Những bí quyết giúp thận khỏe mạnh

Thận đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cơ thể khỏe mạnh và cân bằng. Nhiệm vụ chính của thận là lọc các chất thải, độc tố và chất lỏng dư thừa từ máu, sau đó được loại bỏ khỏi cơ thể qua nước tiểu. Thận cũng giúp điều hòa huyết áp, duy trì mức chất điện giải thích hợp như natri và kali, hỗ trợ sản xuất hồng cầu…

Dưới đây là 8 cách giúp giữ thận khỏe mạnh:

Uống nước đều đặn, nhất quán

Một trong những chức năng chính của thận là loại bỏ chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể dưới dạng nước tiểu. Điều này đảm bảo mức axit và chất điện giải (bao gồm natri, canxi, photpho và kali) trong máu bạn duy trì ở nồng độ lý tưởng. Nếu không có sự cân bằng chính xác, dây thần kinh, cơ bắp và các mô khác trong cơ thể bạn có thể không hoạt động bình thường.

Nếu bạn bị mất nước mạn tính, cơ thể sẽ không có đủ nước để pha loãng axit hoặc loại bỏ chất thải từ máu. Điều này có thể dẫn đến sự phân hủy cơ bắp và giải phóng một loại protein gọi là myoglobin, chất này có thể làm tắc nghẽn các đơn vị lọc của thận, được gọi là nephron.

Để tránh điều này, bạn cần uống đủ chất lỏng - tốt nhất là nước - xuyên suốt cả ngày để duy trì thể tích máu tối ưu.

Lượng nước bạn cần phụ thuộc vào tuổi tác, trọng lượng cơ thể và các yếu tố khác. Nhu cầu nước cũng có thể tăng lên khi bạn đổ mồ hôi nhiều trong thời tiết nóng hoặc khi tập thể dục.

Tuy nhiên, nhìn chung, Viện Y tế Quốc gia Mỹ khuyến nghị nên uống trung bình 9 cốc chất lỏng mỗi ngày đối với nữ giới trưởng thành và 13 cốc đối với nam giới.

Nếu mắc bệnh thận hoặc đang dùng thuốc thúc đẩy việc đi tiểu (như thuốc lợi tiểu), bạn thậm chí có thể cần uống nhiều hơn. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ của bạn.

Chế độ ăn uống cân bằng

Thực hiện chế độ ăn giàu trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Điều này giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến thận. Tránh ăn quá nhiều natri, thực phẩm chế biến và các bữa ăn có nhiều chất béo có thể gây thêm áp lực cho thận và dẫn đến huyết áp cao, là nguyên nhân chính gây tổn thương thận.

Duy trì vận động

Sức khỏe thể chất tốt có liên quan đến sức khỏe thận tốt. Điều này đặc biệt đúng nếu bạn mắc bệnh thận mạn tính, một tình trạng tiến triển ảnh hưởng đến ít nhất một trong bảy người trưởng thành ở Mỹ.

Tập thể dục giúp giảm hai yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh thận mạn tính : huyết áp cao và bệnh tiểu đường. Huyết áp cao là một vấn đề vì nó gây hẹp dần các mạch máu (bao gồm cả mạch máu ở thận), trong khi lượng đường trong máu cao trực tiếp gây tổn thương các nephron.

Tập thể dục giúp tăng cường lưu thông máu qua thận, giữ cho mạch máu linh hoạt. Nó cũng làm tăng độ nhạy với insulin, giúp giảm lượng đường trong máu.

Những người mắc và không mắc bệnh thận mạn tính  đều được khuyến cáo nên tham gia ít nhất 150 phút tập thể dục cường độ vừa phải mỗi tuần. Việc tập luyện có thể được chia thành các buổi 25 đến 30 phút, để bạn tập luyện hầu hết các ngày trong tuần.

Tập thể dục được coi là cường độ vừa phải khi bạn thở nhanh hơn bình thường và có thể nói chuyện nhưng không thể hát trong khi tập.

