Nguyên nhân gây mưa lũ lịch sử ở Thái Nguyên, Lạng Sơn, Cao Bằng và dự báo tiếp theo

Những ngày qua nhiều tỉnh miền núi phía Bắc như Thái Nguyên, Cao Bằng, Lạng Sơn hứng chịu đợt mưa lũ nghiêm trọng, gây ngập sâu trên diện rộng, có nơi kéo dài nhiều ngày. Lượng mưa đo được tại một số khu vực lên tới hàng trăm mm, gây nên trận lũ lịch sử chưa từng có.

Trao đổi với PV, ông Lê Ngọc Quyền, Phó Giám đốc Đài Khí tượng Thuỷ văn Bắc Bộ, Cục Khí tượng Thuỷ văn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có những đánh giá về trận lũ lịch sử ở các tỉnh này.

PV: Ông có thể cho biết tình hình mưa lũ và ngập lụt ở Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng sơn vừa qua do nguyên nhân nào?

Ông Lê Ngọc Quyền: Sáng sớm ngày 06/10, bão số 11 sau khi đi vào đất liền khu vực Phòng Thành của tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) tiếp tục di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc và suy yếu thành một vùng áp thấp, đến đêm 6/10 vùng áp thấp này có vị trí trên khu vực vùng núi các tỉnh Bắc Bộ.

Đêm 6 đến chiều 7/10 do đới gió Đông nam hoạt động mạnh từ mặt đất lên đến trên 5000m kết hợp với đới gió Tây nam từ Vịnh Bengan đi lên hình thành vùng hội tụ gió kinh hướng trên khu vực vùng núi và Trung du khu vực Việt Bắc gây mưa to đến rất to cho các tỉnh Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn. Lượng mưa trong 36h (từ 7h ngày 6/10 - 19h ngày 7/10) tại Thái Nguyên phổ biến 200-400mm, một số nơi lớn hơn như tại Đồng Hỷ 596mm, Nam Hòa 554mm, P. Phan Đình Phùng 514mm...; Tại Cao Bằng, lượng mưa phổ biến 100-200mm, có nơi lớn hơn như: Xuân Trường 293mm, Nguyên Bình 273mm, Minh Tâm 266mm...; Tại Lạng Sơn, lượng mưa phổ biến 100-200mm có nơi lớn hơn như Yên Bình 334mm, Tân Tri 290mm, Thiên Tân 279mm... Với lượng mưa lớn (tổng lượng mưa trong 36h vượt giá trị tổng lượng mưa TBNN trong cả tháng 10) xảy ra trong thời gian ngắn kết hợp với địa hình có độ dốc lớn từ Bắc xuống Nam, lòng sông hẹp và uốn lượn mạnh, làm giảm tốc độ thoát nước khi xảy ra mưa lớn. Hệ quả là khi nước ở trên dồn xuống nhanh, nước ở bên dưới không kịp thoát nên các tỉnh Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn đã xảy ra ngập lụt nghiêm trọng và lũ lớn trong những ngày qua.

PV: Vậy trong những giờ tiếp theo dự báo tình hình mưa ở khu vực Bắc bộ sẽ diễn biến như thế nào? Có còn những trận mưa lớn hay không? Tình tình hình mực nước lũ các sông ở khu vực Bắc bộ thời điểm này như thế nào?

Ông Lê Ngọc Quyền: Theo nhận định của chúng tôi, trong những giờ tới các tỉnh thuộc Bắc Bộ thời tiết tiếp tục tốt lên, trời có nắng, mưa rào và dông chỉ còn xảy ra ở diện vài nơi và không còn khả năng xảy ra mưa lớn trên diện rộng.

Trong 24h qua, các sông Gâm, Giang, Cầu, Thương, Trung, Bắc Giang thuộc các tỉnh Tuyên Quang, Cao Bằng, Thái Nguyên, Lạng Sơn, Bắc Ninh mực nước lên cao, mực nước đỉnh lũ nhiều trạm vượt mức BĐ 3. Đặc biệt mực nước đỉnh lũ tại trạm Gia Bảy (sông Cầu) là 29.90m trên BĐ3 là 2.90m, trên lũ Lịch sử là 1,09m; trạm Hữu Lũng (sông Trung) là 24.31m, trên BĐ3 là 5.31m, trên lũ lịch sử là 1.77m; trạm Cầu Sơn (sông Thương) 17,97m, trên BĐ3 1,97m, trên mức lịch sử là 0,36m.

Hiện nay, Mực nước các sông đang xuống. Riêng các sông ở Bắc Ninh đang lên, sông Trung (Lạng Sơn) đang lên chậm.

PV: Trong những giờ tiếp theo dự báo các sông bắc bộ sẽ ra sao?

Ông Lê Ngọc Quyền: Hiện nay, mực nước các sông tiếp tục xuống. Riêng các sông ở Bắc Ninh đang lên và có khả năng đạt đỉnh trong tối nay (8/10) đến sáng mai (9/10), đỉnh lũ trên sông Cầu vượt BĐ3 khoảng 1,0m, sông Thương vượt báo động 3 từ 1,5-2,0m và vượt lịch sử từ 0,3-0,5m. sông Trung (Lạng Sơn) tiếp tục lên chậm và có khả năng đạt đỉnh vào chiều tối nay.

Dự báo tình trạng ngập lụt thời gian tới

PV: Các khu vực nào tiếp tục chịu tác động của ngập lụt? Tình trạng ngập lụt sẽ kéo dài bao lâu?

Ông Lê Ngọc Quyền: Tại Thái Nguyên ngập lụt sâu trên diện rộng từ 3-4 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các xã, phường như: P. Phan Đình Phùng, Gia Sàng, Tích Lương, Linh Sơn, Quán Triều, Phú Lương, Quang Sơn, Đồng Hỷ, An Khánh,Yên Trạch, La Hiên, Nghinh Tường, Nam Hòa, Trung Hội, Văn Hán, Phú Đình, Trung Hội, Đồng Hỷ, Đại Phúc, Thần Sa, Bình Thành, Trại Cau, Lam Vỹ, Dân Tiến,Vạn Xuân, Phổ Yên, Điềm Thuỵ, Phú Bình, Kha Sơn, Phú Bình, Đại Từ, Phú Lạc; Nam Cường, Ba Bể, Chợ Rã, Hiệp Lực, Na Rì, Văn Lang, Cường Lợi, Côn Minh, Xuân Dương, P. Bắc Kạn, Yên Bình, Chợ Mới, ….

Tại Bắc Ninh ngập lụt sâu trên diện rộng từ 2-3 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các xã, phường như: Tam Tiến, Xuân Lương, Yên Thế, Mỹ Thái, Đồng Kỳ, Lạng Giang, Xã Kép, Tiên Lục, Tân Yên, Phường Tiền Phong, Phường Bắc Giang, Yên Dũng, Phường Việt Yên, Hợp Thịnh, Xuân Cẩm, Tam Giang, Yên Trung, Tam Đa, Phường Nếnh, Yên Dũng, Cảnh Thụy...

Tại Cao Bằng ngập lụt sâu trên diện rộng từ 1-2 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các khu dân cư ven sông xã Hòa An, phường Thục Phán, Nùng Chí Cao, Tân Giang, xã Phục Hòa…

Lạng Sơn ngập lụt sâu trên diện rộng từ 2-3 ngày, có nơi lâu hơn tại nhiều khu vực thuộc các xã, phường như: Yên Bình, Vân Nham, Hữu Lũng, Tuấn Sơn, Cai Kinh….

Xin cảm ơn ông!