Pháo thủ Điện Biên Phủ tiết lộ trận chiến bắn rơi hai “cướp biển”

Chỉ trong vòng 30 phút, pháo binh ta đã bắn rơi hai chiếc máy bay thứ 61 và 62 - loại máy bay mới nhất của đế quốc Mỹ trên đường đến cứu nguy cho quân viễn chinh xâm lược Pháp trên bầu trời Điện Biên Phủ 60 năm về trước. 

Ngôi nhà giản dị của Đại tá Nguyễn Thế Trường, nguyên Trung đội trưởng Pháo cao xạ thuộc Đại đội 817, Tiểu đoàn 383, Trung đoàn 367 trong chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ nằm sâu trong ngõ 119, Hồ Đắc Di khu tập thể Nam Đồng (Đống Đa, Hà Nội). Năm nay đã ở cái tuổi bát thập nhưng mắt ông sáng và trí nhớ còn minh mẫn. ông hào hứng kể cho chúng tôi rất nhiều về kỷ niệm của những ngày tham gia chiến dịch. Một trong những kỷ niệm sâu sắc, đánh dấu bước ngoặt của chiến tranh Việt Nam đó là trận đánh tiêu diệt hai chiếc máy bay của địch rồi đoạt dù tiếp tế của chúng ngay tại trận địa.

Theo lời Đại tá Trường kể, từ giữa tháng 4/1954, ở mặt trận Điện Biên Phủ vòng vây của quân ta khống chế xung quanh các trung tâm đề kháng của địch. Ngày 24/4/1954, chiến hào và giao thông hào của bộ binh ta đã đào đến sát sông Nậm Rốm, cắt đôi sân bay Mường Thanh. Phần còn lại của sân bay đã bị đại bác, súng cối băm nát và khống chế.

Pháo cao xạ 37 ly với tầm bắn hiệu quả 3.000m cũng theo chân bộ binh bố trí ngày càng gần khu trung tâm Mường Thanh và phân khu Nam Hồng Cúm của quân Pháp. Quân ta bắn quyết liệt vào máy bay vận tải của địch đến thả dù tiếp tế cho đồng bọn buộc chúng phải vọt lên cao để tránh đạn phòng không. Nhưng càng lên cao thì dù thả xuống bị gió đưa đẩy càng rơi tản mát. Khi phát hiện mất khá nhiều đồ tiếp tế vào tay đối phương, không quân địch chuyển sang bay vào ban đêm để tránh hỏa lực của ta công phá.

Đại tá Trường hồi tưởng: “Thời gian đó, đại đội pháo cao xạ chúng tôi chiếm lãnh trận địa gần bản Hồng Líu - một bản nhỏ của đồng bào Thái đã bị bom đạn địch san bằng, đốt cháy trụi - chỉ cách đồi C1 nơi ta và địch đang tranh chấp quyết liệt khoảng 200m. Chiều tối hôm đó khi đồng chí đại đội trưởng đi họp, đại đội phó đi thăm những chiến sỹ bị thương dưới khu bệnh xá thì nhận được thông tin từ trinh sát có một loại máy bay khu trục kiểu lạ xuất hiện. Loại này khác hẳn với các loại Hellcat, Bearcat, Helldiver mà bộ đội pháo binh ta đã biết và bắn rơi. Máy bay này có thân dài, đầu cánh vuông thường bay ở độ cao hơn. Chúng bay từng tốp, hai hoặc bốn chiếc liên tiếp ném bom bắn phá xong lại bay về phía đông nam rồi dần dần mất hút...”.

Ở trung tâm, khi anh em đang bàn tán về loại máy bay lạ này thì Trung đoàn gọi điện xuống thông báo loại máy bay mới xuất hiện là loại khu trục chiến đấu F.4U của Hải quân Mỹ. Đặc điểm của loại máy bay này tầm hoạt động xa, có thiết bị ra-đa ở hai đầu cánh để có thể bay đêm và bay cả lúc thời tiết xấu, có sức cơ động cao, độ lượn vòng hẹp và góc bổ nhào lớn. Trung đoàn còn cho biết thêm, hôm nay là ngày cực kỳ nguy khốn của quân Pháp nên Mỹ mới cho loại máy bay này cất cánh từ tàu sân bay Carrier Arromanches (Tourane) đậu ở vịnh Bắc Bộ bay thẳng lên Điện Biên Phủ để cứu nguy trực tiếp cho quân Pháp. Trung đoàn trưởng cũng động viên đại đội 817 quyết tâm bắn rơi bằng được loại máy bay này nếu không sẽ gặp nguy hiểm.

