Người Trung Quốc lì xì Tết bằng một “cú chạm nhẹ” qua điện thoại

Tục lệ tặng lì xì, hay còn gọi là hồng bao, là một nét đẹp văn hóa truyền thống lâu đời của người Trung Quốc trong dịp Tết Nguyên đán. Hành động trao và nhận những phong bao đỏ thắm này mang theo những lời chúc tốt đẹp về may mắn, an khang và thịnh vượng.

Theo truyền thống, lì xì thường được trao theo cặp, bên trong chứa tiền mặt cùng những lời chúc ý nghĩa như "cung hỉ phát tài" (chúc mừng phát tài) hay "an khang thịnh vượng" (an lành và thịnh vượng).

Màu đỏ của bao lì xì tượng trưng cho sự may mắn và xua đuổi tà ma, còn số tiền bên trong thường là số chẵn, tượng trưng cho sự hài hòa và phát lộc. Không chỉ riêng dịp Tết, hồng bao còn được trao tặng trong những dịp đặc biệt khác như đám cưới, sinh nhật hay các sự kiện trọng đại.

Thay vì lì xì theo kiểu truyền thống, hàng trăm triệu người Trung Quốc đã lựa chọn gửi tiền qua hồng bao điện tử trên ứng dụng WeChat. Ảnh minh họa/ Shutterstock.

Tục lệ này đã có từ thời nhà Hán (206 TCN - 220 SCN), ban đầu mang ý nghĩa xua đuổi tà ma và bảo vệ con người khỏi những điều xấu. Theo thời gian, ý nghĩa của việc trao lì xì dần chuyển sang cầu mong những điều tốt lành cho con cháu và những người trẻ tuổi.

Ngày nay, tập tục văn hóa phát triển song hành với sự bùng nổ của công nghệ kỹ thuật số, khiến hình thức trao tặng lì xì cũng được "số hóa".

Tại Trung Quốc đại lục, lì xì điện tử đã trở thành một hình thức trao gửi lời chúc phổ biến, đặc biệt là từ sau khi WeChat giới thiệu tính năng này vào năm 2014. Sự phổ biến của lì xì điện tử thực sự bùng nổ sau chương trình Gala mừng năm mới của đài CCTV, chương trình truyền hình được theo dõi nhiều nhất ở Trung Quốc. Trong chương trình này, khán giả được nhận những phần thưởng tiền mặt ngẫu nhiên dưới dạng lì xì điện tử.

Theo Global Times, sự kiện này đã thúc đẩy 200 triệu người dùng WeChat liên kết tài khoản ngân hàng của họ với ứng dụng. Kể từ đó, nhiều công ty công nghệ khác cũng đã bắt đầu cung cấp dịch vụ lì xì điện tử, biến việc gửi lì xì trực tuyến thành một hoạt động chính thống và cực kỳ phổ biến.

Thay vì "trao tay", số tiền mừng tuổi được chuyển từ smartphone này sang smartphone khác. Ảnh minh họa.

Một bức ảnh đang lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc chứng minh rõ nhất sự thay đổi của thời thế, trong đó, hai đứa bé đeo những tấm bảng in mã QR trên cổ. "Nhiều người không còn mang theo tiền mặt nữa. Để không ảnh hưởng đến việc con bạn nhận lì xì ngày Tết, xin hãy đọc những tấm bảng này", dòng chữ trên bảng viết.

Theo nghiên cứu của Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong (Trung Quốc), lì xì trực tuyến được đánh giá cao nhờ chuyển tải thông điệp, gắn kết các mối quan hệ trong xã hội.

Người dùng thường gửi số tiền mà khi phát âm, thể hiện được ý nghĩa lời chúc. Ví dụ, số 8 trong tiếng Trung đồng nghĩa từ may mắn, nên số tiền 8,88 Nhân dân tệ (khoảng 34 nghìn đồng) thường được đề xuất gửi nhất. Đứng thứ 2 là 6,66 Nhân dân tệ với ý nghĩa "tuyệt vời", 5,2 tệ cho cụm từ "Tôi yêu bạn".

Dữ liệu năm 2024 do Tencent Hong Kong công bố cho thấy số lượt gửi và số người dùng lì xì điện tử từ ngày 9 đến 13/2 (tức từ đêm Giao thừa đến mùng 4 Tết Nguyên đán) đã tăng gấp đôi so với năm 2023.

Theo SCMP, có nhiều yếu tố thúc đẩy lì xì điện tử trở thành xu hướng chủ đạo, dần thay thế cho hình thức lì xì giấy truyền thống.

Một trong những lý do đó là sự tiện lợi và thân thiện với môi trường của lì xì điện tử, trong khi vẫn giữ được nét đẹp văn hóa truyền thống của Trung Hoa. Tổ chức môi trường Greeners Action ước tính rằng khoảng 320 triệu bao lì xì giấy đã được trao tặng tại Hong Kong vào năm 2023, tương đương với việc tiêu thụ khoảng 16.300 cây xanh.

Ngoài ra, các hình thức "xổ số lì xì" - khi một khoản tiền lớn được chia ngẫu nhiên cho các thành viên trong nhóm trò chuyện - cũng góp phần làm tăng thêm sự hấp dẫn của lì xì điện tử. Yếu tố bất ngờ này mang lại niềm vui nho nhỏ cho người nhận.

Mặc dù lì xì điện tử đang ngày càng phổ biến, câu hỏi liệu lì xì truyền thống có hoàn toàn biến mất hay không vẫn còn bỏ ngỏ. Bên cạnh những tiện ích mà công nghệ mang lại, nhiều người vẫn trân trọng cảm giác trao và nhận lì xì giấy trực tiếp.

Một người dùng mạng chia sẻ: "Tôi thích quá trình trao tặng hồng bao giấy, đó là một nét văn hóa truyền thống và mang lại cảm giác chân thật hơn. Dù hiện tại tôi chủ yếu dùng lì xì điện tử, tôi vẫn chuẩn bị một ít tiền mặt trong bao lì xì đỏ để tặng cho trẻ con hàng xóm mỗi dịp Tết."

Một người dùng trên Xiaohongshu (nền tảng tương tự Instagram của Trung Quốc) cũng cho rằng bên cạnh ý nghĩa văn hóa, lì xì giấy còn đảm bảo an toàn hơn, tránh được những rủi ro lừa đảo tiềm ẩn khi sử dụng lì xì điện tử.

"Một số người lớn tuổi trong gia đình tôi đã gặp phải tình huống như vậy. Họ nhấp vào quảng cáo 'lì xì miễn phí' và bị yêu cầu nhập số tài khoản ngân hàng để nhận thưởng. Tôi nghĩ điều này rất nguy hiểm," người này bày tỏ.