Nguyên nhân khiến Philippines chấm dứt hiệp ước quân sự với Mỹ

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã thông báo chính thức tới Mỹ về quyết định chấm dứt “Thỏa thuận các lực lượng thăm viếng Quốc gia” (VFA).

Ngày 11/12, chính phủ Philippines của Tổng thống Rodrigo Duterte đã xác nhận rằng công hàm về việc Manila chính thức hủy VFA đã được đích thân Ngoại trưởng Teodoro Locsin, Jr. ký và gửi cho Chính phủ Mỹ cùng ngày, sau một thời gian liên tục đe dọa hạ cấp độ liên minh quân sự với Washington.

Việc chấm dứt thỏa thuận VFA sẽ có hiệu lực sau 180 ngày kể từ ngày 11/2.

“Đã đến lúc chúng ta tự lo cho mình. Chúng ta sẽ tự củng cố năng lực phòng thủ và không dựa vào bất kỳ quốc gia nào khác”, phát ngôn viên Tổng thống Philippines Salvador Panelo khẳng định.

Phó chánh văn phòng Đại sứ quán Hoa Kỳ đã nhận được thông báo về quyết định chấm dứt thỏa thuận VFA của Philippines.

VFA được ký năm 1988, là văn bản tạo hành lang pháp lý cho hàng ngàn lính Mỹ đồn trú ở Philippines luân phiên dưới danh nghĩa hỗ trợ nhân đạo và huấn luyện quân sự, nhiều đợt tập trận này diễn ra hằng năm.

Ông Duterte quyết định chấm dứt VFA sau khi quan chức hàng đầu phụ trách cuộc chiến chống ma túy của ông là cựu chỉ huy cảnh sát quốc gia Ronald dela Rosa nói thị thực vào Mỹ của ông ta bị hủy bỏ vì ông bị cho là liên quan đến vụ bắt một thượng nghị sỹ thường xuyên chỉ trích ông Duterte.

Mặc dù nhiều lần chỉ trích Mỹ nhưng đây là lần đầu tiên ông Duterte hủy bỏ một thỏa thuận với Mỹ. Trong suốt hơn ba năm cầm quyền, ông Duterte luôn nói Mỹ đạo đức giả và ứng xử với Philippines “như con chó bị xích cổ”.

Từ lâu ông Duterte đã cáo buộc quân Mỹ tiến hành những việc mờ ám trên đất Philippines dù một số tướng lĩnh thuộc quyền đã lên tiếng giải thích. Đầu tuần này ông Duterte nói Mỹ giấu vũ khí hạt nhân trên lãnh thổ Philippines.

Tổng thống Philippines còn cho rằng, sự hiện diện của quân Mỹ khiến Philippines tự nhiên trở thành một mục tiêu tiềm tàng cho các hành động gây hấn từ kẻ thù của Mỹ.

Tại phiên điều trần trước thượng viện tuần trước để xem lại các thỏa thuận quân sự với Mỹ, bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana nói VFA “ra đời từ nhu cầu của cả đôi bên” nhưng nay Philippines cần hướng tới việc tự chủ.

Minh Khôi (T/h)