Ông Trump bất ngờ làm điều "chưa từng có" với Ukraine, ông Zelensky lên tiếng về thỏa thuận khoáng sản

Ngày 1/5, Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thông báo với Quốc hội nước này về việc cho phép xuất khẩu các sản phẩm quốc phòng sang Ukraine thông qua hình thức bán hàng thương mại trực tiếp (DCS) trị giá từ 50 triệu USD trở lên

Đây là thông tin từ các nguồn tin ngoại giao, được tờ Kyiv Post của Ukraine đăng tải vào ngày 1/5.

Theo đó, chính quyền Trump đã thông báo cho Quốc hội Mỹ ý định nêu trên vào ngày 30/4 và sự cho phép này là thương vụ đầu tiên kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng hơn 100 ngày trước.

Động thái mang tính cột mốc trên diễn ra chỉ vài tuần sau khi chính quyền Trump tạm ngưng toàn bộ viện trợ quân sự cho Ukraine để xem xét lại, nhấn mạnh một ưu tiên mới: sử dụng ảnh hưởng của Mỹ để chấm dứt xung đột thông qua con đường ngoại giao thay vì hỗ trợ quân sự kéo dài.

Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Reuters

Trong gói viện trợ mới nhất cho Ukraine, Quốc hội Mỹ đã phê duyệt hơn 1 tỷ USD dành cho các thương vụ bán vũ khí qua hình thức bán hàng thương mại trực tiếp. Chính quyền tiền nhiệm của Tổng thống Joe Biden đã cho phép sử dụng một phần số tiền này để chuyển giao các loại vũ khí cấp thiết, như súng máy tự động hạng nặng  cho Ukraine. 

Thông báo cấp phép bán vũ khí trị giá 50 triệu USD đã được trình lên Quốc hội thông qua Đạo luật Kiểm soát Xuất khẩu Vũ khí (Arms Export Control Act), một đạo luật cho phép Tổng thống Mỹ kiểm soát việc nhập khẩu và xuất khẩu các mặt hàng và dịch vụ quốc phòng, theo thông báo chính thức từ Văn phòng Các vấn đề Lập pháp của Bộ Ngoại giao gửi đến Quốc hội.

Thương vụ đề xuất bao gồm xuất khẩu các mặt hàng quốc phòng, dữ liệu kỹ thuật, và dịch vụ quốc phòng cho Ukraine.

Động thái này cũng diễn ra chỉ vài tuần sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố Ukraine có ý định mua các hệ thống phòng không và vũ khí trị giá từ 30 đến 50 tỷ USD từ Mỹ như một hình thức đảm bảo an ninh trong tương lai.

Trong một diễn biến khác cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận thỏa thuận về tài nguyên khoáng sản là một trong những chủ đề ông thảo luận với Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo tại Vatican.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Reuters

Ông Zelensky đã cảm ơn nhóm đàm phán Ukraine tham gia vào việc hoàn thiện thỏa thuận khoáng sản với Mỹ.

"Chúng tôi đã thảo luận về sự sẵn sàng của Ukraine trong việc ký thỏa thuận với Tổng thống Mỹ Donald Trump, trong cuộc gặp của chúng tôi tại Vatican. Trên thực tế, hiện chúng tôi đã có kết quả đầu tiên của cuộc họp tại Vatican, điều này thực sự mang tính lịch sử", ông Zelensky nói.

Vị tổng thống bày tỏ hy vọng "những kết quả khác trong cuộc trao đổi" của hai nhà lãnh đạo cũng sẽ được thực hiện.

Cũng theo ông Zelensky, thỏa thuận đã trải qua những thay đổi đáng kể trong quá trình soạn thảo.

Nhà lãnh đạo Ukraine ca ngợi thỏa thuận này là "một quan hệ đối tác công bằng", đồng thời cho biết thỏa thuận có thể thu hút thêm sự ủng hộ của Mỹ cho Ukraine.

"Bây giờ, đây là một thỏa thuận thực sự bình đẳng cho phép đầu tư vào Ukraine - đầu tư đáng kể - và ngoài ra, cho phép hiện đại hóa sản xuất công nghiệp của Ukraine và, quan trọng không kém là các cơ chế pháp lý", ông Zelensky nhấn mạnh.