Những chính sách mới nổi bật có hiệu lực từ tháng 10/2025: Chấm dứt độc quyền sản xuất vàng miếng

Chấm dứt độc quyền sản xuất vàng miếng

Nghị định 232/2025 (sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012) về quản lý hoạt động kinh doanh vàng chính thức có hiệu lực kể từ ngày 10-10 đã chính thức bãi bỏ độc quyền Nhà nước trong sản xuất vàng miếng, chuyển sang cơ chế cấp phép.

Theo đó, doanh nghiệp được Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng khi đáp ứng đủ các điều kiện sau: Có Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng; có vốn điều lệ từ 1.000 tỉ đồng trở lên...

Trong khi đó, ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước xem xét cấp Giấy phép sản xuất vàng miếng khi đáp ứng đủ các điều kiện: Có Giấy phép kinh doanh mua, bán vàng miếng; có vốn điều lệ từ 50.000 tỉ đồng trở lên...

Liên quan đến vấn đề thanh toán, Nghị định 232/2025 cũng bổ sung quy định thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Tiếp đó là quy định về tăng cường quản lý dữ liệu, hóa đơn điện tử. Theo đó, khi bán vàng nguyên liệu mua từ doanh nghiệp, ngân hàng thương mại phải lập và sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định của pháp luật; lưu trữ đầy đủ, chính xác dữ liệu giao dịch bán vàng nguyên liệu; thực hiện kết nối cung cấp thông tin cho Ngân hàng Nhà nước theo quy định của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước.

Chủ xe ô tô bắt buộc phải chuyển đổi sang tài khoản giao thông

Nghị định 119/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về thanh toán điện tử giao thông đường bộ có hiệu lực từ 1/10. Nghị định quy định chi tiết về thanh toán điện tử giao thông đường bộ; tài khoản giao thông; thanh toán tiền sử dụng đường bộ trên đường cao tốc; cơ sở dữ liệu thanh toán điện tử giao thông đường bộ.

Tại khoản 6, khoản 7, Điều 36, Nghị định 119/2024/NĐ-CP quy định: “Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ hoàn thiện việc chuyển đổi tài khoản thu phí của chủ phương tiện theo Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán của chủ phương tiện trước 1/10/2025.

Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ hoàn thiện việc chuyển tiền từ tài khoản thu phí của chủ phương tiện theo Quyết định số 19/2020/QĐ-TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ sang phương tiện thanh toán của chủ phương tiện được kết nối với tài khoản giao thông trước ngày 01/10/2025.”

Như vậy, từ ngày 1/10/2025, nếu chủ phương tiện không thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí không dừng sang tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt sẽ không đủ điều kiện thực hiện thu phí điện tử không dừng.

Bãi bỏ hình thức kỷ luật đình chỉ học tập đối với học sinh

Thông tư số 19/2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về khen thưởng và kỷ luật học sinh có hiệu lực từ ngày 31-10 đã có những thay đổi cơ bản về các hình thức khen thưởng, kỷ luật đối với học sinh.

Theo đó, nguyên tắc chung khi khen thưởng là bảo đảm công khai, khách quan, chính xác, công bằng, kịp thời, đúng đối tượng. Khi kỷ luật phải bảo đảm phù hợp đặc điểm tâm sinh lý, giới tính, thể chất, hoàn cảnh gia đình, đặc điểm văn hóa vùng miền của từng học sinh. Không sử dụng biện pháp kỷ luật mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm, danh dự, ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của học sinh.

Về các hình thức khen thưởng, Thông tư số 19 đã bổ sung thêm hình thức khen thưởng mới là "thư khen" áp dụng đối với học sinh có kết quả học tập, rèn luyện tiến bộ, tự vượt lên chính mình hoặc có thành tích đột xuất nổi bật. Giáo viên, hiệu trưởng, cơ quan quản lý tùy theo tính chất, mức độ của thành tích đạt được quyết định việc gửi thư khen cho học sinh..

