Nghệ sĩ Việt bị lợi dụng hình ảnh: Loay hoay tìm "thuốc đặc trị"

Sự việc sao Việt bị lợi dụng hình ảnh để quảng cáo trái phép là việc đã xảy ra từ nhiều năm nay. Khi bị lợi dụng để trục lợi như vậy, nhiều nghệ sĩ chỉ biết im lặng hoặc lên facebook than thở, giãi bày chứ chẳng thể làm gì để lấy lại công bằng cho bản thân. Chính điều này đã khiến cho vấn đề không được giải quyết một cách dứt điểm, những kẻ trục lợi không chịu sự trừng phạt của pháp luật.

Danh sách bị lợi dụng nhiều như... sao

Sức nóng của bộ phim Người phán xử đã khiến ông trùm Phan Quân (do NSND Hoàng Dũng thủ vai) trở thành đối tượng bị nhiều kẻ xấu lợi dụng để quảng cáo nhằm trục lợi. Trên mạng xã hội, hình ảnh của NSND Hoàng Dũng được gắn với nhiều sản phẩm từ thuốc trị hôi nách đến rạn da. Nói về sự việc bị lợi dụng hình ảnh, NSND Hoàng Dũng cho biết, ông có thể thoải mái đón nhận lời khen chê về vai diễn nhưng không thể chấp nhận được việc hình ảnh của mình bị mang đi quảng cáo tràn lan trên mạng Internet.

Trước NSND Hoàng Dũng, Đàm Vĩnh Hưng cũng đã vô cùng bức xúc khi hình ảnh của anh bị nhiều công ty dùng photoshop thay đổi diện mạo để quảng cáo thuốc trị hói đầu và các loại hình game online.

Sau khi biết sự việc này, nam ca sĩ Nửa vầng trăng đã bày tỏ sự bức xúc trên trang cá nhân: “Yêu cầu chủ nhân của fanpage vô duyên này phải tháo gỡ hình ảnh phản cảm về Đàm Vĩnh Hưng xuống ngay lập tức. Sẽ không có lợi cho công việc của bạn đâu. Tôi nói ngắn gọn thế thôi. Cho bạn một cơ hội trước khi “bão thần” từ các chiến binh của Đàm Vĩnh Hưng ập tới”. Sau những lời cứng rắn đó, hình ảnh phản cảm của Mr Đàm được gỡ bỏ, thế nhưng nhiều người cho rằng, sự việc cần phải giải quyết tận gốc chứ không thể để cái sai lộng hành mãi.

Vào cuối tháng Ba, vợ chồng ca sĩ Mỹ Linh cũng bị một nhãn hàng mạo danh, quảng bá sản phẩm trị chứng ngủ ngáy khiến không ít người bất bình. Theo đó, nữ ca sĩ Hương ngọc lan cho biết, cô cảm thấy không vui khi hình ảnh của mình và ông xã Anh Quân bị sử dụng trái phép để quảng cáo cho một sản phẩm thuốc trị chứng ngủ ngáy. Ngoài ra, công ty này còn bịa chuyện ca sĩ Mỹ Linh viết tâm thư giới thiệu về công dụng của thuốc và cảm ơn công ty nhằm chiếm lòng tin của khách hàng.

Nữ người mẫu xinh đẹp Quế Trâm cũng từng đau đầu khi bị một cơ sở lợi dụng hình ảnh để quảng cáo nhằm trục lợi. Cô chia sẻ: “Khoảng đầu năm 2016, hình ảnh của tôi cũng từng bị một thẩm mỹ viện trên đường 3 tháng 2, quận 10, TP.HCM sử dụng để quảng cáo tắm trắng. Họ lấy một cách ngang nhiên hình ảnh trên facebook của tôi để quảng cáo mà không hề xin phép. Khi tôi yêu cầu gỡ hình xuống, thẩm mỹ viện này còn chây ì. Mãi đến khi tôi nói sẽ kiện ra tòa, đơn vị đó mới gỡ xuống nhưng không hề có lời xin lỗi hay bồi thường gì cả”.

Hoạt động theo kiểu lý sự cùn

Chia sẻ với PV báo ĐS&PL, nam ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng cho biết: “Đây không phải là lần đầu tiên hình ảnh của tôi bị sử dụng để quảng cáo cho một nhãn hiệu theo kiểu ngang nhiên, vô ý thức như thế. Tôi nghĩ, bất kỳ ai cũng phải được tôn trọng. Họ lợi dụng tên tuổi, hình ảnh của tôi để làm ăn, kinh doanh một cách cẩu thả, xem thường pháp luật.

Thực sự, nếu hình ảnh của tôi cần sử dụng để phục vụ cho các chương trình của cộng đồng, xã hội, từ thiện,... thì tôi rất sẵn lòng. Đương nhiên, những người này cũng sẽ phải gọi điện thoại, hay liên hệ làm việc để xin phép tôi đàng hoàng chứ không có kiểu tự ý sử dụng. Còn ở đây, họ lợi dụng hình ảnh, tên tuổi của tôi để kinh doanh. Đó là hành động sai trái”.

“Ông hoàng nhạc Việt” cho rằng, những kẻ trục lợi kia đang hoạt động theo kiểu lý sự cùn. Khi lấy hình ảnh của bất kỳ một sao Việt nào, họ luôn nghĩ rằng, cứ xài đã... nếu có ý kiến sẽ tháo gỡ sau. Trong trường hợp có kiện tụng, họ sẽ tiếp tục hưởng lợi khi thương hiệu được nhắc đi nhắc lại nhiều lần.

“Đó là suy nghĩ cùn và xem thường pháp luật cũng như quyền sở hữu cá nhân của người khác. Vậy nên, trong chuyện tên tuổi, hình ảnh của nghệ sĩ bị lợi dụng để kinh doanh, pháp luật nên có chế tài mạnh mẽ để dẹp vấn nạn này”, Đàm Vĩnh Hưng thẳng thắn.

Liên quan đến việc một số công ty, cá nhân kinh doanh sử dụng hình ảnh nghệ sĩ để quảng cáo nhằm trục lợi, luật sư Nông Minh Đức (đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết: “Điều 31, Bộ luật Dân sự 2005 đã quy định về Quyền của cá nhân đối với hình ảnh như sau: Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình. Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý; trong trường hợp người đó đã chết, mất năng lực hành vi dân sự, chưa đủ mười lăm tuổi thì phải được cha, mẹ, vợ, chồng, con đã thành niên hoặc người đại diện của người đó đồng ý, trừ trường hợp vì lợi ích của Nhà nước, lợi ích công cộng hoặc pháp luật có quy định khác.

Nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khác mà xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh. Như vậy, theo điều luật nói trên, nếu không xin phép, tất cả các cá nhân, tổ chức đều không được sử dụng hình ảnh của nghệ sĩ. Dù mục đích sử dụng là thương mại hay phi thương mại đều được xem là hành vi vi phạm pháp luật. Việc sử dụng phải được sự cho phép của nghệ sĩ, hai bên thỏa thuận với nhau và có chi trả tác quyền.

Trong trường hợp một số doanh nghiệp sử dụng hình ảnh gây thiệt hại, ảnh hưởng đến uy tín và danh dự, nghệ sĩ có quyền kiện lên tòa án để được pháp luật giải quyết”.

Dương Hạnh

Dẫn nguồn báo giấy Đời sống & Pháp luật số 73