Lúc này, trung đội trưởng Lê Hùng trực chỉ huy chiến đấu, với đôi mắt tinh tường, ước đoán độ cao chính xác cho thấy có thể “chiến” được, anh hạ lệnh cho toàn đơn vị về vị trí chiến đấu. Theo khẩu lệnh của trung đội trưởng, bốn nòng pháo quay ngoắt về hướng đàn quạ sắt. Chúng giãn cự ly, chuyển thành đội hình hàng dọc chuẩn bị lượn vòng để oanh tạc vào một mục tiêu dưới đất. Bất ngờ, hàng loạt đạn đỏ rực của ta vút lên trời cao.

Tiếng còi chỉ huy bắn lại rít lên mở đầu cho loạt đạn thứ hai. Một trong bốn chiếc đã trúng đạn, loạng choạng tách khỏi đàn, khói đen và lửa đỏ bùng lên ở cánh, đuôi và bụng rồi cứ thế lao đầu xuống đất. Một cụm khói đen bốc lên cuồn cuộn, chiếc máy bay rơi cách cầu Mường Thanh chừng 3.000m. Ba chiếc còn lại lảng dần và chuồn thẳng.

Chiếc thứ hai thấy động không dám bổ nhào nữa, ngược lên bay về hướng Hồng Cúm sau khi bắn vội một loạt đạn 20 ly xuống bên trái trận địa. Bị trúng đạn, chiếc máy bay cố lấy thăng bằng bay theo chiếc kia nhưng mỗi lúc vết cháy càng to hơn. “Con quạ sắt” cứ xuống thấp dần và lao xuống đất. Toàn trận địa reo hò, vui sướng vì chiến công bất ngờ.

Câu chuyện của Đại tá Nguyễn Thế Trường càng về sau càng cuốn hút, ông hào hứng kể về việc quân đội ta đoạt được dù tiếp tế của địch từ trên máy bay thả xuống. Mặt hàng cũng đa dạng và phong phú. Từ gạo, bánh mì gối, đường sữa, đồ hộp, thực phẩm... Có thùng hàng bên trong toàn là hộp “cát cút” loại đồ hộp đựng toàn bộ suất ăn của một tên lính, có cả thuốc lá, nước bột cam, kẹo tráng miệng.

Ông bảo, hồi đó, kỷ luật chiến trường rất nghiêm. Nhặt được dù của địch, bất kể loại hàng gì, ban chỉ huy đại đội phải báo cáo lên tiểu đoàn rồi cử người mang lên giao nộp đầy đủ vì những thứ này cũng coi là chiến lợi phẩm, là xương máu của đồng đội, cấm không được sử dụng tùy tiện. Những ngày chiến đấu ở đây, tuy ăn không đói nhưng do xa hậu phương nên rau xanh, thịt tươi rất hiếm. Bữa nào cũng chỉ có cá khô kho mặn, lạc rang chiên nước muối, canh moi khô nấu với rau tàu bay hoặc lõi cây chuối rừng. Thỉnh thoảng có con trâu bò trúng bom đạn địch, chính quyền địa phương cho bộ đội thịt mang về ăn, sau này ủy ban cùng Tổng Cục cung cấp của quân đội sẽ thanh toán với dân.

Đưa cho chúng tôi xem tập bản thảo những bài viết về kỷ niệm và chiến công của đơn vị mình trong chiến dịch Điện Biên Phủ, Đại tá Trường bảo: “Mình phải viết những gì mình biết, những gì tận mắt chứng kiến để cho con cháu sau này biết về lịch sử hào hùng và những đóng góp của các thế hệ đi trước”. Nói đến đây mắt ông nhòa lệ.