Về hình thức kỷ luật, Thông tư này đã chính thức bãi bỏ các hình thức kỷ luật được quy định tại Thông tư 08/1988 như: Cảnh cáo trước toàn trường; Đuổi học một tuần lễ; Đuổi học 1 năm (được hiểu là đình chỉ học)...

Trước đó, năm 2020, Bộ GD&ĐT ban hành điều lệ trường học. Các hình thức phê bình trước lớp, trường đã bị bỏ. Mức kỷ luật cao nhất với học sinh là tạm dừng học có thời hạn, thường khoảng 1-4 tuần.

Theo quy định mới, các hình thức kỷ luật được áp dụng kể từ 31-10 đối với học sinh tiểu học là: Nhắc nhở hoặc yêu cầu xin lỗi. Đối với học sinh ngoài đối tượng học sinh tiểu học (THPT, Giáo dục thường xuyên) thì có các hình thức kỷ luật như: Nhắc nhở; phê bình; yêu cầu viết bản tự kiểm điểm.

Ưu đãi thuế cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) 2025 có hiệu lực từ ngày 1-10 đã quy định mức lãi suất thuế TNDN là 20%. Tuy nhiên đối với những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ thì có mức ưu đãi như sau:

- Áp dụng thuế suất 15% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm không quá 03 tỉ đồng.

- Áp dụng thuế suất 17% áp dụng đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 03 tỉ đồng đến không quá 50 tỉ đồng.

Tuy nhiên, mức thuế suất 15% và 17% không áp dụng đối với doanh nghiệp là công ty con hoặc công ty có quan hệ liên kết mà doanh nghiệp trong quan hệ liên kết không phải là doanh nghiệp đáp ứng điều kiện áp dụng thuế suất 15% và 17%.

Cạnh đó, khoản 4 Điều 4 Luật này cũng mở rộng đối tượng được miễn thuế TNDN, trong đó có thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải, chuyển nhượng tín chỉ các-bon lần đầu sau khi phát hành của doanh nghiệp được cấp chứng chỉ giảm phát thải, tín chỉ các-bon; thu nhập từ tiền lãi trái phiếu xanh; thu nhập từ chuyển nhượng trái phiếu xanh lần đầu sau khi phát hành.

Luật mới cũng bổ sung đối tượng phải nộp thuế bao gồm cả doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số có thu nhập phát sinh tại Việt Nam phải nộp thuế.

Cấp giấy chứng sinh mới cho trẻ

Quy định mới về cấp giấy chứng sinh cho trẻ sẽ có hiệu lực từ ngày 1/10, theo Thông tư 22/2025 của Bộ Y tế. Các trường hợp cấp mới giấy chứng sinh cho trẻ gồm:

- Trẻ sinh tại cơ sở y tế: Cơ sở nơi trẻ sinh ra sẽ cấp giấy chứng sinh theo Mẫu số 1 trước khi trẻ rời khỏi cơ sở hoặc theo yêu cầu của thân nhân.

- Trẻ sinh ngoài cơ sở y tế: Thân nhân phải nộp tờ khai đề nghị cấp giấy chứng sinh trong vòng 30 ngày kể từ khi trẻ sinh ra. Cơ sở y tế sẽ xác minh thông tin và cấp giấy chứng sinh trong vòng 5 ngày làm việc.

- Trẻ sinh do mang thai hộ: Nếu trẻ sinh tại cơ sở thực hiện kỹ thuật mang thai hộ, giấy chứng sinh sẽ được cấp theo Mẫu số 2. Nếu sinh tại cơ sở khác, cần có bản xác nhận từ cơ sở thực hiện kỹ thuật mang thai hộ.

- Trẻ sinh ra và tử vong tại cơ sở y tế: Giấy chứng sinh sẽ được cấp theo mẫu quy định, sau đó cấp giấy báo tử.

Giấy chứng sinh được lập thành 2 bản, một giao cho thân nhân và một lưu tại cơ sở y tế. Mỗi trẻ sinh đôi hoặc nhiều hơn sẽ có giấy chứng sinh với mã số khác nhau.