Quốc gia nói không với thi cử, trường chuyên nhưng tỷ lệ "có học" cao top đầu thế giới

Na Uy không chỉ được biết đến với chất lượng cuộc sống cao mà còn nổi tiếng với một trong những hệ thống giáo dục hàng đầu thế giới, nơi con người được đặt lên hàng đầu. Quốc gia này dành ngân sách lớn cho giáo dục, coi đó là nền tảng phát triển bền vững.

Hệ thống giáo dục Na Uy được chia làm 3 cấp: Barneskole (tiểu học): Lớp 1-7, từ 6-13 tuổi; Ungdomsskole (trung học cơ sở): Lớp 8-10, từ 13-16 tuổi; Videregående skole (trung học phổ thông): Lớp VG1-VG3, từ 16-19 tuổi. Sau khi kết thúc 3 năm lớp VG1-VG3, học sinh được cấp bằng Trung học Phổ thông. Thông thường, học sinh đạt được văn bằng trong bất kỳ chương trình đào tạo trung học nào cũng đủ điều kiện để xét tuyển vào đại học.

Giáo dục tiểu học và trung học là bắt buộc đối với tất cả trẻ em. Đây được coi là giai đoạn quan trọng để hình thành nhận thức và xây dựng nền móng kiến thức cơ bản trước khi bước vào các cấp học cao hơn. Nền giáo dục của Na Uy không chỉ tập trung vào việc truyền đạt tri thức mà còn đặc biệt quan tâm đến sự phát triển toàn diện và cảm xúc của mỗi học sinh.

Na Uy nổi tiếng với một trong những hệ thống giáo dục hàng đầu thế giới

Tại đây, chính phủ Na Uy trợ cấp gần như toàn bộ chi phí học tập, bao gồm cả các khoản liên quan đến đồ dùng học tập, bữa ăn, và các hoạt động ngoại khóa. Ở nhiều trường học, trẻ em thậm chí được cung cấp miễn phí từ balô, sách vở, đến máy tính xách tay hoặc máy tính bảng dành riêng cho việc học, tùy theo chính sách của từng trường.

Học sinh tiểu học ở Na Uy cũng được học những kiến thức cơ bản như bảng chữ cái, tập đọc, tập viết, cộng trừ nhân chia và các môn như Toán, Ngôn ngữ, Khoa học tự nhiên, Khoa học xã hội. Tuy vậy, điểm khác biệt là các em sẽ không phải trải qua áp lực thi cử. Thay vào đó, giáo viên sẽ đánh giá thông qua phần thể hiện của học sinh hoặc đưa ra những điểm số không chính thức phản ánh sự tiến bộ của trẻ. Chỉ phụ huynh xem được điểm này. 

Na Uy không có trường chuyên, lớp chọn. Mỗi ngày học bắt đầu vào khoảng 8h15 sáng và kết thúc lúc 1h10 hoặc 1h55 chiều. Ngoài ra, có 3 thời gian giải lao trong ngày gồm giờ ăn trưa và hai khoảng nghỉ.

Đồng thời, hệ thống giáo dục Na Uy không có khái niệm “trường chuyên lớp chọn” hay áp lực thi cử nặng nề. Trong suốt năm học, học sinh chỉ phải tham gia một kỳ thi vào cuối năm. Bảng xếp hạng, nếu có, chỉ mang tính chất tham khảo để các em tự đánh giá năng lực, không nhằm mục đích cạnh tranh. Mặc dù vậy, Na Uy lại có tỷ lệ dân số "có học" cao top đầu thế giới.

Na Uy nói không với thi cử, trường chuyên nhưng tỷ lệ "có học" top đầu thế giới

Người Na Uy tin rằng học tập là một hành trình suốt đời, không bị giới hạn bởi tuổi tác. Dù ở độ tuổi nào, nếu cảm thấy thiếu sót về kỹ năng hoặc kiến thức, họ sẵn sàng tham gia các khóa học để bổ sung. Điều này không chỉ giúp người dân hoàn thiện kỹ năng mà còn mở ra cơ hội sở hữu thêm các bằng cấp thông qua hệ thống giáo dục bậc cao.

Doanh nghiệp tại Na Uy cũng rất ủng hộ tinh thần này. Nhân viên được phép nghỉ làm một phần hoặc toàn bộ tối đa 3 năm để tham gia các khóa học nghề hoặc chương trình giáo dục nâng cao. Chính sách này giúp người lao động không chỉ phát triển bản thân mà còn tạo ra lợi ích lâu dài cho tổ chức.

Hệ thống giáo dục của Na Uy không chỉ trang bị kiến thức mà còn nuôi dưỡng nhân cách, cảm xúc và sức khỏe toàn diện cho học sinh. Những giá trị cốt lõi như bình đẳng, tự do, và tôn trọng được lồng ghép vào mọi khía cạnh của giáo dục, tạo nên một môi trường học tập thân thiện và lành mạnh.