Nếu bạn mắc bệnh thận mạn tính , điều quan trọng là phải trao đổi với chuyên gia để đảm bảo bạn tập thể dục an toàn. Mặc dù tập thể dục vừa phải có thể có lợi cho người mắc bệnh thận mạn tính , nhưng tập thể dục cường độ cao có thể dẫn đến phân hủy cơ và tổn thương thận liên quan đến myoglobin.

Kiểm soát lượng đường trong máu

Đường huyết cao có thể gây tổn thương thận theo thời gian, đặc biệt là ở những người bị tiểu đường. Theo dõi lượng đường trong máu và duy trì lối sống lành mạnh có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thận.

Theo dõi huyết áp

Huyết áp cao là nguyên nhân chính gây tổn thương thận. Kiểm tra huyết áp thường xuyên và kiểm soát huyết áp thông qua thay đổi lối sống hoặc dùng thuốc có thể bảo vệ thận. Duy trì cân nặng khỏe mạnh, giảm căng thẳng và hạn chế rượu cũng giúp kiểm soát huyết áp.

Kiểm soát cân nặng

Béo phì có liên quan đến cả ba yếu tố nguy cơ chính gây bệnh thận. Được định nghĩa là chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 30 trở lên, béo phì làm tăng nguy cơ mắc thận mạn tính và nguy cơ biến chứng thận mạn tính, chẳng hạn như thiếu máu, bệnh gout và bệnh xương khớp.

So với những người có cân nặng khỏe mạnh, những người có BMI từ 30 đến 34,9 có nguy cơ mắc bệnh thận cao gấp ba lần. Với BMI từ 35 trở lên, nguy cơ tăng lên gấp 7 lần.

Vì mục đích này, cách tốt nhất để tránh bệnh thận là đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh. Nếu bạn cần giảm cân, bạn có thể đạt được những mục tiêu này tốt hơn bằng cách xác định lượng calo hàng ngày, ghi lại lượng calo của tất cả loại thực phẩm và đồ uống bạn tiêu thụ mỗi ngày. Lập một kế hoạch tập thể dục bền vững, tăng dần về thời lượng và cường độ. Học cách thay thế thực phẩm nhiều chất béo, nhiều calo bằng các lựa chọn lành mạnh hơn. Hấp, nướng hoặc đút lò thức ăn thay vì chiên. Tìm đồ ăn nhẹ lành mạnh, ít calo. Ăn chậm hơn, điều này có thể giúp bạn ăn ít hơn tổng thể.

Bỏ hút thuốc

Hút thuốc làm chậm lưu lượng máu đến thận, do đó làm giảm khả năng hoạt động tốt của thận. Hút thuốc làm tăng nguy cơ mắc bệnh thận theo thời gian. Bỏ thuốc lá không chỉ có lợi cho thận mà còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.

Tránh dùng thuốc giảm đau không kê đơn quá thường xuyên

Một số loại thuốc có thể gây hại cho thận. Chủ yếu trong số này là thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như aspirin, Advil (ibuprofen) và Aleve (naproxen), có thể làm hỏng thận nếu bị lạm dụng.

NSAIDs hoạt động bằng cách ngăn chặn các hợp chất giống hormone gọi là prostaglandin gây ra tình trạng viêm và đau trong cơ thể. Prostaglandin cũng kích hoạt giãn mạch (sự mở rộng của mạch máu), mà cơ thể sử dụng để điều chỉnh huyết áp.

Nếu NSAIDs bị lạm dụng, việc ức chế prostaglandin có thể ngăn chặn sự giãn mạch. Điều này có thể làm giảm lưu lượng máu đến mức có thể xảy ra suy thận cấp tính.

Mặc dù cả NSAIDs không kê đơn (OTC) và kê đơn (như indomethacin và axit mefenamic) đều có thể gây ra điều này, nhưng thuốc OTC đặc biệt đáng lo ngại vì chúng có thể được sử dụng mà không cần kiểm soát.