quá trình g?an nan và không kém phần g?an khổ kh? từ một cô bé bán trá? cây dạo vươn lên trở thành một d?ễn v?ên đ?ện ảnh toả sáng, một ngườ? mẫu sáng g?á của làng g?ả? trí. Nhưng đ?ều trớ trêu lạ? nằm ở chỗ sự thật là g?a đình của d?ễn v?ên Đẹp từng cent?met có bán trá? cây nhưng đạ? lý trá? cây của g?a đình cô có quy mô rất lớn và có khả năng phân phố? khắp toàn cầu. Còn trong tự truyện của nam d?ễn v?ên chính Bỗng dưng muốn khóc, Lương Mạnh Hả? kể về chuyện đã từng khổ sở lăn lóc vớ? cuộc đờ? vớ? đủ công v?ệc từ chuyện đ? làm xe ôm, làm thêm ở tạp chí đến chuyện b?ết tự lập từ năm 18 tuổ?. Hay như ngườ? mẫu chân dà? số 1 sàn catwalk V?ệt, s?êu mẫu Thanh Hằng kể chuyện từ lúc ngây thơ em chẳng v?ết gì cho đến chuyện v?nh dự đoạt được g?ả? thưởng Hoa hậu V?ệt Nam qua ảnh, rồ? trở thành ngườ? mẫu k?êm d?ễn v?ên đ?ện ảnh d?ễn như thế nào. Cuố? năm 2012, một trong những thảm hoạ MC V?ệt là ca sĩ Vy Oanh cũng đã định cho ra mắt tự truyện mang tên Hành trình lấy lạ? danh dự nhưng vì lý do cá nhân nên phả? tạm hoãn lạ?. Cô cho b?ết h?ện tạ? đã v?ết xong 2 chương là Khát vọng, Showb?z và dự định sẽ v?ết cho đến hết cuộc đờ?.

Dẫu b?ết sông có khúc, ngườ? có lúc và đường đến v?nh quang không trả? hoa hồng nhưng có thể thấy mọ? ch? t?ết nhỏ nhặt của cuộc đờ? mình đều được các sao kha? thác một cách tố? đa, thậm chí thêm cả yếu tố hư cấu để tạo nên tấm gương sáng như ngày hôm nay. Và như một đ?ều mặc nh?ên, cho dù có xuất h?ện ở bất kỳ hoàn cảnh nào thì họ vẫn rất đẹp, rất gương mẫu, không có lấy một ý nghĩ hay hành động xấu dù phả? chịu bao sự đầy ả? khốc l?ệt của trần g?an. Dường như họ sợ rằng nếu không ôn nghèo kể khổ thì công chúng không thể b?ết họ đã ch?ến thắng nghịch cảnh như thế nào.

Một ch?êu làm mớ? tên tuổ?

Văn chương vốn rộng mở nhưng cũng khá ngh?êm khắc vớ? những ngườ? bước chân vào địa hạt của nó, và đương nh?ên phần thưởng luôn dành cho những ngườ? có tà? năng. Cuố? năm 2006, kh? cuốn tự truyện của NSƯT Lê Vân ra đờ?, không nó? đến g?á trị văn học của nó mà chỉ r?êng khía cạnh những chuyện đờ? tư mớ? được t?ết lộ của một nghệ sĩ nổ? t?ếng cũng đủ kh?ến Lê Vân yêu và sống trở thành và best-seller trên thị trường và thu hút sự phân tích, bình luận của không ít báo chí cùng các phương t?ện thông t?n đạ? chúng. Nhưng khác vớ? sự đầu tư kỹ lưỡng về công sức và tâm huyết của Lê Vân trong tự truyện của mình, nh?ều ngô? sao dù b?ết không có duyên vớ? văn chương cũng sẵn sàng cầm bút để vẽ lạ? cuộc đờ? mình, vô tình góp vào sự tạo thành trào lưu mang tên tự truyện.

Có lẽ kh? khán g?ả đã bộ? thực vớ? đủ các ch?êu trò để đánh bóng tên tuổ? của nghệ sĩ trong showb?z V?ệt thì v?ệc cho ra mắt tự truyện sẽ phần nào g?úp các sao hâm nóng hay ít ra cũng vớt vát chút tên tuổ? đang dần bị nhấn chìm và lãng quên theo quy luật khắc nh?ệt của làng g?ả? trí. Thế mớ? thấy những ngườ? đã, đang và sắp nổ? t?ếng từ ca sĩ, d?ễn v?ên cho đến ngườ? mẫu đều g?ục dịch tung ra tự truyện và nếu a? không tham g?a thì có vẻ như đang bị lạc hậu so vớ? ngườ? đ? trước. Kết quả là càng tạo nên sự bát nháo vốn đã tồn tạ? trong g?ớ? showb?z.

Nó? về vấn đề này, nhà văn D? L? bày tỏ: “Ha? thập kỷ trước đây, đờ? tư của những ngườ? nổ? t?ếng không được quan tâm quá mức như bây g?ờ. Công chúng tò mò muốn b?ết về cuộc sống thực của ngườ? nghệ sĩ. Sao v?ết tự truyện mà không có năng kh?ếu văn chương  thì tác phẩm sẽ không có g?á trị thẩm mỹ. Còn nếu không, nó sẽ trở thành một tác phẩm câu khách rẻ t?ền. Tự truyện không yêu cầu văn chương phả? quá cao s?êu nhưng cũng đừng vì thế mà trở nên dở tệ. Chuyện nh?ều ngườ? ch?a sẻ cuộc đờ? của mình để công chúng b?ết đến hay cảm thấy cuộc đờ? mình xứng đáng để được ?n thành sách chẳng có vấn đề gì. Sách tốt thì ngườ? ta sẽ được nâng tầm g?á trị hơn, g?ống như hoạ sĩ, d?ễn v?ên thấy mình hát tốt thì nhảy sang lĩnh vực ca hát kh?ến công chúng thấy họ đa tà?. Và đã nổ? t?ếng nay muốn nổ? t?ếng hơn bằng tự truyện là mong muốn chính đáng của nghệ sĩ, cũng là xu thế tất yếu của xã hộ? văn m?nh m?ễn là cuộc đờ? của họ có nh?ều cá? đáng để nó?, nộ? dung câu chuyện có nh?ều ý nghĩa. Còn nếu tự truyện chỉ nhằm công kích ngườ? khác, lấy chân dung ph?ếm chỉ của ngườ? cùng nghề để đánh đấm họ hay bịa chuyện để tự nâng cao mình thì đó là đ?ều hoàn toàn không nên làm?.

Nh?ều sao kh? v?ết tự truyện có lẽ không b?ết, sự yêu mến mà khán g?ả g?ành cho họ không nằm ở những trang v?ết cẩu thả, sắp đặt và sáo rỗng mà nằm ở tà? năng và phẩm chất của họ sẵn sàng kh? cống h?ến hết mình cho nghệ thuật.

LOAN THANH